Thay đổi hành vi của người tiêu dùng nhằm bảo vệ động vật hoang dã

Để giúp Việt Nam kiểm soát và ngăn chặn tình trạng buôn bán động vật hoang dã trái phép ngày càng gia tăng và có thể dẫn tới sự tuyệt chủng, Dự án Bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ đã hỗ trợ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn gây tác động và thay đổi hành vi người tiêu dùng, nhằm hướng tới giảm thiểu nhu cầu sử dụng các sản phẩm từ động vật hoang dã trái pháp luật.

Năm 2022, Dự án đã thực hiện khảo sát người tiêu dùng để xác định các nhóm người dùng mục tiêu, tìm hiểu nhận thức, thái độ và hành vi của người tiêu dùng, nhằm đề xuất các giải pháp thay đổi hành vi, như thông qua các thông điệp và hình ảnh truyền thông phù hợp.

Thay đổi hành vi của người tiêu dùng nhằm bảo vệ động vật hoang dã

Bà Bùi Thúy Nga - Quản lý Chương trình cấp cao của tổ chức phi chính phủ toàn cầu hoạt động trong bảo tồn động thực vật hoang dã, đa dạng sinh học Traffic Việt Nam, cho biết: Khảo sát của tổ chức này cho thấy, 8% trong số 863 người được hỏi thừa nhận có sử dụng hoặc mua các sản phẩm từ tê giác, voi hoặc tê tê trong vòng 12 tháng gần nhất; 8% mẫu khảo sát cho biết họ có ý định mua những sản phẩm này trong tương lai.

Trong một khảo sát khác với 700 người, có 5,2% trong số người được phỏng vấn đã mua rùa nước ngọt và rùa cạn cho các mục đích khác nhau trong 12 tháng gần nhất, trong đó mua để phóng sinh là mục đích chính, chiếm 43%.

Kết quả khảo sát người tiêu dùng đã giúp xác định hành vi để thay đổi và phân khúc các nhóm mục tiêu cụ thể cho sáng kiến truyền thông thay đổi hành vi. Các nhóm này bao gồm các thầy thuốc trong lĩnh vực y học cổ truyền, khách du lịch trong nước và quốc tế, người dùng nam và nữ nói chung.

Trong nỗ lực giảm cầu các sản phẩm từ động vật hoang dã trái pháp luật ở Việt Nam, Dự án Bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp đã giới thiệu bộ thông điệp và hình ảnh sáng tạo hướng tới thay đổi hành vi người tiêu dùng.

Các tài liệu truyền thông này được thiết kế nhằm hướng tới các nhóm người dùng mục tiêu cụ thể là nhóm thầy thuốc trong lĩnh vực y học cổ truyền.

Việt Nam kiên quyết chống buôn bán và sử dụng động vật hoang dã trái pháp luật.

Theo đó, dự án khuyến khích các thầy thuốc y học cổ truyền tiếp tục nâng cao việc sử dụng các dược liệu hợp pháp, an toàn và bền vững, khuyến khích các cá nhân nâng cao sức khỏe thông qua luyện tập thể dục thể thao để thể hiện sức mạnh qua hoạt động thể chất thay vì sử dụng các sản phẩm từ động vật hoang dã quý hiếm. Từ nhóm đối tượng này, dự án tiến tới thúc đẩy vận động xã hội với đối tượng trẻ em và các cơ quan Nhà nước.

Ngoài ra, với đối tượng là khách du lịch hay đối tượng trẻ em, Dự án bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp cũng sẽ truyền thông để mọi người nói không với các sản phẩm từ động vật hoang dã trái pháp luật.

Năm bộ thông điệp và hình ảnh đã được xây dựng dựa trên các yếu tố về văn hóa địa phương, đã được lấy ý kiến thí điểm với đối tượng khán giả trong nước, tác động tới các động cơ tiêu thụ sản phẩm từ động vật hoang dã trái pháp luật và thúc đẩy vận động xã hội với đối tượng trẻ em và các cơ quan nhà nước.

Các hình ảnh và thông điệp của dự án sẽ được lan tỏa qua mạng xã hội, truyền thông tới các nhóm đối tượng mục tiêu qua trưng bày ngoài trời tại các điểm có mật độ lưu lượng giao thông cao, các sự kiện tương tác và các sáng kiến kết hợp với các đối tác, bao gồm các sở, ban, ngành, cơ quan, tổ chức và Hiệp hội Du lịch...