Giải pháp khoa học từ gốc rễ vấn đề

RCA viết tắt của Root Cause Analysis, là một phương pháp phân tích có hệ thống nhằm xác định nguyên nhân gốc rễ (root cause) của sự cố thay vì chỉ xử lý các triệu chứng bề mặt. Mục tiêu chính của RCA là tìm ra “tại sao” vấn đề xảy ra và đưa ra giải pháp để ngăn chặn tái diễn.

Phân tích nguyên nhân gốc rễ RCA là một phương pháp giải quyết vấn đề

RCA tập trung vào việc tìm ra nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, từ đó đưa ra giải pháp triệt để, ngăn ngừa sự cố tái diễn. Đây là phương pháp phổ biến trên thế giới, được ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt hữu ích đối với ngành giấy – nơi có quy trình sản xuất phức tạp, nhiều công đoạn liên hoàn và dễ phát sinh lỗi kỹ thuật.

Theo một số chuyên gia năng suất cho biết, nếu như các công cụ quản lý khác giúp doanh nghiệp kiểm soát, cải thiện ở mức vận hành thì RCA đi sâu vào tận gốc vấn đề. Nó giống như việc chữa tận nguồn bệnh, thay vì chỉ xử lý triệu chứng.

Ngành sản xuất giấy tại Việt Nam hiện nay có tốc độ tăng trưởng khá nhanh, với nhu cầu lớn từ bao bì, in ấn, tiêu dùng. Tuy nhiên, doanh nghiệp trong ngành đang đối mặt với hàng loạt thách thức: hao hụt nguyên liệu và năng lượng trong quá trình sản xuất; tỷ lệ phế phẩm cao do lỗi kỹ thuật, rách giấy, sai kích thước; thời gian dừng máy thường xuyên, ảnh hưởng đến tiến độ giao hàng; chi phí bảo trì, sửa chữa tăng cao do xử lý sự cố lặp lại.

Với đặc thù dây chuyền sản xuất liên tục, chỉ một sự cố nhỏ tại công đoạn xeo giấy hoặc ép sấy cũng có thể dẫn tới dừng toàn bộ dây chuyền, gây thiệt hại hàng trăm triệu đồng. Trong bối cảnh đó, RCA trở thành công cụ chiến lược giúp doanh nghiệp tháo gỡ điểm nghẽn, nâng cao năng suất.

Quá trình triển khai RCA thường được tiến hành theo các bước cơ bản. Đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định rõ vấn đề xảy ra, ví dụ như giấy rách liên tục tại công đoạn cuộn. Tiếp đến, dữ liệu liên quan sẽ được thu thập một cách chi tiết, từ thông số máy móc, nguyên liệu đầu vào cho đến thao tác vận hành.

Sau đó, nhóm phân tích sẽ sử dụng những công cụ hỗ trợ như sơ đồ xương cá (Ishikawa), phương pháp 5 Why’s để tìm ra nguyên nhân gốc rễ. Khi đã có kết quả, doanh nghiệp đề xuất các giải pháp khắc phục tận gốc thay vì chỉ sửa chữa tạm thời, đồng thời xây dựng cơ chế theo dõi, kiểm soát để ngăn ngừa sự cố tái diễn.

Điểm mạnh của RCA là giúp doanh nghiệp thay đổi tư duy “sửa chữa – khắc phục sự cố” sang “ngăn ngừa – cải tiến liên tục”, từ đó tiết kiệm chi phí, nâng cao chất lượng và tăng năng suất tổng thể.

RCA mang lại cho doanh nghiệp ba giá trị cốt lõi thể hiện rõ tầm quan trọng của công cụ này trong quản trị sản xuất. Trước hết, RCA giúp giải quyết tận gốc vấn đề và ngăn ngừa sự cố tái diễn. Khác với cách khắc phục bề mặt, phương pháp này đi sâu truy tìm nguyên nhân cốt lõi, từ đó loại bỏ triệt để điểm nghẽn, giảm thiểu tình trạng lặp lại sự cố và hạn chế những gián đoạn gây tốn kém trong sản xuất.

Thứ hai, RCA đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sử dụng nguồn lực. Khi các vấn đề được xử lý từ gốc, doanh nghiệp sẽ giảm tỷ lệ phế phẩm, hạn chế thời gian dừng máy, tiết kiệm nguyên liệu, đồng thời khai thác tối ưu máy móc và nhân lực để tạo ra sản phẩm ổn định, đạt chuẩn cao hơn.

Cuối cùng, RCA góp phần xây dựng văn hóa cải tiến liên tục trong tổ chức. Việc khuyến khích nhân viên tham gia phân tích, đề xuất giải pháp không chỉ nâng cao tư duy logic, tinh thần trách nhiệm mà còn tạo nên một môi trường làm việc gắn kết, thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Đây chính là nền tảng để doanh nghiệp phát triển bền vững trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Doanh nghiệp áp dụng thành công

Một minh chứng điển hình cho hiệu quả của RCA trong ngành giấy chính là Công ty Cổ phần Giấy An Hòa (Tuyên Quang). Trước đây, doanh nghiệp này thường xuyên đối mặt với tình trạng giấy rách tại công đoạn cuộn, tỷ lệ phế phẩm lên tới 6%, gây tổn thất lớn về nguyên liệu và làm gián đoạn sản xuất. Dù đã tăng cường bảo trì máy móc, sự cố vẫn lặp lại, tạo áp lực nặng nề về chi phí và tiến độ giao hàng.

Giấy được sản xuất, phân loại theo các chức năng sử dụng rất rõ ràng với chất lượng hàng đầu

Từ vài năm trở lại đây, với sự hỗ trợ của chuyên gia năng suất chất lượng, An Hòa đã triển khai RCA để phân tích toàn diện vấn đề. Nhóm cải tiến bắt đầu ghi nhận dữ liệu vận hành trong ba tháng liên tiếp, sử dụng phương pháp 5 Why’s kết hợp sơ đồ Ishikawa để lần tìm nguyên nhân. Kết quả chỉ ra rằng sự cố không đơn thuần đến từ khâu kỹ thuật mà là sự cộng hưởng của nhiều yếu tố: nguyên liệu giấy tái chế chưa được xử lý đồng đều, độ ẩm thiếu ổn định; máy móc, đặc biệt là con lăn cuộn, chưa được cân chỉnh chính xác, tạo áp lực không đều; và công nhân thao tác thay cuộn chưa được đào tạo bài bản, quy trình làm việc còn thiếu chuẩn hóa.

Sau khi đã xác định rõ nguyên nhân gốc rễ, An Hòa đã triển khai đồng bộ các giải pháp. Công ty siết chặt quy trình kiểm soát chất lượng nguyên liệu, đầu tư hệ thống cân chỉnh con lăn tự động nhằm ổn định áp lực, đồng thời tổ chức chương trình đào tạo theo phương pháp TWI để nâng cao kỹ năng và chuẩn hóa thao tác cho công nhân.

Kết quả mang lại là sự thay đổi rõ rệt. Chỉ sau sáu tháng, tỷ lệ phế phẩm của An Hòa giảm từ 6% xuống còn 2,1%. Thời gian dừng máy do sự cố giảm tới 45%, năng suất lao động tăng 18%, trong khi chi phí bảo trì giảm 20% so với cùng kỳ năm trước. Những con số này không chỉ cho thấy hiệu quả kinh tế mà còn khẳng định giá trị bền vững mà RCA đem lại.

Công ty siết chặt quy trình kiểm soát chất lượng nguyên liệu

Đại diện Ban lãnh đạo Công ty CP Giấy An Hòa, cho biết, hiện An Hòa là nhà máy duy nhất tại Việt Nam có sản phẩm bột giấy tẩy trắng thương phẩm và cũng là sản phẩm bột giấy duy nhất của Việt Nam có mặt trên thị trường quốc tế. Sản phẩm giấy có 3 loại chính: giấy in, giấy viết, giấy photocopy được sản xuất trên dây chuyền thiết bị hiện đại, công nghệ tiên tiến nhập khẩu từ các nước châu Âu. Giấy được sản xuất, phân loại theo các chức năng sử dụng rất rõ ràng với chất lượng hàng đầu, đáp ứng các yêu cầu khắt khe nhất của đơn vị nhập khẩu.

Công ty đã và đang phát triển các dòng sản phẩm mới là giấy phôi băng dính, giấy in nhiệt dùng để in các loại hóa đơn thanh toán điện tử. Công ty đang xuất khẩu sang thị  trường hơn 10 nước, doanh thu đạt trên 3.000 tỷ đồng/năm, trong đó doanh thu xuất khẩu đạt trên 5,5 triệu USD/năm (tương đương khoảng 1.400 tỷ đồng), nộp ngân sách Nhà nước từ 120 đến 140 tỷ đồng/năm.

Với chính sách khuyến khích phát triển lâm nghiệp gắn với chế biến sâu, tạo ra sản phẩm gỗ rừng trồng đạt tiêu chuẩn, chất lượng xuất khẩu, từng bước tạo lập thương hiệu cho ngành chế biến gỗ Tuyên Quang, góp phần nâng cao thu nhập, chất lượng đời sống cho người lao động và người dân trồng rừng. Công ty đã cho ra đời sản phẩm giấy in viết cao cấp có độ trắng 76% ISO, định lượng từ 58-70 gsm”. Đây là thành quả nghiên cứu và phát triển của các chuyên gia nước ngoài hàng đầu cùng đội ngũ cán bộ kỹ thuật Việt Nam dày dạn kinh nghiệm tại Nhà máy bột giấy và giấy An Hòa, qua đó đáp ứng nhu cầu sử dụng ngày càng cao của thị trường trong nước và quốc tế.

Ngoài ra, doanh nghiệp cho biết, nếu không có RCA, đơn vị sẽ mãi loay hoay sửa lỗi ở bề mặt mà không giải quyết được tận gốc. Đây thực sự là công cụ mang tính bước ngoặt, giúp doanh nghiệp giảm lãng phí và cạnh tranh tốt hơn.

Dây chuyền sản xuất giấy cao cấp An Hòa có công suất 140.000 tấn/năm. Hệ thống thiết bị của dây chuyền được đầu tư đồng bộ và hiện đại vào bậc nhất Việt Nam do các hãng lớn từ các nước G7 cung cấp như: Allimand của Pháp, Andritz của Đức và Thụy Sỹ, ABB của Pháp, Bielomatik của Italia, Metso của Thụy Điển.  Ngoài ra, để đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định, lâu dài cho sản xuất, Công ty cổ phần Giấy An Hòa đã lựa chọn Công ty cổ phần nguyên liệu giấy An Hòa làm đơn vị đối tác chiến lược lâu dài với nhiệm vụ chính là: Ươm giống cây, trồng rừng nguyên liệu đủ cung cấp các loại giống tốt cho các đơn vị sản xuất nguyên liệu giấy trong và ngoài tỉnh Tuyên Quang.

Thành công của An Hòa cũng phản ánh một thực tế rằng RCA không chỉ mang lại hiệu quả tức thời trong việc khắc phục sự cố mà còn tạo nên một nền tảng quản lý chất lượng bền vững. Doanh nghiệp có thể chủ động phòng ngừa, giảm lãng phí nguyên vật liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm, đồng thời phát triển đội ngũ nhân sự với tư duy phân tích logic và tinh thần cải tiến liên tục.

RCA không chỉ giúp doanh nghiệp ngành giấy xử lý sự cố tận gốc, giảm lãng phí và nâng cao chất lượng, mà còn tạo dựng văn hóa cải tiến liên tục. Đây chính là chìa khóa để doanh nghiệp vững vàng phát triển và khẳng định vị thế trên thị trường.