Nâng cao năng suất lao động nhờ tiêu chuẩn SA 8000

SA 8000 là tiêu chuẩn so sánh và đánh giá trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, được phát triển bởi CEPAA (Council on Economic Priorities Accreditation Agency) hiện được gọi là Tổ chức Trách nhiệm Xã hội Quốc tế (SAI - Social Accountability International) và một số tổ chức khác, được hình thành năm 1997.

Áp dụng SA 8000 vào hệ thống quản lý giúp thúc đẩy việc đảm bảo quyền lợi cơ bản của người lao động 

Tiêu chuẩn SA 8000 dựa trên Công ước Liên Hiệp Quốc về Nhân quyền; Các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO); Những quy chuẩn nhân quyền quốc tế và luật lao động của nước sở tại. Việc áp dụng SA 8000 vào hệ thống quản lý giúp thúc đẩy việc đảm bảo quyền cơ bản của người lao động trong doanh nghiệp.

Các chuyên gia phân tích, tiêu chuẩn SA 8000 mang đến nhiều lợi ích, cụ thể như: Giúp cải thiện cơ hội xuất khẩu và thâm nhập thị trường quốc tế. Đặc biệt đối với thị trường khó tính như Âu Mỹ, vì mục đích ra đời của SA 8000 là nhằm tạo ra bộ quy tắc toàn cầu đối với điều kiện làm việc trong ngành sản xuất;

Nâng cao uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp với khách hàng bởi nhờ có SA 8000 mà doanh nghiệp thu hút được sự nhìn nhận, tin tưởng và trung thành của khách hàng; Nâng cao năng lực cạnh tranh nhờ nâng cao hiệu quả kinh tế trong hoạt động trách nhiệm xã hội;

Phát triển bền vững nhờ thỏa mãn được lực lượng lao động, yếu tố quan trọng nhất trong một tổ chức. Đây còn là yếu tố được xem là “chìa khóa cho sự thành công” trong thời đại mới; Nâng cao tinh thần và sự trung thành của nhân viên với tổ chức nhờ điều kiện làm việc tốt hơn. Điều này không những giúp cho công ty tăng năng suất mà còn có được mối quan hệ tốt với khách hàng;…

Bên cạnh đó, doanh nghiệp sẽ có tỷ lệ sử dụng lao động cao hơn nhờ giảm thiểu các vụ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. Cụ thể, áp dụng SA 8000, lãnh đạo nhà máy có thể cải thiện và sửa sai kịp thời những nhược điểm, mặt khác đầu tư cho yếu tố con người cũng như đầu tư cho tư liệu sản xuất, do đó có thể làm tăng sự tập trung làm việc của người lao động.

SA 8000 còn giúp giảm mức độ vắng mặt của nhân viên và thay đổi về nhân sự. Nhà máy không phải tốn kém chi phí tuyển dụng công nhân, mất công đào tạo. Ngược lại công nhân viên còn có hứng khởi để lao động tạo lợi ích tối đa cho chính họ.

Tuy nhiên, hành trình áp dụng SA 8000 tại Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức. Khó khăn lớn nhất là chi phí đầu tư ban đầu cho cải tạo điều kiện làm việc, đào tạo nhân sự và duy trì hệ thống đánh giá, chứng nhận. Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đây thực sự là gánh nặng không nhỏ. Bên cạnh đó, nhận thức của một bộ phận lãnh đạo doanh nghiệp vẫn còn hạn chế, chưa thấy rõ mối liên hệ giữa trách nhiệm xã hội và năng suất lao động, dẫn đến tâm lý e ngại thay đổi.

Để khắc phục những thách thức này, doanh nghiệp cần thay đổi nhận thức, xem SA 8000 không phải là chi phí mà là khoản đầu tư dài hạn mang lại lợi ích lâu dài. Cần bắt đầu triển khai từ những bộ phận trọng yếu, sau đó nhân rộng dần để giảm áp lực tài chính. Doanh nghiệp cũng nên chủ động đào tạo toàn bộ nhân viên về ý nghĩa, lợi ích của SA 8000 nhằm nâng cao nhận thức, tinh thần hợp tác. Việc hợp tác với các tổ chức tư vấn, chuyên gia quốc tế và tận dụng các chương trình hỗ trợ từ nhà nước hoặc tổ chức phi chính phủ cũng sẽ giúp doanh nghiệp giảm bớt khó khăn về chi phí và kỹ thuật trong quá trình áp dụng.

Áp dụng SA 8000, lãnh đạo nhà máy có thể cải thiện, sửa sai kịp thời những nhược điểm

Ví dụ tiêu biểu trong ngành công nghiệp hỗ trợ là Công ty TNHH sản xuất Nhựa Vinh An, chuyên sản xuất các sản phẩm nhựa kỹ thuật phục vụ công nghiệp, tiêu dùng và xuất khẩu. Với mục tiêu mở rộng thị trường sang châu Âu và Mỹ, những năm qua, ban lãnh đạo Vinh An đã nhận thấy những rào cản lớn về tiêu chuẩn lao động và trách nhiệm xã hội mà các khách hàng quốc tế đặt ra.

Để đáp ứng yêu cầu của các tập đoàn lớn và nâng cao năng lực cạnh tranh, Vinh An đã quyết định đầu tư đồng bộ theo tiêu chuẩn SA 8000. Công ty tiến hành cải tạo môi trường nhà xưởng, bố trí lại hệ thống thông gió, ánh sáng, phòng nghỉ, nhà ăn sạch sẽ, trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ lao động và xây dựng quy trình quản lý an toàn. Song song, công ty đẩy mạnh đào tạo đội ngũ công nhân về quyền và nghĩa vụ lao động, về quy định phòng chống tai nạn lao động, đồng thời thiết lập hệ thống phản ánh, giải quyết kiến nghị nội bộ minh bạch.

Vinh An đã hoàn tất đánh giá và được cấp chứng nhận SA 8000 với hiệu quả mang lại rất rõ nét là tỷ lệ nghỉ việc giảm 25%, tinh thần làm việc của công nhân cải thiện rõ rệt, tỷ lệ sản phẩm lỗi giảm mạnh, năng suất lao động toàn nhà máy tăng gần 15%. Đặc biệt, chứng nhận SA 8000 giúp công ty giành được những hợp đồng gia công linh kiện nhựa cho các tập đoàn châu Âu, mở rộng thị phần xuất khẩu, doanh thu tăng trưởng liên tục 2 con số trong hai năm gần đây.

Như vậy, việc tuân thủ trách nhiệm xã hội không chỉ là cam kết đạo đức với người lao động, mà còn là đòn bẩy mạnh mẽ để nâng cao năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh quốc tế của doanh nghiệp Việt Nam trong thời kỳ hội nhập sâu rộng.