Nghiên cứu đánh giá tiềm năng và khả năng sinh trưởng loài hải miên tại Hải Phòng

Quang cảnh Hội đồng tư vấn, đánh giá nghiệm thu.

Hải miên (tên thường gọi là Bọt biển) thuộc ngành động vật thân lỗ (Porifera), là động vật đa bào đơn giản và nguyên thủy. Chúng có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái biển, đặc biệt có vai trò lớn trong gắn kết thành phần đáy, nền đáy của hệ sinh thái rạn san hô tạo nơi cư trú, ương dưỡng nhiều loài sinh vật biển. Ngày nay, với kỹ thuật khoa học công nghệ phát triển đã xác định hải miên là nguồn nguyên liệu quan trọng phục vụ chiết xuất nhiều hợp chất sinh học mới cho y dược.

Triển khai nghiên cứu, Ban chủ nhiệm đề tài đã tiến hành phân tích các mẫu vật thu được tại 3 địa điểm nghiên cứu là vùng biển Bạch Long Vĩ, vùng biển Long Châu và vùng biển Cát Bà. Kết quả đã xác định được tổng số 80 loài hải miên thuộc 38 giống, 31 họ, 17 bộ, 1 lớp Demospongiae. Trong đó, vùng biển Cát Bà có 51 loài, vùng biển Long Châu ghi nhận 60 loài, số lượng thấp nhất là vùng biển Bạch Long Vĩ với 48 loài. Hải miên được phân bổ chủ yếu trên kiểu nền đáy cứng với các thể nền đáy đặc trưng như: Rạn san hô, rạn san hô chết, vụn san hô-cát, rạn đá gốc, các thể nền khác hải miên phân bố thấp hơn. Tổng trữ lượng hải miên phân bổ từ ven bờ đến độ sâu không quá 20m ước tính đạt 3.120 tấn, trong đó vùng biển Bạch Long Vĩ có trữ lượng lớn nhất ước tính 2.919 tấn, tiếp đến là vùng biển Long Châu 118 tấn, đảo Cát Bà ước tính đạt 83 tấn. Kết quả nuôi thử nghiệm 05 loài hải miên trong khoảng thời gian 12 tháng cho thấy, ở điều kiện nuôi ở độ sâu > 2 mét nước, 04 loài hải miên có tỷ lệ sống dao động trong khoảng từ 70%-94%. Ban chủ nhiệm đề tài cũng đề xuất các giải pháp bảo vệ và phát triển nguồn lợi hải miên có giá trị tại vùng biển Hải Phòng (phục hồi nguồn lợi hải miên, bảo tồn tại chỗ dài hạn, tăng cường nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ); giải pháp bảo tồn và quản lý đa dạng sinh học hải miên tại vùng biển Hải Phòng (quản lý liên quan các hệ sinh thái có điều kiện phù hợp cho hải miên phát triển, chính sách và quy định bảo vệ, bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái có nguồn lợi hải miên sinh trưởng và phát  triển, nâng cao nhận thức và huy động cộng đồng, giải pháp tăng cường cơ sở vật chất).

Với kết quả nghiên cứu trên, Hội đồng khoa học thống nhất nghiệm thu kết quả thực hiện nhiệm vụ sau khi Ban chủ nhiệm đề tài chỉnh sửa bổ sung một số nội dung sau: hiện tại phần đề xuất giải pháp còn chung chung, cần dựa trên các kết quả nghiên cứu đề xuất các giải pháp cụ thể cho từng vùng biển nghiên cứu để các cơ quan quản lý có thể xem xét áp dụng thực hiện; phần kiến nghị cần dựa trên các kết quả nghiên cứu để kiến nghị các vấn đề tiếp tục thực hiện; bổ sung các minh chứng về hoạt động bảo tồn nguyên vị… Cuối cùng cần rà soát, chỉnh sửa lỗi chế bản để hoàn thiện báo cáo./.