Luật Nhà ở 2023: Loạt điểm mới khi áp dụng vào thực tế sẽ như thế nào?

Ngày 11/10, UBND TP. HCM đã tổ chức hội nghị phổ biến Luật Nhà ở 2023 và Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 (có hiệu lực từ 1/8) với sự tham gia của các báo cáo viên từ Bộ Xây dựng, nhằm phổ biến các quy định pháp luật đến người dân.

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, kể từ khi các luật này có hiệu lực, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 5 nghị định và 1 quyết định; Bộ Xây dựng cũng ban hành 2 thông tư quy định chi tiết.

Ngoài ra, Luật Nhà ở cũng giao 11 nội dung cho UBND cấp tỉnh ban hành hoặc trình HĐND cấp tỉnh phê duyệt theo thẩm quyền.

Việc phổ biến Luật Nhà ở 2023 và Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 có vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức pháp luật, đặc biệt là đối với cán bộ, công chức, viên chức ngành xây dựng cũng như các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực đầu tư kinh doanh bất động sản.

Bỏ nhiều thủ tục rườm rà

Tham gia hội nghị với tư cách báo cáo viên, ông Nguyễn Mạnh Khởi - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản - Bộ Xây dựng, đã phổ biến những điểm mới và nội dung trọng tâm của Luật Nhà ở 2023.

Cụ thể, luật này đã dành một chương riêng quy định về Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, chương trình và kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh.

Một số điểm mới bao gồm: Bỏ quy định về kế hoạch phát triển nhà ở hàng năm và bỏ yêu cầu lấy ý kiến Bộ Xây dựng khi xây dựng, phê duyệt chương trình phát triển nhà ở.

Những thay đổi này giúp địa phương tránh việc điều chỉnh liên tục các chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, hạn chế tình trạng cung cầu không cân đối, đồng thời tạo điều kiện để địa phương chủ động trong triển khai các kế hoạch phát triển nhà ở.

Luật Nhà ở 2023 cũng sửa đổi và bổ sung các quy định về phát triển nhà ở thương mại, nhà ở công vụ, nhà ở tái định cư và nhà ở riêng lẻ, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân tham gia phát triển nhà ở.

Ngoài ra, luật còn bổ sung các quy định về các giai đoạn của dự án đầu tư xây dựng nhà ở, bao gồm: Chuẩn bị, thực hiện, kết thúc và đưa công trình vào sử dụng theo quy định pháp luật.

Chính phủ cũng sẽ quy định chi tiết các giai đoạn đầu tư nhằm tạo hành lang pháp lý rõ ràng, giúp doanh nghiệp thuận lợi khi tham gia đầu tư.

Siết chặt quy định về chung cư mini

Bên cạnh đó, Luật Nhà ở 2023 cũng bổ sung các quy định chặt chẽ hơn về phát triển nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ (chung cư mini) do cá nhân xây dựng để bán hoặc cho thuê, nhằm đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy và tính mạng tài sản của người dân.

Cụ thể, cá nhân có quyền sử dụng đất để đầu tư xây dựng nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ với từ 2 tầng trở lên, mỗi tầng có thiết kế căn hộ để bán, cho thuê hoặc kết hợp bán cho thuê mua. Các công trình này cần đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án và tuân thủ quy định pháp luật về xây dựng, phòng cháy chữa cháy.

Đối với các công trình nhà ở dưới 20 căn hộ, chủ đầu tư vẫn phải tuân thủ quy định về an toàn xây dựng và phòng cháy chữa cháy, đồng thời phải đáp ứng các điều kiện về giao thông theo quy định của UBND cấp tỉnh.

Luật Nhà ở 2023 cũng bổ sung và sửa đổi các quy định liên quan đến sở hữu chung, khai thác phần sở hữu chung của nhà chung cư nhằm giải quyết tranh chấp trong quản lý, mở rộng đối tượng được ở nhà công vụ...

Trong hội nghị, ông Hoàng Hải - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản - Bộ Xây dựng cũng phổ biến nhiều nội dung trọng tâm của Luật Kinh doanh Bất động sản 2023, bao gồm quy định về nguyên tắc kinh doanh nhà ở và công trình xây dựng, yêu cầu công khai thông tin khi đưa vào kinh doanh.

Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 cũng bổ sung quy định về sàn giao dịch bất động sản, yêu cầu gửi hồ sơ đến cơ quan quản lý nhà nước trước khi hoạt động.

Cá nhân hành nghề môi giới bất động sản phải làm việc trong các doanh nghiệp có dịch vụ môi giới và đáp ứng các điều kiện hành nghề theo quy định.

Do thời gian hội nghị có hạn, ông Huỳnh Thanh Khiết - Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP. HCM đã đề nghị các đơn vị và cá nhân nếu còn thắc mắc về quy định của luật, hãy gửi văn bản về Sở để tập hợp và chuyển Bộ Xây dựng giải đáp.