TCVN 14292:2024 về túi mua sắm bằng chất dẻo làm từ vật liệu chính có khả năng tạo compost

Túi mua sắm compost công nghiệp là loại túi được sản xuất từ chất dẻo có khả năng phân hủy sinh học trong điều kiện ủ công nghiệp. Đây là một giải pháp thay thế túi nilon truyền thống, nhằm giảm thiểu rác thải nhựa và góp phần xây dựng nền kinh tế tuần hoàn. Khác với túi nhựa tự hủy thông thường, túi compost công nghiệp có thể phân hủy hoàn toàn thành CO₂, nước, sinh khối và không để lại vi nhựa hoặc chất độc hại trong môi trường.

Trong thực tế, các loại túi này đang ngày càng phổ biến tại siêu thị, cửa hàng tiện lợi, trung tâm thương mại hay các chuỗi bán lẻ lớn, đi kèm cam kết sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường. Tuy nhiên, để đảm bảo các túi compost thực sự thân thiện và không gây ô nhiễm thứ cấp, cần có một hệ thống tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng rõ ràng và chặt chẽ.

Trước yêu cầu đó, Việt Nam đã chính thức ban hành Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 14292:2024, tương đương với tiêu chuẩn quốc tế ISO 5412:2022, nhằm quy định các yêu cầu cụ thể đối với túi mua sắm bằng chất dẻo có khả năng tạo compost công nghiệp. Đây là một bước đi quan trọng trong lộ trình tiêu chuẩn hóa sản phẩm nhựa thân thiện môi trường, đồng thời mở rộng khả năng tiếp cận các thị trường xuất khẩu khó tính như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Túi mua sắm compost công nghiệp nên đáp ứng các yêu cầu theo tiêu chuẩn. Ảnh minh họa

Tiêu chuẩn này đưa ra nhiều yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt nhằm đảm bảo tính an toàn và hiệu quả sinh học của sản phẩm. Trước hết, về nguyên liệu, túi phải được sản xuất từ chất dẻo compost công nghiệp, không chứa phụ gia độc hại hay vật liệu cản trở quá trình phân hủy. Cấu trúc túi bao gồm thân chính, đáy, quai xách và các bộ phận đi kèm – tất cả phải được thiết kế phù hợp cho mục đích vận chuyển hàng hóa, không áp dụng cho túi cuộn, túi rác hay các loại túi dùng để đóng gói sản phẩm nhỏ lẻ.

Bên cạnh đó, tiêu chuẩn chia túi thành hai nhóm chất lượng (Class I và Class II), dựa trên mức độ phân hủy sinh học và thời gian phân hủy trong điều kiện công nghiệp. Các thử nghiệm được thực hiện tại môi trường ủ compost chuẩn hóa, nơi túi cần đạt được tỷ lệ phân hủy nhất định trong vòng 12 tuần (tùy theo cấp độ).

Đặc biệt, sau quá trình ủ, vật liệu còn lại không được chứa chất gây hại cho cây trồng, phải đạt tỷ lệ nảy mầm tối thiểu 90% so với mẫu đối chứng, và không ảnh hưởng đến sinh trưởng sinh khối. Trong trường hợp túi có in ấn, tráng phủ hoặc pha trộn nhiều vật liệu, mỗi thành phần đều phải được kiểm tra riêng biệt về khả năng phân hủy và độ an toàn, hoặc có thể tháo rời khi xử lý.

Việc ghi nhãn trên sản phẩm cũng là yêu cầu bắt buộc, bao gồm thông tin về loại vật liệu, tên sản phẩm, đơn vị sản xuất, thời hạn sử dụng, hướng dẫn bảo quản và cảnh báo sử dụng đúng môi trường xử lý. Ngoài ra, túi cần được đóng gói, vận chuyển và lưu kho trong điều kiện đảm bảo nhiệt độ và độ ẩm phù hợp để không làm suy giảm tính năng compost trong quá trình lưu thông.

Việc áp dụng TCVN 14292:2024 mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Trước hết, nó đảm bảo người tiêu dùng không bị đánh lừa bởi các sản phẩm “giả compost” đang tràn lan trên thị trường. Tiêu chuẩn còn giúp doanh nghiệp chứng minh được tính bền vững của sản phẩm, tăng tính cạnh tranh và tạo lợi thế khi xuất khẩu. Đối với cơ quan quản lý, tiêu chuẩn là căn cứ quan trọng trong kiểm tra, giám sát chất lượng sản phẩm nhựa thân thiện môi trường. Quan trọng hơn, nó thúc đẩy nhận thức tiêu dùng xanh, góp phần giảm áp lực rác thải nhựa và hướng tới phát triển bền vững.

TCVN 14292:2024 không chỉ là một văn bản kỹ thuật, mà là công cụ thúc đẩy thay đổi thói quen tiêu dùng, sản xuất và quản lý chất thải. Trong bối cảnh Việt Nam cam kết giảm phát thải ròng về 0 vào năm 2050, việc tiêu chuẩn hóa các sản phẩm như túi compost công nghiệp là nền tảng không thể thiếu trên con đường chuyển đổi sang nền kinh tế xanh.