Cây cầu 10.000 tấn sắp thành phế liệu bỗng được mua giá 10 triệu USD, thương vụ "buôn" cầu xuyên biên giới có 1-0-2 trong lịch sử

"Cầu London đã sập" - mật mã ám chỉ việc Nữ hoàng Anh Elizabeth II qua đời là câu nói hàm chứa một công trình thường bị nhầm lẫn với cầu tháp London - biểu tượng của thủ đô Anh quốc. 

Thực tế, bắc qua sông Thames với mục đích chính là phục vụ giao thông, cầu London chỉ là một cây cầu có kiến trúc bình thường và không phải địa điểm du lịch. Dù vậy, cây cầu này lại xác lập một thương vụ vô cùng lạ lùng và thú vị trong lịch sử thế giới. Không phải ai cũng biết, cây cầu London hiện tại đang nằm ở thủ đô nước Anh không phải là cây cầu nguyên bản mà chỉ là phiên bản mới được xây dựng từ năm 1973. Còn cầu London cũ thì đang nằm ở... nước Mỹ.

Thương vụ mua bán cầu cũ thú vị

Đầu những năm 1960, cầu London bắt đầu xuống cấp và sập xuống. Nhịp cầu dài 1.000 foot đã tồn tại hơn 130 năm và sống sót sau khi bị đứt gãy trong Thế chiến II, nhưng nó không còn đủ sức để phục vụ cho lưu lượng giao thông hiện đại và đang dần chìm xuống sông Thames với tốc độ một inch sau 8 năm.

Phương án cải tạo được đưa ra nhưng sau đó bị gạt bỏ bởi chi phí thực tế rất "khủng". Quyết định của chính quyền London khi đó là sẽ phá bỏ cây cầu và xây dựng thay thế một công trình hiện đại, đảm bảo an toàn cho các phương tiện giao thông đương thời.

Thường tình một cây cầu sắp sửa bị phá bỏ thì có nghĩa là những gì còn lại sau đó sẽ được mang ra bãi phế liệu. Thế nhưng điều thú vị đã xảy ra: Ivan Luckin - một ủy viên hội đồng thành phố đã thuyết phục các đồng nghiệp của mình hãy khoan phá bỏ bởi có thể bán cây cầu cổ 200 tuổi này.

Dẫu biết với kiến trúc bình thường, kém hào nhoáng hơn nhiều một số cầu vượt khác ở cả nước Anh lẫn nước ngoài, cây cầu này không phải một món hàng dễ bán, nhưng bằng một niềm tin nào đó, Luckin đã quảng bá nó như một "nhân chứng" thời gian. Năm 1968, ông đến tận nước Mỹ ở bên kia đại dương để tiếp thị, tìm khách hàng tiềm năng.

Ông tuyên bố trong một cuộc họp báo ở New York: "Cầu London không chỉ là một cây cầu, nó là người thừa kế 2.000 năm lịch sử từ thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên, đến thời kỳ La Mã Londinium".

Niềm tin của Luckin cuối cùng cũng có kết quả khi tỷ phú người Mỹ Robert P. McCulloch đã để mắt tới "món hàng" cổ. Trước đó, McCulloch cũng đã từng nổi tiếng với sự lập dị của mình khi thẳng tay thực hiện nhiều phi vụ không ai dám thực hiện. Ông vốn là một tỷ phú xuất thân bần hàn, sau đó thành công nhờ thành lập các công ty bán dầu, động cơ và cưa máy. 

Thực tế, quyết định mua lại cây cầu hết hạn sử dụng này của tỷ phú Mỹ không phải là nước đi vô cớ. Năm 1963, ông đã mua hàng nghìn mẫu đất gần Hồ Havasu ở Arizona, một vùng nước bị cô lập do một con đập trên sông Colorado tạo ra với tham vọng biến nó thành một ốc đảo du lịch nổi tiếng. Khi nghe đến phi vụ bán cầu London của nước Anh, Robert P. McCulloch ngay lập tức cho rằng cây cầu này có thể sẽ là thứ mình cần để biến thành phố của mình thành một địa điểm đặc sắc và thu hút thêm du khách.

"Tôi đã có ý tưởng nực cười là mang nó đến sa mạc Arizona. Tôi cần cây cầu, nhưng ngay cả khi tôi không cần nó để làm du lịch, tôi có thể vẫn sẽ mua nó thôi", ông trả lời Tạp chí Chicago Tribune. 

Suốt mùa xuân năm 1968, đã có nhiều cuộc đàm phán được diễn ra nhanh chóng. Theo chính quyền, việc tháo dỡ cây cầu sẽ tiêu tốn 1.200.000 USD, và McCulloch đã đề nghị trả giá gấp đôi số tiền đó. Đến tháng 4/1968, Robert McCulloch chính thức trở thành chủ nhân của "món đồ cổ lớn nhất thế giới" với mức giá cuối cùng là 2.460.000 USD.

Cây cầu 10.000 tấn được di dời xuyên biên giới bằng cách nào?

Điều không tưởng đã xảy ra: Cây cầu London được tháo rời và đưa lên tàu chở hàng, đi qua kênh đào Panama đến Long Beach, California trước khi cập bến điểm đến mục tiêu là thành phố Hồ Havasu. Tháng 10/1971, sau 3 năm đàm phán, cây cầu khánh thánh một lần nữa sau khi được lắp ráp lại toàn bộ.

Đáng chú ý, chỉ riêng chi phí vận chuyển cây cầu được tính lên đến 7 triệu USD, tức gấp gần 3 lần phí mua cầu. Phiên bản mới ở Mỹ đã được cải tạo lại để có thể hoạt động vững chắc hơn, riêng đá từ cây cầu gốc được giữ gần như nguyên bản. 

Thương vụ ấn tượng trong cuộc đời tỷ phú McCulloch đã góp phần tạo ra một dự án thành công như kỳ vọng, nhiều người đã tìm đến thành phố Hồ Havasu để tham quan và mua đất nhờ tò mò về cây cầu. Khoản lợi nhuận đó thậm chí còn bù lại tương đương số tiền McCulloch đã thu hồi lại vốn chi phí mua và lắp ráp lại cây cầu London từ nước Anh. 

Ngày nay, cầu London ở Mỹ vẫn đang được sử dụng, không chỉ để di chuyển mà còn là địa điểm tổ chức nhiều lễ hội hấp dẫn, có thể nói là "một cuộc đời sang trang" khi được di dời sang bên kia đại dương.