Quản lý rủi ro theo ISO 31000 giúp nâng cao năng suất lao động trong doanh nghiệp hiện đại

Tiêu chuẩn ISO 31000 có tên tiếng Anh là ISO 31000 Risk management, là một nhóm các tiêu chuẩn liên quan đến quản lý rủi ro được hệ thống hóa bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế. ISO 31000 cung cấp các nguyên tắc và hướng dẫn chung về quản lý rủi ro mà tổ chức phải đối mặt.

Trong bối cảnh kinh tế thị trường biến đổi từng ngày, doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là khối sản xuất đang đối diện những áp lực chưa từng có từ yêu cầu chất lượng ngày càng cao của khách hàng, sự cạnh tranh về chi phí cho tới biến động nguồn cung, thiên tai, hay rủi ro kỹ thuật. Tất cả những yếu tố này, nếu không được nhận diện và chuẩn bị sớm, có thể trở thành nút thắt làm đứt gãy chuỗi hoạt động, gây lãng phí nguồn lực và kéo giảm năng suất lao động. Chính từ thực tế đó, quản lý rủi ro theo tiêu chuẩn ISO 31000 đang được ví như “lá chắn mềm” nhưng vô cùng hiệu quả, giúp doanh nghiệp giữ vững nhịp độ sản xuất, nâng cao chất lượng công việc và tối ưu hóa nỗ lực của người lao động.

ISO 31000 không phải là một bộ quy định cứng nhắc. Nó giống như một phương pháp tư duy, một khung tiếp cận có thể linh hoạt áp dụng vào bất kỳ loại hình tổ chức nào. Điều quan trọng nhất mà tiêu chuẩn này mang lại chính là khả năng tích hợp rủi ro vào từng quyết định, từng quy trình hằng ngày của doanh nghiệp. Khi toàn bộ tổ chức từ lãnh đạo đến nhân viên đều nhận thức rõ ràng các nguy cơ, hiểu được tác động của chúng và có phương án ứng phó phù hợp, doanh nghiệp sẽ giảm được đáng kể tình trạng làm lại, sửa lỗi, xử lý sự cố... trong nhiều năm.

Nếu quan sát kỹ, năng suất lao động không chỉ đến từ sự nỗ lực của con người mà còn từ tính ổn định, trơn tru của hệ thống. Một dây chuyền chỉ hoạt động đúng công suất khi không có sự cố bất ngờ; một nhóm công nhân chỉ đạt được hiệu quả cao khi môi trường làm việc an toàn, ít gián đoạn; một bộ phận văn phòng chỉ hoàn thành công việc đúng hạn khi thông tin minh bạch và dòng chảy quyết định rõ ràng. ISO 31000 đóng vai trò như chất keo kết dính tất cả những yếu tố này lại với nhau, tạo nên một bức tranh vận hành mạch lạc, giảm sự phụ thuộc vào phản ứng thụ động và thay thế bằng một tư duy chủ động, phòng ngừa.

Vinamilk là ví dụ tiêu biểu cho cách làm bài bản và mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc duy trì năng suất lao động 

Trong số các doanh nghiệp Việt Nam áp dụng quản trị rủi ro theo chuẩn mực quốc tế, Vinamilk là ví dụ tiêu biểu cho cách làm bài bản và mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc duy trì năng suất lao động ở mức cao. Nằm trong lĩnh vực có yêu cầu khắt khe về an toàn và chất lượng, Vinamilk sớm xây dựng hệ thống quản trị rủi ro theo hướng tiếp cận ISO 31000, tích hợp đầy đủ các bước từ nhận diện, đánh giá đến xử lý và giám sát rủi ro. Điều này không chỉ thể hiện trong các báo cáo quản trị công ty mà còn được hiện thực hóa trong từng mắt xích của chuỗi cung ứng.

Một trong những rủi ro lớn nhất với ngành sữa là sự cố chuỗi cung ứng lạnh. Chỉ cần một kho lạnh trục trặc hoặc một xe vận chuyển mất nhiệt độ tiêu chuẩn trong vài phút, sản phẩm đã có thể bị hỏng, dẫn đến thiệt hại hàng tỷ đồng, đồng thời buộc nhân sự phải huy động để xử lý, phân loại hoặc tiêu hủy hàng hóa. Vinamilk đã lựa chọn ISO 31000 như một phương pháp để xây dựng hệ thống cảnh báo sớm, đưa ra những kịch bản ứng phó cụ thể cho từng cấp độ rủi ro. Các nhà máy và trung tâm logistics của công ty được trang bị hệ thống theo dõi nhiệt độ thời gian thực, đội ngũ kỹ thuật được đào tạo để xử lý ngay lập tức các dấu hiệu bất thường, còn bộ phận quản lý vận hành có quy trình phản ứng nhanh giúp chuyển hướng dòng hàng kịp thời.

Dây chuyền sản xuất hiện đại

Nhờ cách tiếp cận này, chuỗi hoạt động của Vinamilk ít bị gián đoạn hơn trước. Nhân viên không phải dồn sức cho những công việc xử lý khủng hoảng, không phải tăng ca vì hàng bị hỏng hoặc phải tái sản xuất. Điều đó đồng nghĩa với việc sức lao động được sử dụng đúng mục tiêu, đúng thời điểm và mang lại giá trị bền vững hơn. Tỷ lệ giao hàng đúng hạn của công ty được duy trì ổn định, năng suất lao động tại các khu vực then chốt tăng lên nhờ giảm thiểu các công việc phát sinh ngoài kế hoạch. Hơn thế nữa, một môi trường làm việc an toàn và ít rủi ro cũng giúp tăng mức độ gắn kết của người lao động, giảm tỷ lệ nghỉ việc và góp phần tạo nên văn hóa làm việc chuyên nghiệp.

Từ ví dụ về doanh nghiệp Vinamilk có thể thấy rõ một thông điệp đó là quản trị rủi ro không chỉ là “lá chắn” mà còn là “đòn bẩy”. Nó giúp doanh nghiệp không ngừng cải thiện quy trình, tiết kiệm thời gian, nâng cao chất lượng và tạo nền tảng để nguồn lực con người phát huy tối đa năng lực. Với ISO 31000, mỗi rủi ro không còn là nỗi lo sợ mà trở thành một cơ hội để học hỏi, để điều chỉnh và để hoàn thiện hệ thống.

ISO 31000 với tính linh hoạt và khả năng tùy biến cao lại rất phù hợp để triển khai theo từng bước nhỏ: bắt đầu từ một quy trình trọng yếu, tiến tới nhân rộng ra toàn doanh nghiệp. Khi nhân viên quen với tư duy nhận diện và báo cáo rủi ro, khi lãnh đạo xây dựng được các phương án phòng ngừa rõ ràng, doanh nghiệp sẽ hình thành khả năng chống chịu mạnh mẽ hơn, giúp năng suất lao động được duy trì ở mức ổn định ngay cả khi thị trường biến động.

Mấu chốt nằm ở việc biến quản trị rủi ro thành một phần tự nhiên của công việc, thay vì coi đó là một nhiệm vụ hành chính mang tính đối phó. Khi mọi bộ phận đều chủ động quan sát, phân tích và điều chỉnh theo rủi ro, doanh nghiệp sẽ giảm được đáng kể thời gian bị động, giảm lãng phí và nâng cao chất lượng đầu ra. Một phút dự phòng đôi khi giúp tiết kiệm hàng giờ sửa chữa; một quy trình rõ ràng giúp tránh hàng chục lỗi lặp lại; một kịch bản ứng phó tốt giúp giữ vững tinh thần và sự ổn định của đội ngũ.

Bước vào giai đoạn cạnh tranh mới, khi hiệu quả và năng suất trở thành yếu tố quyết định sự tồn tại, ISO 31000 không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu cần thiết. Nó mang đến một cách nhìn hệ thống, khoa học và toàn diện về rủi ro, giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ ứng phó tốt hơn mà còn vận hành thông minh hơn. Từ bài học của Vinamilk đến nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, có thể khẳng định rằng quản trị rủi ro theo ISO 31000 chính là “năng lực mềm” mà bất kỳ tổ chức nào muốn phát triển bền vững đều cần sở hữu. Đó chính là con đường để doanh nghiệp tiến gần hơn tới mục tiêu chất lượng vượt trội, vận hành ổn định và phát triển dài hạn trong một thị trường cạnh tranh toàn cầu.