Quy định về diện tích cây xanh tối thiểu trong khu công nghiệp.

Quá trình công nghiệp hóa, bên cạnh những lợi ích về phát triển kinh tế, cũng để lại nhiều lo ngại về ô nhiễm môi trường. Vì vậy, vấn đề cấp thiết là chuyển đổi từ mô hình khu công nghiệp (KCN) truyền thống sang KCN sinh thái để phát triển bền vững hơn

Số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến hết năm 2021, trên phạm vi cả nước có 563 KCN nằm trong Quy hoạch phát triển KCN ở Việt Nam (tính cả KCN trong khu kinh tế ven biển, khu kinh tế cửa khẩu). Trong đó có 397 KCN đã được thành lập, diện tích đất công nghiệp đạt khoảng 82,6 nghìn ha. Tỷ lệ lấp đầy KCN đã thành lập trên cả nước đạt khoảng 52,5%.

Quy định về diện tích cây xanh tối thiểu trong khu công nghiệp.

Tuy nhiên, sau một thời gian hình thành, phát triển, tình trạng ô nhiễm môi trường do nước thải từ khu, cụm CN trong những năm gần đây rất lớn, tốc độ gia tăng cao hơn rất nhiều so với tổng nước thải từ lĩnh vực khác.

Thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tỷ lệ KCN có trạm xử lý nước thải tập trung chỉ chiếm 66%, nhiều khu đã đi vào hoạt động mà chưa triển khai xây dựng hệ thống xử lý nước thải hoặc có nhưng không vận hành, hay vận hành không hiệu quả, xuống cấp.

Trong khi đó, theo ước tính khoảng 70% trong số hơn một triệu mét khối nước thải mỗi ngày, đêm phát sinh từ các KCN xả thẳng ra nguồn tiếp nhận mà không qua xử lý.

Hiện nay, rất nhiều Khu công nghiệp trên địa bàn trên cả nước được quy hoạch không bảo đảm diện tích cây xanh và xử lý chất thải nên môi trường bị phá hoại và ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống. Nhiều địa phương đã bị coi là “bê tông hóa” và khiến cho đất trở nên khô cằn và nhiễm độc chất thải.

Các kiến trúc sư cảnh quan chia sẻ, KCN là khu vực dành cho phát triển công nghiệp theo một quy hoạch cụ thể. Với đặc thù các loại hình sản xuất đang hoạt động trong các KCN hiện nay như : luyện cán thép, sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất thép, bê tông, gia công cơ khí, dịch vụ và các ngành công nghiệp nặng khác, thì trong quá trình hoạt động, việc phát sinh các nguồn chất thải như khói bụi, khí thải, nước thải, rác thải không thể tránh khỏi.

Vì vậy, phát triển mảng xanh KCN để làm sạch môi trường, giảm thiểu khí độc hại, giảm thiểu hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu do tăng nhiệt độ tại các KCN là giải pháp hữu hiệu nhất để bảo vệ môi trường, tăng cường cảnh quan sinh thái phục vụ cho mục đích phát triển bền vững.

Theo Quy chuẩn Kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng, các khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp phải dành tối thiểu 10% diện tích đất trồng cây xanh, doanh nghiệp hoạt động trong KCN phải dành tối thiểu 20% diện tích đất trồng cây xanh.

Quy định này nhằm làm giảm diện tích bê tông, giảm hiệu ứng nhà kính và hướng đến tạo cảnh quan sinh thái phục vụ mục đích phát triển công nghiệp bền vững.

Mặc dù chưa đạt được tỷ lệ tuyệt đối, nhưng các chủ đầu tư phát triển hạ tầng, doanh nghiệp thứ cấp trong các KCN đã quan tâm đến việc phát triển mảng xanh.

Để hướng tới mục tiêu phát triển công nghiệp bền vững, những năm gần đây, nhiều tỉnh thành như Hà Nội; Bắc Ninh; Bắc Giang; Hải Phòng; Hải Dương; Bà Rịa -Vũng Tàu; Đồng Nai... có nhiều giải pháp hữu hiệu như thu hút đầu tư có chọn lọc; đầu tư vốn cho các công trình nhằm xử lý triệt để nguồn nước thải, khí thải, chất thải rắn, công trình cảnh báo nguy cơ và ứng phó sự cố; yêu cầu các chủ đầu tư hạ tầng, doanh nghiệp trong KCN tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về môi trường, trong đó có trồng cây xanh.

Theo Quy chuẩn Kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng của Bộ Xây dựng quy định đối với chủ đầu tư hạ tầng, diện tích đất trồng cây, vườn hoa, sân cỏ trong hàng rào tối thiểu phải bằng 10% tổng diện tích của toàn bộ KCN, cụm công nghiệp; diện tích đất cây xanh trong khuôn viên nhà máy tối thiểu 20% tổng diện tích đất xây dựng.

Theo ông Nguyễn Quang Long, Trưởng Ban Quản lý các KCN, Khu chế xuất Hà Nội, hiện nay nhiều KCN đang hoạt động trên địa bàn thành phố Hà Nội cũng đều thực hiện nghiêm túc việc dành đất cho hệ thống cây xanh, mặt nước và đường giao thông. Trong đó, có nhiều đơn vị phát triển hạ tầng, doanh nghiệp trong KCN đã đầu tư hệ thống cây xanh khá bài bản, đồng bộ, tạo cảnh quan sinh thái, tạo bức tường xanh làm giảm khí thải, bụi thải, tiếng ồn từ hoạt động sản xuất.

Để đạt được kết quả này, ngay từ khâu quy hoạch xây dựng, Ban Quản lý các KCN, Khu chế xuất Hà Nội yêu cầu chủ đầu tư phát triển hạ tầng xây dựng quy hoạch KCN phải có đầy đủ các hạng mục theo quy định, trong đó, đảm bảo diện tích cây xanh tối thiểu là 10% tổng diện tích của KCN. Hằng năm có kế hoạch chỉnh trang, trồng cây xanh tại các tuyến đường nội bộ, khuôn viên của KCN. Đối với các doanh nghiệp thứ cấp trong KCN, ban quản lý yêu cầu mỗi công ty phải dành tối thiểu 20% diện tích đất cho hệ thống cây xanh, mặt nước và đường giao thông; kiên quyết không cấp phép xây dựng cho doanh nghiệp không đảm bảo yếu tố này.

Các KCN, doanh nghiệp trong KCN có thể trồng cây xanh theo dải liền khối (công viên) hoặc trồng xen kẽ giữa các công trình xây dựng, ở dải phân cách đường giao thông, hành lang công trình, tuy nhiên phải đảm bảo điều kiện thuận lợi cho giao thông, phòng cháy chữa cháy, ứng phó sự cố môi trường và phù hợp không gian kiến trúc khu vực xung quanh. Các trạm xử lý nước thải cũng phải trồng cây xanh để hạn chế mùi hôi phát tán ra xung quanh.