Kaizen là nền tảng nâng cao năng suất và chất lượng trong ngành sản xuất pin năng lượng mặt trời

Kaizen (改善) trong tiếng Nhật nghĩa là “thay đổi để tốt hơn”. Khác với những cuộc cách mạng công nghệ tốn kém, Kaizen chú trọng những cải tiến nhỏ, thực hiện hàng ngày, liên tục và đến từ mọi cấp bậc trong tổ chức. Cốt lõi của Kaizen không nằm ở quy mô thay đổi, mà ở tinh thần chủ động tìm ra và loại bỏ lãng phí, chuẩn hóa quy trình, đặt con người làm trung tâm của cải tiến.

Chuẩn hóa quy trình mới

Trong ngành sản xuất pin năng lượng mặt trời với lĩnh vực đòi hỏi độ chính xác, ổn định và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt,  Kaizen đặc biệt phù hợp với từng công đoạn, từ cắt tấm silicon, in lưới, sấy tế bào quang điện đến lắp ráp module, đều có thể được cải thiện theo hướng giảm thao tác thừa, rút ngắn thời gian chu kỳ, giảm lỗi sản phẩm và tăng hiệu suất thiết bị (OEE).

Kaizen giúp doanh nghiệp loại bỏ lãng phí, nâng cao năng suất và kiểm soát chất lượng. Thông qua chu trình PDCA (Plan – Do – Check – Act), doanh nghiệp xác định vấn đề, thử nghiệm giải pháp, chuẩn hóa quy trình mới. Chỉ một thay đổi nhỏ như rút ngắn quãng đường vận chuyển nguyên liệu hoặc bố trí lại mặt bằng sản xuất cũng có thể tiết kiệm hàng nghìn giờ công mỗi năm.

Tại Việt Nam, Công ty TNHH JA Solar Việt Nam là ví dụ tiêu biểu áp dụng Kaizen thành công. Nhà máy JA Solar tại Bắc Ninh có quy mô hàng nghìn công nhân với dây chuyền hiện đại nhập khẩu từ Trung Quốc và Đức, nhưng thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào công nghệ, doanh nghiệp này lựa chọn Kaizen làm nền tảng vận hành.

Ngay từ khi thành lập, JA Solar Việt Nam đã xây dựng hệ thống áp dụng công cụ Kaizen để triển khai các chương trình cải tiến liên tục ở từng xưởng. Các nhóm nhỏ được khuyến khích đề xuất ý tưởng,  từ tối ưu bố trí khu vực thao tác, luồng di chuyển vật liệu đến điều chỉnh tốc độ máy phù hợp với từng loại tế bào quang điện. Những sáng kiến hiệu quả được chuẩn hóa để nhân rộng trên toàn nhà máy.

Một ví dụ điển hình là cải tiến công đoạn in lưới bạc. Trước đây, lỗi dính mực khiến tỷ lệ sản phẩm hỏng ở mức 2,5%. Sau khi điều chỉnh áp lực, góc quét và bổ sung cảm biến nhiệt đầu in, tỷ lệ lỗi giảm còn 0,6%, giúp tiết kiệm hàng chục tỷ đồng mỗi năm. Bên cạnh đó, việc áp dụng Kaizen trong quản lý năng lượng giúp giảm 5% điện năng tiêu thụ cho mỗi module, tương đương hàng triệu kWh tiết kiệm.

Kaizen cũng là công cụ đào tạo thực tế giúp kỹ sư và công nhân phát triển tư duy phân tích

Không chỉ dừng ở cải tiến kỹ thuật, JA Solar còn xây dựng văn hóa Kaizen thông qua Kaizen Day, định kỳ hàng quý, nơi mọi công nhân đều có thể trình bày sáng kiến. Nhà máy ghi nhận nhiều ý tưởng Kaizen, trong đó 40% được áp dụng thực tế, giúp năng suất lao động tăng trung bình 12–15% mỗi năm, tỷ lệ lỗi giảm hơn 60% so với năm đầu vận hành. Doanh nghiệp cũng đạt chứng chỉ ISO 9001:2015 và ISO 14001:2015, khẳng định hiệu quả trong quản lý chất lượng và môi trường.

Điều giá trị nhất Kaizen mang lại cho JA Solar không chỉ là năng suất, mà là văn hóa cải tiến bền vững. Khi mỗi nhân viên đều ý thức “ngày mai phải tốt hơn hôm nay”, cải tiến trở thành thói quen chứ không phải khẩu hiệu. Kaizen cũng là công cụ đào tạo thực tế giúp kỹ sư và công nhân phát triển tư duy phân tích, làm việc nhóm và giải quyết vấn đề, đó là nền tảng của nguồn nhân lực chất lượng cao.

Trước sự thay đổi toàn cầu hướng tới trung hòa carbon, JA Solar vẫn cam kết thực hiện sứ mệnh của mình và trách nhiệm đi kèm với nó. Doanh nghiệp chuyên nghiên cứu và phát triển công nghệ, dịch vụ chất lượng, tăng trưởng ổn định và lợi nhuận, đồng thời góp phần tạo nên một tương lai xanh hơn và cuộc sống tốt đẹp hơn cho nhân loại.

Từ thực tiễn của JA Solar, có thể rút ra ba yếu tố quyết định thành công của Kaizen là cam kết mạnh mẽ từ lãnh đạo, trao quyền cho nhân viên và chuẩn hóa sáng kiến hiệu quả. Kaizen không đòi hỏi đầu tư lớn, nhưng cần tư duy đổi mới và sự kiên trì để biến những cải tiến nhỏ thành động lực lớn.

Trong bối cảnh các nhà máy sản xuất pin và thiết bị năng lượng mặt trời đang phát triển mạnh ở Việt Nam…, việc áp dụng Kaizen sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, giảm lỗi, tiết kiệm năng lượng và hướng tới phát triển xanh, bền vững. Kaizen không phải là khẩu hiệu, mà là hành trình dài của những bước tiến nhỏ tích lũy thành thay đổi lớn. Thành công của JA Solar Việt Nam cho thấy năng suất và chất lượng vượt trội không chỉ đến từ công nghệ hiện đại, mà từ tư duy cải tiến liên tục của con người.