Nữ sinh Việt Nam đầu tiên đạt Huy chương Bạc Olympic Toán học: Nhan sắc như hoa hậu, cha là nhà báo nổi tiếng có 3 bằng đại học

Tiến sĩ Nguyễn Thị Thiều Hoa sinh năm 1959 trong một gia đình khoa bảng danh giá. Ông nội bà từng đỗ Tú Tài, cụ nội là Phó bảng, một người bác của cha bà từng giữ chức Đông các Đại học sĩ. Cha bà, nhà báo Hàm Châu, là một cây bút nổi tiếng với các bài viết chân dung về các nhà khoa học. Ông Châu có đến ba bằng đại học và thông thạo cả tiếng Anh lẫn tiếng Trung.

Sinh ra trong một môi trường trí thức như vậy, Nguyễn Thị Thiều Hoa từ nhỏ đã thể hiện trí tuệ vượt trội. Trong suốt những năm học THCS và THPT, bà luôn theo học tại các trường chuyên Toán và liên tục đạt danh hiệu học sinh giỏi, điểm số môn tiếng Nga bình quân đạt 9,9. Năm lớp 7, điểm tổng kết các môn Toán, Lý, Hóa của bà đều đạt điểm tuyệt đối 10; khi lên cấp 3, điểm tổng kết môn Toán kỳ II năm cuối cấp đạt 9,9.

Năm 1976, khi mới 17 tuổi và đang là học sinh Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên (thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội), bà là một trong những thí sinh của đội tuyển Việt Nam tham dự Olympic Toán học Quốc tế (IMO) lần thứ 18. Với số điểm 27/40, bà xuất sắc giành Huy chương Bạc, trở thành người có thành tích cao nhất của đội tuyển Việt Nam năm đó. Bà Nguyễn Thị Thiều Hoa cũng là nữ sinh đầu tiên của nước ta giành được Huy chương Bạc tại kỳ thi này.

Mặc dù đạt thành tích "cực khủng", nhưng nhà báo Hàm Châu chia sẻ rằng gia đình ông không hề ép con học nhiều. Bà Nguyễn Thị Thiều Hoa chưa từng đi học thêm và không bao giờ thức quá 10h tối.

Có lần, khi ông đi họp phụ huynh, thầy giáo chủ nhiệm đã nói: "Đề nghị các bác đừng than phiền khi các cháu học đêm vì tôi đã giao cho các cháu 250 đề Toán để chuẩn bị thi lên chuyên Toán cấp 3". Tuy nhiên, khi về nhà, ông vẫn không thấy con gái học hành nhiều hơn thường ngày. Khi ông hỏi tại sao con gái không làm bài tập thì bà Hoa chỉ đáp: "Đọc lướt qua là con đã hiểu cách giải rồi, khi nào cần giải thì con sẽ làm".

Ngoài Toán học, bà còn yêu thích cả Văn học. Thực ra, nữ Tiến sĩ học môn nào cũng giỏi, nhưng Toán học là niềm đam mê lớn nhất của bà, bởi theo bà, Toán là lĩnh vực chặt chẽ và chính xác nhất.

Ngoài thành tích vượt trội, Nguyễn Thị Thiều Hoa còn sở hữu vẻ đẹp như hoa hậu, đậm chất Á Đông. Qua những bức ảnh đen trắng thời trẻ, có thể thấy bà có nét đẹp nhẹ nhàng, đôi mắt sáng và nụ cười tỏa nắng, thu hút ánh nhìn của người đối diện.

Sau khi giành được Huy chương Bạc, bà Thiều Hoa lấy bằng Tiến sĩ khoa học tại Viện Toán học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô (cũ). Hiện tại, bà là Giáo sư đại học tại Mỹ và từng có thời gian làm việc với một công ty phần mềm nổi tiếng tại Thung lũng Silicon.

Sau thành tích xuất sắc của Tiến sĩ Nguyễn Thị Thiều Hoa, phải đến năm 2000, tức là sau 24 năm, Việt Nam mới có nữ sinh thứ hai giành Huy chương Bạc Olympic Toán học Quốc tế. Đó là Nguyễn Phi Lê, học sinh Trường THPT Chuyên Lam Sơn, Thanh Hóa.

Trong 50 năm tham gia Olympic Toán học Quốc tế, Việt Nam có 12 nữ thí sinh đoạt huy chương, nhưng chưa có nữ thí sinh nào giành Huy chương Vàng, chủ yếu là Huy chương Bạc và Đồng. Nữ thí sinh có thành tích tốt nhất trong các lần Việt Nam tham gia IMO là Đỗ Thị Thu Thảo, với 29/42 điểm.