TCVN 13658:2023 về chitosan có nguồn gốc từ tôm

Chitosan là một hợp chất sinh học chiết xuất từ vỏ tôm, đang dần trở thành nguyên liệu quan trọng trong nhiều ngành như thực phẩm, nông nghiệp, xử lý môi trường và y tế. Nhằm chuẩn hóa chất lượng sản phẩm và hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, Việt Nam đã ban hành Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13658:2023 dành riêng cho chitosan có nguồn gốc từ tôm.

Chitosan là một loại polymer sinh học được sản xuất chủ yếu từ vỏ tôm và các loài giáp xác khác. Đây là nguyên liệu có giá trị cao nhờ khả năng phân hủy sinh học, an toàn với sức khỏe và môi trường, đồng thời có nhiều ứng dụng trong đời sống. Tuy nhiên, do đặc điểm kỹ thuật phức tạp và sự đa dạng về nguồn gốc, chất lượng chitosan có thể chênh lệch đáng kể giữa các cơ sở sản xuất, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng và niềm tin của người tiêu dùng.

Chitosan là một hợp chất sinh học chiết xuất từ vỏ tôm, đang dần trở thành nguyên liệu quan trọng trong nhiều ngành như thực phẩm. Ảnh minh họa

Trước thực trạng này, tiêu chuẩn TCVN 13658:2023 ra đời như một bước tiến quan trọng giúp thống nhất yêu cầu chất lượng, tạo cơ sở pháp lý và kỹ thuật rõ ràng cho các doanh nghiệp trong quá trình sản xuất, kiểm định và phân phối chitosan. Tiêu chuẩn quy định rõ về đặc tính sản phẩm, phương pháp kiểm tra cảm quan (màu sắc, mùi vị, hình dạng), đồng thời đề cập đến các yếu tố ảnh hưởng đến độ tinh khiết và độ ổn định của nguyên liệu.

Một điểm đáng chú ý là tiêu chuẩn này cũng hướng dẫn doanh nghiệp về cách bảo quản, đóng gói và ghi nhãn sản phẩm để bảo đảm chất lượng trong suốt quá trình vận chuyển và phân phối. Qua đó, không chỉ góp phần nâng cao giá trị của nguồn nguyên liệu nội địa (như vỏ tôm – vốn thường bị xem là phế phẩm), mà còn tạo tiền đề cho việc phát triển các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

TCVN 13658:2023 đặt ra các tiêu chí rõ ràng về chất lượng, đóng gói và bảo quản chitosan chiết xuất từ vỏ tôm – một nguyên liệu quan trọng trong ngành thực phẩm, nông nghiệp và xử lý môi trường. Dưới đây là những điểm chính, được tóm lược dưới dạng dễ hiểu, không đi sâu vào các thông số kỹ thuật phức tạp.

Yêu cầu cảm quan và chất lượng, chitosan phải ở dạng bột hoặc vảy, màu trắng hoặc vàng nhạt, bề mặt sáng, không lẫn tạp chất. Sản phẩm phải có mùi đặc trưng, không có mùi lạ nhằm loại bỏ nguy cơ tồn dư hóa chất hoặc vi sinh vật không mong muốn. Ngoài ra, các chỉ tiêu như độ ẩm, pH, độ nhớt, độ tinh khiết cần đạt mức phù hợp để đảm bảo chất lượng khi ứng dụng trong thực phẩm, mỹ phẩm hoặc xử lý môi trường.

Yêu cầu về đóng gói và ghi nhãn, chitosan phải được đóng gói trong bao bì kín khí, không thấm nước, đảm bảo điều kiện khô ráo, sạch sẽ và không bị nhiễm tạp chất. Nhãn sản phẩm cần thể hiện đầy đủ các thông tin như: tên sản phẩm, xuất xứ, số lô, ngày sản xuất, hạn sử dụng, hướng dẫn bảo quản và các cảnh báo liên quan (nếu có), theo đúng quy định hiện hành.

Điều kiện bảo quản, chitosan cần được bảo quản ở nơi khô ráo, sạch sẽ, nhiệt độ ổn định, tránh ánh sáng mạnh, độ ẩm cao và các hóa chất ăn mòn. Trong quá trình vận chuyển, phải đảm bảo giữ nguyên điều kiện đóng gói và chất lượng sản phẩm, tránh rung lắc mạnh, ngập nước hoặc tiếp xúc với môi trường có nhiệt độ và độ ẩm cao.

Với TCVN 13658:2023, ngành công nghiệp chitosan Việt Nam được kỳ vọng sẽ có thêm đòn bẩy để mở rộng thị trường, cải thiện chất lượng và khẳng định vị thế trên bản đồ nguyên liệu sinh học thế giới.