Tiêu chuẩn quốc gia - Nâng tầm chất lượng hàng Việt

Tiêu chuẩn quốc gia nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm

Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, đặc biệt từ khi Việt Nam trở thành thành viên của WTO, ASEAN, APEC... và ký kết các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như: CPTPP, EVFTA, RCEP... dẫn đến việc thực thi các Hiệp định này cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ ngày càng đối mặt nhiều quy định, yêu cầu nghiêm ngặt về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tại các thị trường nước ngoài.

Thực tế, nhiều lần hàng hóa của Việt Nam bị cảnh báo tại nước ngoài do không đáp ứng đủ quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn, hàng rào kỹ thuật thương mại của nước sở tại. Để hạn chế các vụ việc hàng hóa Việt Nam bị cảnh báo vi phạm tiêu chuẩn, ứng phó được với các hàng rào kỹ thuật thương mại mà các quốc gia cùng tham gia hiệp định thương mại tự do đặt ra, Việt Nam cần nâng cao mức độ hài hòa hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn Việt Nam với hệ thống của quốc tế.

Một số chuyên gia cho rằng, việc hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn của Việt Nam hài hòa với thông lệ quốc tế; cập nhật các tiêu chuẩn, quy chuẩn hàng hóa quốc tế thành cơ sở dữ liệu để doanh nghiệp Việt Nam có thể tìm hiểu, ứng dụng sẽ là những hướng đi, giải pháp hữu ích nhằm giúp hàng hóa Việt Nam dễ dàng vượt qua các rào cản về tiêu chuẩn, quy chuẩn, hàng rào kỹ thuật thương mại khi sang thị trường thế giới.

Từ những năm đầu của thập kỷ 60, khi Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) đầu tiên được ban hành (năm 1962), đến nay, hệ thống tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật của Việt Nam không ngừng phát triển và ngày càng hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế, với trên 11.500 TCVN, hơn 780 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và hàng vạn tiêu chuẩn cơ sở trong nhiều lĩnh vực khác nhau, làm chuẩn mực quan trọng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và quản lý.

Theo báo cáo Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng, hiện nay hệ thống tiêu chuẩn quốc gia đang có hơn 13.500 tiêu chuẩn quốc gia (TCVN), bao trùm hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế và có tỷ lệ hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực đạt hơn 60%. Dù số lượng tiêu chuẩn quốc gia của Việt Nam đang đứng top đầu ASEAN, tuy nhiên, nếu nhìn vào Chỉ số Hạ tầng chất lượng toàn cầu (GQII), có thể thấy số điểm của Việt Nam là 54, dưới nhiều quốc gia như Trung Quốc đứng thứ 2, Nhật Bản đứng thứ 5, Hàn Quốc đứng thứ 6, Ấn Độ đứng thứ 10, Indonesia đứng thứ 26, Singapore đứng thứ 31, Malaysia đứng thứ 40... Thực tế này phản ánh hoạt động xây dựng tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam thời gian qua.

Hiện nay, các TCVN do 13 bộ quản lý chuyên ngành chịu trách nhiệm xây dựng, tuy nhiên, các bộ, ngành hiện xây dựng tiêu chuẩn không theo “định hướng dài hạn mà theo kiểu thiếu đâu bù đó hoặc nếu có yêu cầu của Chính phủ thì đưa vào kế hoạch xây dựng TCVN”, dẫn đến tình trạng có một số bộ có kế hoạch xây dựng TCVN bổ sung còn nhiều hơn kế hoạch TCVN hằng năm và đôi khi vẫn còn chồng chéo, trùng lặp đối tượng tiêu chuẩn.

Thực tế cho thấy, hệ thống tiêu chuẩn quốc gia đã góp phần tích cực nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa Việt Nam, bảo đảm an toàn cho con người và môi trường, góp phần tăng cường xuất khẩu và thuận lợi hóa giao dịch thương mại của Việt Nam trên trường quốc tế. Đặc biệt, trong lĩnh vực xuất khẩu, việc đáp ứng yêu cầu của các tiêu chuẩn hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế đã giúp các DN của Việt Nam tiếp cận các thị trường khó tính một cách thuận lợi, không bị cản trở bởi các rào cản kỹ thuật trong xuất khẩu đồng thời khẳng định được trình độ chất lượng để cạnh tranh bình đẳng với các sản phẩm cùng loại trên thị trường quốc tế.

Chương trình quốc gia “Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam đến năm 2020” đã hỗ trợ DN áp dụng các giải pháp về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng và đã đem lại những hiệu quả thiết thực cho DN trong việc hợp lý hóa quy trình sản xuất, tiết kiệm vật tư, nguyên vật liệu, năng lượng… giảm thiểu lãng phí, nâng cao năng suất chất lượng, đảm bảo chất lượng sản phẩm, hàng hóa, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Trước bối cảnh tác động của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, tới đây cần mở rộng độ bao quát của hệ thống TCVN, nhằm đáp ứng tốt hơn mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội đất nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng… Cùng với đó, Chương trình quốc gia về hỗ trợ DN nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn đến năm 2030 sẽ tiếp tục tập trung hỗ trợ các tổ chức, DN áp dụng các giải pháp về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng tiên tiến để nâng cao năng suất chất lượng và khả năng canh tranh, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế trong bối cảnh mới, cuộc CMCN 4.0.

Hệ thống tiêu chuẩn quốc gia giúp doanh nghiệp Việt nâng cao vị thế

Với nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của chất lượng sản phẩm, các doanh nghiệp tại Việt Nam đã không ngừng nỗ lực và đạt được nhiều thành công đáng kể nhờ việc áp dụng tiêu chuẩn quốc gia.

TH True Milk là một trong những công ty tiên phong trong việc áp dụng và duy trì các tiêu chuẩn quốc gia. Cụ thể, TH True Milk đã đạt được chứng nhận ISO 22000:2005, HACCP và BRC về an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, TH True Milk còn có một hệ thống quản lý chất lượng nghiêm ngặt và phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001:2015 và ISO 14001:2015 về quản lý chất lượng và môi trường. Tất cả những nỗ lực này đã giúp TH True Milk tạo dựng được thương hiệu uy tín và nổi tiếng trong lĩnh vực sản xuất sữa tại Việt Nam và trên thế giới.

Viettel là một tập đoàn viễn thông lớn tại Việt Nam và cũng là một ví dụ điển hình về sự quan tâm đến tiêu chuẩn chất lượng. Viettel đầu tư vào việc nghiên cứu và phát triển công nghệ, kiểm soát chất lượng sản phẩm và dịch vụ của mình một cách nghiêm ngặt bằng việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001. Viettel cũng áp dụng tiêu chuẩn ITIL để quản lý và vận hành hệ thống viễn thông và dịch vụ công nghệ thông tin của mình một cách chuyên nghiệp và hiệu quả. Bên cạnh đó, tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng dịch vụ viễn thông hay Tiêu chuẩn an toàn thông tin cũng được áp dụng xuyên suốt nhằm đảm bảo bảo mật thông tin của khách hàng và ngăn chặn các rủi ro an ninh mạng. Điều này đã giúp Viettel trở thành một trong những nhà cung cấp dịch vụ viễn thông hàng đầu và đạt được thành công lớn trên thị trường Việt Nam và quốc tế.

Masan Group là một tập đoàn đa ngành nghề tại Việt Nam, chuyên sản xuất và kinh doanh các sản phẩm từ thực phẩm và nước uống đóng chai đến năng lượng và hóa chất. Masan Group đã xác định và áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng cao nhất cho từng sản phẩm của mình. Họ đặt mục tiêu đạt 100% chất lượng sản phẩm đến khách hàng và sử dụng các tiêu chuẩn quốc tế. Tất cả các nhà máy của Masan đều đạt các tiêu chuẩn về sản xuất HACCP, ISO 9001 (hệ thống quản lý chất lượng), ISO 22000 (Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm) và OHSAS 18001 (chứng nhận hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe người lao động). Masan Group tiến hành kiểm tra chất lượng chặt chẽ và toàn diện trước khi sản phẩm ra khỏi nhà máy. Họ sử dụng các phương pháp phân tích và kiểm tra chất lượng tiên tiến như kiểm tra vật lý, hóa học, sinh học và kiểm tra độ an toàn thực phẩm. Điều này đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng các yêu cầu chất lượng cao nhất trước khi đến tay khách hàng. Masan Group đã tạo ra một hệ thống quản lý chất lượng toàn diện, từ quá trình sản xuất cho đến kiểm soát cuối cùng, nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm của mình.

Những ví dụ trên chỉ là một phần nhỏ trong những nỗ lực của các công ty hàng đầu tại Việt Nam để áp dụng và duy trì tiêu chuẩn hóa. Bằng việc tạo ra quy trình, quản lý và kiểm soát chất lượng chặt chẽ, các công ty này đã xây dựng được lòng tin và sự tín nhiệm từ phía khách hàng, đồng thời đạt được vị trí trong thị trường cạnh tranh hiện nay. Như đã nói bởi Philip Crosby - một chuyên gia trong lĩnh vực quản lý chất lượng, "Chất lượng không chỉ là tiêu chuẩn đánh giá về sản phẩm, mà còn là một sự cảm nhận và niềm tin." Chính vì vậy, tầm quan trọng của tiêu chuẩn chất lượng không chỉ là để đáp ứng nhu cầu của khách hàng mà còn để xây dựng một thương hiệu uy tín và bền vững trong thời gian dài.