TCVN 13823:2023 về cầu môn di động và cố định bằng lỗ cắm trong thể thao

Trong các sân chơi thể thao như bóng đá, bóng ném hay thể dục học đường, cầu môn là một thiết bị không thể thiếu. Trong đó cầu môn di động là loại cầu môn được thiết kế để dễ dàng di chuyển từ vị trí này sang vị trí khác. Loại cầu môn này thường được sử dụng trong các sân thể thao có tính linh hoạt cao như sân trường học, sân luyện tập hoặc các sân tạm thời dùng cho sự kiện.

Nhờ vào thiết kế có thể tháo lắp hoặc gắn thêm bánh xe, cầu môn di động tiện lợi khi cần thay đổi vị trí thi đấu hoặc chia sẻ không gian cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau. Tuy nhiên, do không được cố định xuống nền nên loại cầu môn này dễ bị dịch chuyển hoặc lật đổ nếu không có biện pháp neo giữ chắc chắn.

Trong khi đó, cầu môn cố định bằng lỗ cắm là loại được lắp đặt bán vĩnh viễn bằng cách chôn trụ sâu xuống nền sân hoặc cố định qua hệ thống lỗ cắm. Nhờ được gắn chặt xuống nền, loại cầu môn này có độ ổn định cao, chịu được lực tác động lớn và ít bị xê dịch trong quá trình thi đấu. Đây là lựa chọn phổ biến cho các sân thể thao chuyên nghiệp hoặc sân có mục đích sử dụng lâu dài, nơi mà yếu tố an toàn và tính bền vững được đặt lên hàng đầu.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả sử dụng, các loại cầu môn đặc biệt là cầu môn di động và cầu môn cố định bằng lỗ cắm nên tuân thủ những yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13823:2023.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13823:2023 vừa được ban hành nhằm đảm bảo an toàn cho người sử dụng cầu môn trong các hoạt động thể thao và giải trí. Đây là tiêu chuẩn quy định cụ thể các yêu cầu về chức năng, an toàn và phương pháp thử cho các loại cầu môn di động và cố định bằng lỗ cắm có khối lượng trên 10kg. Tiêu chuẩn không chỉ góp phần phòng ngừa tai nạn mà còn hướng dẫn cách lắp đặt, kiểm tra và bảo trì cầu môn một cách khoa học và bền vững.

Cầu môn cố định hay di động đều nên đáp ứng các yêu cầu an toàn theo tiêu chuẩn. Ảnh minh họa

TCVN 13823:2023 áp dụng cho các loại cầu môn dùng trong thi đấu, huấn luyện hoặc vui chơi giải trí tại các cơ sở trong nhà và ngoài trời như trường học, sân thể thao, khu vui chơi công cộng. Tuy nhiên, tiêu chuẩn không áp dụng cho một số loại cầu môn đặc thù như cầu môn bóng đá kích thước tiêu chuẩn lớn có khối lượng trên 42kg (được quy định trong TCVN 13820:2023) hoặc các loại cầu môn nhẹ dưới 10kg (được quy định trong TCVN 13824:2023).

Theo tiêu chuẩn, cầu môn được phân loại theo phương pháp cố định (gồm loại cố định bằng lỗ cắm và loại di động) và theo mục đích sử dụng (thi đấu, luyện tập hay giải trí). Cầu môn di động có thể linh hoạt di chuyển vị trí nhưng vẫn phải đảm bảo độ an toàn cao nhờ hệ thống neo giữ chắc chắn. Trong khi đó, cầu môn cố định được thiết kế để giữ vị trí ổn định lâu dài, phù hợp với các sân vận động hoặc không gian cố định.

Một nội dung quan trọng của tiêu chuẩn là yêu cầu về an toàn và chức năng sử dụng. TCVN 13823:2023 nêu rõ cầu môn phải có khả năng chống lật, chống nghiêng khi chịu tác động từ các lực đẩy, kéo ngang hoặc khi bị người chơi đu bám sai mục đích. Các bộ phận của cầu môn phải đảm bảo chắc chắn, không có chi tiết sắc nhọn gây nguy hiểm. Ngoài ra, lưới cầu môn cần được gắn chắc chắn, các mắt lưới phải có độ bền cao, không dễ bung rách khi chịu lực mạnh.

Để đảm bảo các yêu cầu trên, tiêu chuẩn yêu cầu cụ thể các phương pháp thử nghiệm. Một trong các thử nghiệm quan trọng là kiểm tra độ bền của lưới cầu môn. Theo đó, một đĩa tròn có trọng lượng nhất định sẽ được sử dụng để tác động lực vào phần giữa của mắt lưới. Nếu lưới bị rách hoặc bung sau thử nghiệm, sản phẩm sẽ không đạt yêu cầu. Ngoài ra, cầu môn còn phải trải qua các bài kiểm tra độ ổn định tổng thể như thử nghiệm khả năng chống lật, thử tải trọng ngang... Các phép thử này mô phỏng các tình huống sử dụng thực tế để đảm bảo cầu môn vẫn vững chắc và an toàn.

Tiêu chuẩn cũng nêu rõ trách nhiệm của nhà sản xuất trong việc cung cấp đầy đủ tài liệu hướng dẫn lắp ráp, vận chuyển, bảo trì bằng tiếng Việt hoặc ngôn ngữ phù hợp với người dùng. Tài liệu cần hướng dẫn rõ cách lắp đặt đúng kỹ thuật, cách neo giữ cầu môn trên các bề mặt sân khác nhau, cách bảo quản để thiết bị không bị hư hại bởi thời tiết. Nhà sản xuất cũng phải cung cấp tài liệu kiểm tra, đánh giá kỹ thuật kèm theo sản phẩm, và lưu giữ dữ liệu thử nghiệm khi có yêu cầu từ phía khách hàng.

Bên cạnh đó, TCVN 13823:2023 khuyến cáo các đơn vị sử dụng cầu môn cần đánh giá rủi ro trước khi chọn mua, bao gồm đánh giá khả năng lật, sự ổn định khi bị va chạm hoặc sử dụng sai mục đích. Trong quá trình sử dụng, nếu cần thay thế bộ phận, phải sử dụng phụ tùng chính hãng để đảm bảo tương thích và an toàn.

Tiêu chuẩn cũng đưa ra các yêu cầu với vật liệu chế tạo cầu môn. Vật liệu phải phù hợp với điều kiện thời tiết khắc nghiệt, không bị ăn mòn, không chứa chất độc hại và phải có độ bền cơ học cao. Những yêu cầu này giúp kéo dài tuổi thọ cầu môn và hạn chế rủi ro trong quá trình sử dụng lâu dài ngoài trời.

Nhìn chung, trong bối cảnh thể thao học đường và phong trào luyện tập thể dục ngày càng phát triển, việc tuân thủ tiêu chuẩn này sẽ góp phần nâng cao chất lượng và an toàn cho các công trình thể thao trên toàn quốc.