Khám phá vùng đất lạnh giá quanh năm, có không khí trong lành nhất trái đất: Bị cấm sử dụng wifi, chỉ có vỏn vẹn 45 người dân

Nằm giữa Na Uy và Bắc Cực, thị trấn Ny-Alesund chỉ có vỏn vẹn 45 cư dân, nơi đây Wi-Fi bị cấm và tất cả các ngôi nhà đều được mở cửa, phòng tránh gấu tuyết. Đặc biệt thị trấn này có trong khi bầu không khí cực kì trong lành. Phần lớn cư dân trong thị trấn này đều là các nhà khoa học và họ đến đây chủ yếu vì lý do này. 

Vào năm 1989, trên sườn của Zeppelinfjellet, có một trạm nghiên cứu được xây dựng ở độ cao 472m nhằm giúp các nhà nghiên cứu trong việc theo dõi tình trạng ô nhiễm không khí. Trạm này được biết đến với tên gọi Đài khí tượng Zeppelin, gần đây nó đã trở thành một nơi quan trọng để đo lường mức độ khí nhà kính, đóng một vai trò quan trọng trong việc theo dõi biến đổi khí hậu.

Ove Hermansen, một nhà khoa học tại Đài quan sát Zeppelin và Viện nghiên cứu Không khí Na Uy, mô tả rằng Đài khí tượng Zeppelin đặt tại một môi trường xa xôi và nguyên sơ, nằm xa các nguồn ô nhiễm chính. Ông cho biết: “Nếu bạn có thể đo lường nó ở đây, điều đó có nghĩa rằng nó có mức độ phổ biến trên toàn cầu. Đây là một địa điểm tốt để nghiên cứu bầu không khí đang thay đổi”.

Nghiên cứu tại Ny-Alesund đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực quốc tế để hiểu rõ tác động của con người đối với khí quyển. Hermansen giải thích rằng các phép đo của họ giúp "phát hiện mức ô nhiễm cơ bản và tính toán xu hướng toàn cầu theo thời gian."

Bên cạnh việc dành thời gian lớn cho việc phân tích không khí, cuộc sống hàng ngày của cư dân ở thị trấn Ny-Alesund cũng mang đến trải nghiệm khác biệt. Cư dân đến từ nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm Pháp, Đức, Anh, Ý, Na Uy, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc,… Chỉ có hai chuyến bay hàng tuần nối liền thị trấn này với thị trấn Longyearbyen, Svalbard, thông qua một chiếc trực thăng.

Thị trấn này bao gồm khoảng 30 căn nhà cabin gỗ, mang tên theo các trung tâm đô thị toàn cầu như Amsterdam, London, Mexico và Ý. Điều này làm nổi bật sự quan trọng của mối quan hệ con người tại những vùng đất hẻo lánh như vậy. Tuy nhiên, các phương tiện kết nối như điện thoại di động và Wi-Fi đều bị tắt, tạo ra một không gian không có sóng vô tuyến để giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường và cần có sự cho phép nếu các nhà khoa học muốn sử dụng các thiết bị truyền vô tuyến.

Cuộc sống ở Ny-Alesund không chỉ là việc phân tích không khí mà còn đối mặt với những điều thường ngày khác biệt. Thời tiết khắc nghiệt và những cơn bão mạnh có thể làm rung chuyển những căn nhà gỗ trong thị trấn. Nhiệt độ lạnh nhất từng được ghi nhận là -37,2 độ C, trong khi nhiệt độ cao nhất trong tháng 3 năm nay là 5,5 độ C, vượt qua kỷ lục trước đó là 5 độ C vào năm 1976.

Cuộc sống ở đây đòi hỏi sự “sắt đá” để đối mặt với môi trường khắc nghiệt, đặc biệt là trong mùa đông khi mặt trời không bao giờ lặn hoặc mọc trong thời gian dài. Người dân phải dựa vào đèn pin và ánh trăng khi bóng tối kéo dài suốt nhiều tháng. Những câu chuyện về những người nghiên cứu đi bộ qua vùng hoang dã tối tăm để thay đổi bộ lọc trên thiết bị là minh chứng cho sự khắc nghiệt của môi trường này.

Svalbard là môi trường sống tự nhiên của gấu Bắc Cực và thường xuyên xuất hiện gần khu dân cư, thậm chí chúng còn đi ngang qua những khu vực này. Vì vậy, cộng đồng đã thiết lập một quy định quan trọng, đó là không ai được phép khóa cửa nhà. Trong trường hợp xuất hiện gấu, mọi người phải thực hiện sơ tán khẩn cấp.

Câu chuyện của nhiều người đã chia sẻ cũng là bằng chứng cho những biến đổi đang diễn ra trong hệ sinh thái xa xôi của Bắc Cực. Leif-Arild Hahjem, một kỹ sư tại Viện Địa cực Na Uy, có kinh nghiệm làm việc ở Ny-Alesund từ năm 1984, nhớ lại: "Trước đây, vịnh hẹp gần khu dân cư thường xuyên đóng băng, bạn có thể đi bộ trên nó bằng xe trượt tuyết. Tuy nhiên, từ năm 2006/2007, nó không còn đóng băng nữa. Thị trấn giờ bị bao quanh bởi các sông băng, những con sông này ngày càng nhỏ đi và đa phần là do nhiệt độ tăng."

Rune Jensen, người đứng đầu Viện Địa cực Na Uy tại Ny-Alesund, giải thích rằng dòng nước ấm từ Đại Tây Dương đang tràn vào, tác động mạnh mẽ đến toàn bộ hệ sinh thái ở vịnh hẹp ngay ngoại ô Ny-Alesund. Sự thay đổi này ảnh hưởng đến cả chế độ ăn uống của gấu Bắc Cực, khiến chúng phải thích nghi với môi trường mới.