Tiêu chuẩn CE và cơ hội xuất khẩu cho doanh nghiệp Việt Nam

“Giấy thông hành” vào thị trường châu Âu

CE là viết tắt của cụm “Conformité Européenne”, nghĩa là "phù hợp với tiêu chuẩn châu Âu". Dấu CE được dán lên sản phẩm nhằm khẳng định sản phẩm đó đáp ứng đầy đủ yêu cầu về an toàn, sức khỏe, bảo vệ môi trường và bảo vệ người tiêu dùng theo quy định của Liên minh châu Âu (EU).

Tiêu chuẩn CE áp dụng bắt buộc cho hơn 20 nhóm sản phẩm khác nhau như: thiết bị điện – điện tử, máy móc, thiết bị y tế, đồ chơi trẻ em, thiết bị đo lường, vật liệu xây dựng, thiết bị viễn thông... Chỉ khi có dấu CE, sản phẩm mới được phép lưu hành hợp pháp trong toàn bộ không gian kinh tế châu Âu (EEA), bao gồm 27 nước thành viên EU và một số quốc gia khác như Na Uy, Iceland, Liechtenstein.

Một điều dễ gây hiểu lầm là nhiều người cho rằng CE là chứng nhận về chất lượng sản phẩm. Thực tế, CE là một tuyên bố pháp lý của nhà sản xuất, xác nhận rằng sản phẩm của họ đáp ứng các yêu cầu bắt buộc của EU. Việc dán dấu CE không nhất thiết phải do một tổ chức độc lập cấp mà trong một số trường hợp, nhà sản xuất có thể tự đánh giá, lập hồ sơ kỹ thuật và công bố sản phẩm phù hợp.

Tuy nhiên, với những sản phẩm tiềm ẩn rủi ro cao như thiết bị y tế hay máy móc công nghiệp nặng, quá trình đánh giá sự phù hợp bắt buộc phải có sự tham gia của tổ chức chứng nhận thứ ba (Notified Body) được EU chỉ định. Tổ chức này sẽ kiểm định sản phẩm, xem xét quy trình sản xuất, đánh giá hồ sơ kỹ thuật trước khi cấp chứng nhận và cho phép gắn dấu CE.

Vì sao CE quan trọng với doanh nghiệp Việt?

Châu Âu là một trong những thị trường xuất khẩu quan trọng của Việt Nam. Theo số liệu của Cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu sang EU năm 2024 đạt trên 46 tỷ USD. Tuy nhiên, tiêu chuẩn và quy định kỹ thuật của EU luôn ở mức cao, đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư nghiêm túc vào công nghệ, an toàn sản phẩm và quy trình sản xuất.

Không những vậy, tiêu chuẩn CE còn mang lại nhiều lợi ích như giúp sản phẩm lưu thông tự do tại nhiều quốc gia thuộc Liên minh châu Âu mà không cần thêm bất kỳ chứng nhận nào khác. Ngoài ra, CE còn được nhiều quốc gia ngoài EU công nhận, giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận các thị trường tiềm năng trên thế giới.

Áp dụng tiêu chuẩn CE mang đến nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam.

CE là minh chứng cho chất lượng và độ an toàn của sản phẩm theo tiêu chuẩn châu Âu, tạo dựng niềm tin với khách hàng và đối tác. Khi sản phẩm được đánh giá cao về độ tin cậy, doanh nghiệp cũng khẳng định được vị thế của mình trên thị trường trong nước và quốc tế.

Sản phẩm đạt chứng nhận CE không chỉ dễ dàng tiếp cận thị trường rộng lớn mà còn có giá trị cao hơn nhờ đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe. Điều này giúp doanh nghiệp nâng cao doanh số, tối ưu lợi nhuận và mở rộng quy mô kinh doanh.

Vượt rào kỹ thuật EU: Doanh nghiệp Việt chinh phục tiêu chuẩn CE

Việc tuân thủ các quy định của EU ngay từ đầu giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro pháp lý liên quan đến vi phạm tiêu chuẩn hoặc bị thu hồi hàng hóa. Điều này không chỉ giảm tổn thất tài chính mà còn bảo vệ danh tiếng của doanh nghiệp trên thị trường.

Một ví dụ tiêu biểu là Công ty TNHH Sáng Tạo Việt Toys (Bình Dương), chuyên sản xuất đồ chơi bằng gỗ và vật liệu tự nhiên cho trẻ em từ 1 đến 6 tuổi. Khởi đầu là một xưởng nhỏ, công ty từng chỉ cung cấp cho thị trường nội địa, tuy nhiên, nhận thấy tiềm năng thị trường EU, ban lãnh đạo đã quyết định đầu tư bài bản để đạt tiêu chuẩn CE.

Lãnh đạo Toys chia sẻ: “Chúng tôi mất gần 18 tháng để tái cấu trúc quy trình sản xuất theo yêu cầu của Chỉ thị Đồ chơi (Toy Safety Directive 2009/48/EC). Toàn bộ vật liệu phải không chứa chì, kim loại nặng hay các hợp chất gây rối loạn nội tiết. Bề mặt đồ chơi phải được xử lý mịn, không có cạnh sắc, lớp sơn phủ phải đạt chứng nhận không độc hại".

Doanh nghiệp cũng hợp tác với một tổ chức chứng nhận được EU công nhận để tiến hành thử nghiệm các chỉ tiêu an toàn như: khả năng chịu lực, nguy cơ nghẹt thở, bắt cháy và khả năng rò rỉ hóa chất. Song song đó, họ xây dựng hồ sơ kỹ thuật chi tiết, lập hệ thống truy xuất nguồn gốc, đào tạo công nhân về quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt.

Tháng 9/2024, lô hàng đầu tiên của Việt Toys chính thức được cấp chứng nhận CE và xuất khẩu sang Đức thông qua một nhà phân phối tại Berlin. “Từ một đơn hàng thử nghiệm vài nghìn sản phẩm, đến nay chúng tôi đã có đơn hàng định kỳ mỗi quý với các đối tác tại Đức, Hà Lan và Thụy Điển", lãnh đạo công ty nói.

Công ty TNHH Sáng Tạo Việt Toys áp dụng thành công tiêu chuẩn CE.

Không chỉ doanh nghiệp lớn mới có khả năng đáp ứng tiêu chuẩn CE, nhiều cơ sở sản xuất nhỏ và vừa cũng đang chứng minh năng lực vươn ra quốc tế nếu biết đầu tư đúng hướng. Một điển hình là Công ty Cổ phần Đồ chơi An Phú, đơn vị chuyên sản xuất đồ chơi giáo dục bằng nhựa an toàn.

Vốn là doanh nghiệp gia đình, An Phú từng gặp khó khăn khi thị trường nội địa bão hòa và chịu áp lực cạnh tranh gay gắt từ hàng nhập lậu không rõ nguồn gốc. Công ty quyết định chuyển hướng sang xuất khẩu và đặt mục tiêu đạt chứng nhận CE cho dòng sản phẩm chủ lực: bảng chữ cái thông minh và bộ lắp ghép hình khối cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi.

Theo lãnh đạo công ty, CE không chỉ là câu chuyện của giấy tờ mà đòi hỏi thay đổi toàn diện từ thiết kế đến sản xuất. “Chúng tôi phải loại bỏ toàn bộ khuôn ép nhựa cũ, sử dụng hạt nhựa nguyên sinh đạt chuẩn EU RoHS, kiểm tra độ bền va đập, và đảm bảo các chi tiết nhỏ không thể gây nghẹt thở nếu trẻ vô tình nuốt phải", lãnh đạo công ty cho hay.

Công ty đầu tư vào dây chuyền kiểm tra tự động và hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001. Đặc biệt, An Phú còn mời chuyên gia nước ngoài đào tạo kỹ thuật viên về quy trình đánh giá rủi ro, một phần bắt buộc trong hồ sơ CE. Đến nay, An Phú đã xuất khẩu thành công sang Bỉ, Pháp và Slovakia.

“Không chỉ tăng doanh thu gấp 2,5 lần, chúng tôi còn được mời tham gia Hội chợ đồ chơi quốc tế tại Đức, điều mà trước đây chúng tôi chưa từng nghĩ tới', lãnh đạo An Phú chia sẻ.

Trong xu hướng toàn cầu hóa và tiêu dùng bền vững, tiêu chuẩn CE không chỉ là điều kiện để “xuất ngoại” mà còn là động lực để doanh nghiệp Việt cải thiện chất lượng, nâng cao giá trị sản phẩm. Việc chủ động tìm hiểu, tiếp cận và đạt chứng nhận CE sẽ giúp doanh nghiệp nâng tầm thương hiệu, tăng sức cạnh tranh và phát triển bền vững trong thời đại mới.