Văn miếu Bắc Ninh: Niềm tự hào khoa bảng của vùng Kinh Bắc

Văn miếu Bắc Ninh, khởi dựng từ thời Lê Sơ tại vùng Thị Cầu, trấn Kinh Bắc, được chuyển về núi Phúc Sơn (nay thuộc phường Võ Cường, Bắc Ninh) năm 1893. Đây là nơi thờ Khổng Tử và Tứ phối — bốn vị hiền triết của đạo Nho — đồng thời vinh danh gần 700 vị đại khoa quê hương Kinh Bắc.

Hình ảnh cổng Nghi môn, Văn miếu Bắc Ninh.

Văn miếu trải qua nhiều lần trùng tu quan trọng vào các năm 1802, 1844, 1893, 1912, 1928 và được bảo tồn đến nay với kiến trúc đặc trưng gồm cổng Nghi môn, Tiền tế, Hậu cung, Bi đình, Tả vu và Hữu vu, xây dựng bằng gỗ lim và trang trí họa tiết truyền thống.

Nơi đây lưu giữ 15 bia đá thời Nguyễn, trong đó có 12 tấm bia “Kim bảng lưu phương” (1889) ghi danh các Tiến sĩ, Trạng nguyên, Bảng nhãn xứ Kinh Bắc, được công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2020. Những bia đá này là nguồn tư liệu quý giá về lịch sử khoa bảng và văn hóa giáo dục vùng Bắc Ninh.

Hình ảnh bia Tiến sĩ.

Văn miếu còn là trung tâm Nho học với các nghi lễ tế lễ truyền thống vào tháng 2 và tháng 8 âm lịch, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” và tôn vinh truyền thống “tôn sư trọng đạo” của người dân Kinh Bắc.

Với giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc độc đáo, Văn miếu Bắc Ninh được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng Di tích Quốc gia năm 1988, đồng thời là điểm du lịch văn hóa tiêu biểu, góp phần giới thiệu truyền thống văn hiến của xứ Kinh Bắc nói riêng và Việt Nam nói chung.