Rà soát mức độ sẵn sàng thực hiện EUDR của ngành cà phê và gỗ ở Việt Nam

Ngày 30/7/2024 tại Hà Nội, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP)  phối hợp với Cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tổ chức hội thảo rà soát mức độ sẵn sàng thực hiện quy định về chống phá rừng của Liên minh Châu Âu (gọi tắt là EUDR) cho ngành cà phê và gỗ ở Việt Nam.

Hội thảo nhằm cập nhật những thông tin mới nhất về EUDR và thảo luận về kết quả rà soát, đánh giá mức độ sẵn sàng thực hiện EUDR được tiến hành ở cả cấp quốc gia và cấp tỉnh.

Quy định EUDR quy định rằng các sản phẩm được đưa vào hoặc xuất khẩu từ thị trường Châu Âu phải có thể truy xuất được nguồn gốc, không phá rừng và được sản xuất hợp pháp. Các công ty lớn nhập khẩu các mặt hàng này vào Châu Âu phải tuân thủ EUDR từ ngày 30/12/2024, trong khi các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) phải tuân thủ từ ngày ngày 30/6/2025.

Quanh cảnh hội thảo

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (MARD) cùng các bên liên quan tại Việt Nam đã chủ động thích ứng với EUDR thông qua xây dựng và ban hành Khung kế hoạch hành động nhằm tuân thủ quy định này. Khung hành động này cung cấp hướng dẫn toàn diện cho các tổ chức cấp quốc gia và cấp tỉnh, đảm bảo các hành động thiết thực được thực hiện để hỗ trợ các quy trình thẩm định.

Ông Trần Quang Bảo, Cục trưởng Cục Lâm nghiệp, cho biết Việt Nam đã có cơ sở dữ liệu toàn quốc về tài nguyên rừng một cách tập trung, đảm bảo tính khách quan, minh bạch do số liệu được trích xuất từ bản đồ. Nhiều khu vực rừng đã có chứng chỉ, có thể xác minh nguồn gốc, ngoài ra còn có nhiều nguồn bản đồ và cơ sở dữ liệu khác khác có thể hỗ trợ cho tạo lập cơ sở dữ liệu... Công việc cần thiết thực hiện là chuẩn hóa quy trình, phương pháp thu thập, lưu trữ và xử lý dữ liệu thống nhất để mỗi huyện, tỉnh có thể sử dụng cùng một phương pháp và công cụ khi thành lập các cơ sở dữ liệu và bản đồ.

“Đây là thời điểm mà Quy định của Liên minh Châu Âu về sản phẩm hàng hóa không gây mất rừng đang đến rất gần, ngành gỗ, cà phê và cao su là 3 ngành hàng của Việt Nam bị tác động lớn nhất bởi quy định của EUDR", ông Bảo nhận định.

Ông Patrick Haverman, Phó Đại diện thường trú của UNDP Việt Nam cho biết: Những phát hiện của đánh giá độ sẵn sàng sẽ cung cấp thông tin cho các chiến lược và hành động, đảm bảo rằng Việt Nam vẫn là quốc gia đi đầu trong sản xuất bền vững và không gây mất rừng.

Nhấn mạnh đến việc chia sẻ dữ liệu và bản đồ là điều cần thiết, ông Patrick Haverman cho rằng chúng ta cần thiết lập các giao thức rõ ràng về cách Chính phủ sẽ chia sẻ dữ liệu và bản đồ với các bên, bao gồm các nền tảng sẽ được sử dụng và các loại dữ liệu có thể được chia sẻ. Đồng thời, cần phát triển các phương pháp phân tích định nghĩa rừng, không mất rừng và phân tích rủi ro. Bên cạnh đó, việc phân tích tính hợp pháp cũng quan trọng không kém.

Đại diện của UNDP cũng lưu ý đến việc phải tập trung vào việc hỗ trợ các hộ nhỏ đang đối mặt với nhiều thách thức. Điều quan trọng là phải cung cấp cho các hộ nhỏ nguồn lực và kiến thức cần thiết để tuân thủ các tiêu chuẩn EUDR mà không ảnh hưởng quá mức đến sinh kế của họ.