Cà Mau thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất thông minh, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm

Trong giai đoạn 2026 – 2030, tỉnh Cà Mau đặt mục tiêu nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua chương trình hỗ trợ toàn diện với tổng kinh phí 36 tỷ đồng. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng năng suất – chất lượng – hiệu quả – bền vững, lấy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo làm động lực trọng tâm cho phát triển kinh tế địa phương.

Trọng tâm của chương trình là hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác và các cơ sở sản xuất sản phẩm chủ lực, đặc biệt là nhóm sản phẩm OCOP. Các hoạt động bao gồm đào tạo, tư vấn, chứng nhận hệ thống quản lý tiên tiến, chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ mới và xây dựng mô hình sản xuất thông minh nhằm tối ưu hóa năng suất và chất lượng.

Theo kế hoạch, Cà Mau sẽ tổ chức 10 lớp tập huấn về năng suất chất lượng và công cụ cải tiến, 2 hội thảo chuyên đề về sản xuất thông minh – đổi mới sáng tạo, cùng 10 chuyên mục truyền thông trên các phương tiện địa phương nhằm lan tỏa nhận thức về năng suất và đổi mới công nghệ trong cộng đồng doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, tỉnh sẽ đào tạo 5–10 chuyên gia năng suất chất lượng, hình thành lực lượng nòng cốt hỗ trợ doanh nghiệp trong đánh giá, đo lường và cải tiến năng suất. Khoảng 20 doanh nghiệp sẽ được hỗ trợ chứng nhận sản phẩm phù hợp tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế hoặc quy chuẩn kỹ thuật; 25 doanh nghiệp khác được hỗ trợ xây dựng, áp dụng và chứng nhận các hệ thống quản lý chất lượng như ISO 9001, 14001, 22000, 45001. Cà Mau cũng khuyến khích doanh nghiệp tham gia Giải thưởng Chất lượng Quốc gia và Quốc tế châu Á – Thái Bình Dương, góp phần khẳng định vị thế trên thị trường.

Một điểm mới quan trọng của chương trình là đưa đo lường năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP) vào đánh giá tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2026–2030. Tỉnh sẽ xây dựng bộ chỉ tiêu liên quan đến tài sản cố định, lao động và GRDP để tính toán TFP, qua đó xác định mức đóng góp của năng suất trong tăng trưởng kinh tế. Kết quả này sẽ là cơ sở để hoạch định chính sách, đầu tư và điều chỉnh mô hình phát triển kinh tế phù hợp.

Song song đó, Cà Mau đẩy mạnh chuyển đổi số, sản xuất xanh và thông minh, hỗ trợ 3–5 doanh nghiệp chuyển đổi số toàn diện, từ hệ thống quản lý đến tối ưu hóa vận hành. Mục tiêu hướng đến là hình thành cộng đồng doanh nghiệp năng suất cao, quản trị hiện đại, thân thiện môi trường và có năng lực cạnh tranh bền vững.

Cùng với định hướng dài hạn này, UBND tỉnh Cà Mau đã đề xuất Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệt hai nhiệm vụ thuộc Chương trình quốc gia 1322, tập trung vào ứng dụng công nghệ và nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Nhiệm vụ thứ nhất là hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng, áp dụng và chứng nhận các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng tiên tiến, giúp doanh nghiệp địa phương nâng cao năng suất, giảm chi phí và cải thiện chất lượng hàng hóa.

Nhiệm vụ thứ hai là hoàn thiện và thương mại hóa chế phẩm sinh học Kito-nim chiết xuất từ phụ phẩm tôm, ứng dụng trong phòng trị bệnh hại thực vật và bảo quản nông sản hữu cơ. Việc tối ưu quy trình sản xuất giúp tạo ra sản phẩm thân thiện môi trường, hiệu quả cao và chi phí hợp lý, mở hướng phát triển nông nghiệp xanh và kinh tế tuần hoàn cho tỉnh.

Hai nhiệm vụ trên không chỉ góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm mà còn thể hiện nỗ lực ứng dụng khoa học công nghệ và tận dụng phụ phẩm thủy sản để tạo giá trị gia tăng, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.

Một ví dụ tiêu biểu cho quá trình này là Nhà máy Đạm Cà Mau (thuộc Công ty CP Phân bón Dầu khí Cà Mau – PVCFC), đơn vị tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại và chuyển đổi số toàn diện nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất. Từ nền tảng tự động hóa, nhà máy đã tích hợp các công nghệ IoT, ERP, MES, cho phép giám sát – phân tích dữ liệu theo thời gian thực, tự động dự đoán lỗi, tối ưu quy trình và đưa ra quyết định vận hành nhanh, chính xác.

Nhờ đó, hiệu suất sản xuất tăng, thời gian dừng máy giảm đáng kể, chi phí vận hành tiết kiệm hơn, trong khi chất lượng sản phẩm và an toàn lao động đều được cải thiện rõ rệt. Đạm Cà Mau hướng tới mục tiêu đạt cấp độ “nhà máy tự chủ thông minh”, trong đó hầu hết hoạt động sản xuất – quản lý – điều hành đều được số hóa, tích hợp và tự động hóa.

Đáng chú ý, doanh nghiệp vẫn lấy con người làm trung tâm, giúp người lao động chuyển từ thao tác thủ công sang vai trò quản trị và phân tích dữ liệu, khuyến khích sáng tạo dựa trên công nghệ.

Không chỉ ở lĩnh vực công nghiệp, tinh thần nâng cao năng suất và đổi mới công nghệ cũng lan tỏa mạnh mẽ trong khu vực nông nghiệp và làng nghề địa phương. Hợp tác xã Trúc Thương (xã Đầm Dơi) đã đầu tư cải tiến quy trình sản xuất, chuẩn hóa nguyên liệu và thiết kế bao bì sản phẩm bằng công nghệ số hóa hình ảnh, giúp nâng hạng sản phẩm OCOP từ 3 sao lên 4 sao, nâng cao năng suất và giá trị thương hiệu.

Tương tự, Công ty TNHH Sản xuất – Thương mại SK NONI cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ chiết xuất hiện đại, cải tiến mẫu mã, bao bì và quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế, giúp sản phẩm nước cốt nhàu đạt chuẩn OCOP 4 sao, mở rộng thị trường trong và ngoài nước.

Những nỗ lực này khẳng định hướng đi đúng đắn của Cà Mau trong việc đo lường, ứng dụng công nghệ và nâng cao năng suất chất lượng góp phần xây dựng hình ảnh địa phương năng động, sáng tạo, hướng tới phát triển xanh và bền vững.