Phát triển chuỗi liên kết bền vững trong ngành rong biển giúp nâng cao hiệu quả, tăng thu nhập cho người sản xuất

Đóng góp chung cho phát triển bền vững

Sản xuất các sản phẩm theo chuỗi giá trị liên kết là hướng đi bền vững, giúp nâng cao hiệu quả, tăng thu nhập cho người sản xuất. Đây cũng là tiền đề bảo đảm cho các chủ thể tham gia trong chuỗi giá trị chia sẻ quyền lợi, trách nhiệm và đầu tư có hiệu quả. Để tạo nên một chuỗi giá trị sản phẩm có hiệu quả cao, các đối tượng tham gia trong chuỗi phải có sự phối hợp đồng đều và chặt chẽ với nhau, đặc biệt là liên kết giữa doanh nghiệp và người nông dân.

Quang cảnh Hội thảo

Rong biển Việt Nam được phát triển trong hơn 10 năm trở lại đây. Tuy nhiên nuôi trồng, chế biến và tiêu thụ sản phẩm vẫn theo hình thức tự phát và chưa hình thành liên kết chuỗi nên giá rong nguyên liệu còn thấp và bấp bênh.

Chia sẻ với báo chí, PGS.TS. Nguyễn Hữu Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam cho hay: Chiết xuất rong biển chứa lượng lớn các khoáng chất biển như magiê, canxi, đồng, kali, selenium, kẽm, iot và sắt, chất béo thấp, cũng như các chất chống oxy hóa, chất dinh dưỡng và chất xơ, các vitamin A, B, C, E, và K, các axit béo và các axit amin quan trọng cần thiết cho cơ thể, do vậy rất tốt trong việc tái tạo mô, tạo độ đàn hồi của da, được sử dụng trong các kem trị mụn, kem chống lão hóa, làm săn da, chống lão hóa, kháng viêm, làm dịu da nhạy cảm, kích ứng do ảnh hưởng của môi trường.

Theo TS. Trần Đình Luân – Cục Trưởng Cục Thủy sản: “Mấy năm trước chúng ta mời chuyên gia Nhật Bản đến Việt Nam để nói về tiềm năng, lợi thế phát triển rong biển và đó là khởi đầu để phát triển ngành rong Việt Nam. Hiện là thời điểm để chúng ta phát triển ngành rong được tốt hơn, tuy nhiên việc phát triển rong biển phải gắn chuỗi chế liên kết, để làm sao giữa các thành viên trong chuỗi có đời sống tốt, có hiệu quả kinh tế và đóng góp chung cho phát triển bền vững”.

JapiFoods đơn vị tiên phong gắn kết cũng ICAFIS, Hội thuỷ sản Việt Nam trong thúc đẩy chương trình “Blue Ocean – Blue Foods” hướng tới xây dựng bể chứa Carbon ngành thuỷ sản, mục tiêu trong 3 năm tới chương trình có thể hỗ trợ người dân ven biển trồng được khoảng 1000 ha rong biển. Tuy nhiên để làm được điều này thì cần giải pháp kết hợp, bao gồm: Phát triển sản phẩm giá trị cao gắn với nhu cầu thị trường - yếu tố KÉO; Liên kết chuỗi giá trị gắn với vùng trồng của người dân, doanh nghiệp để cùng chia sẻ, lợi ịch và giá trị, từ đó người dân mới sẵn lòng trồng và phát triển rong - yếu tố ĐẨY.

Cần xây dựng chuỗi liên kết để nâng cao giá trị cho rong biển

Theo ông Đinh Xuân Lập – Phó giám đốc ICAFIS, Hội thuỷ sản Việt Nam, "Trong 10 năm vừa qua, ICAFIS đã có kinh nghiệm trong thúc đẩy chuỗi giá trị ngành hàng thuỷ sản bao gồm tôm, nghêu, hàu, cá tra… tuy nhiên việc thúc đẩy liên kết chuỗi là việc không hề dễ, nếu ở đó doanh nghiệp tham gia không thực sự đặt mục tiêu dài hạn, gắn với ESG và Willing to pay với giá tốt hơn cho người dân THI liên kết này sẽ thiếu bền vững vì người dân sẽ không Willing to do, và con đường Xây dựng chuỗi giá trị khép kín giá trị cao sẽ không chỉ là câu chuyện của rong mà còn là của các sản phẩm khác. Nếu doanh nghiệp không bán được với giá cao hơn thì sao Willing to pay cao hơn được và chỉ những sản phẩm giá trị cao mới đáp ứng được điều này". 

Lễ ký kết liên kết khép kín chuỗi giá trị rong biển giá trị cao giữa các đơn vị

Để xây dựng chuỗi với sản phẩm đầu ra có giá trị gia tăng cao, tại hội thảo cũng diễn ra lễ ký kết liên kết khép kín chuỗi giá trị rong biển giá trị cao giữa Trung tâm Hợp tác quốc tế Nuôi trồng và Khai thác thủy sản bền vững, Công ty TNHH JapiFoods và Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Phát STP; đồng thời ra mắt các sản phẩm rong biển giá trị cao Việt Nam.

Hiện nay, rong trồng tại Việt Nam sản lượng còn ít, chất lượng chưa đồng đều, giá bán chưa được cao, một phần là do chất lượng chưa ổn định. Đặc biệt, người tiêu dùng Việt Nam còn chưa biết hết giá trị của rong, chưa nhiều người thích dùng rong biển hay chịu được mùi tanh của rong.

Các đại biểu tham dự Hội thảo

Riêng với câu chuyện về giống rong biển, bà Nguyễn Thị Hải Bình, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn STP chia sẻ, sau cơn bão số 3 vừa rồi, trang trại trồng rong biển của STP Group tại Vân Đồn, Quảng Ninh bị thiệt hại khá nặng nề, trong đó nhiều giống rong biển đã bị cuốn trôi. Hiện STP đang lấy lại những giống rong đã gửi phòng thí nghiệm để tiếp tục nhân cấy, tuy nhiên phải mất đến ít nhất 1 - 2 năm nữa bởi vì hiện nay môi trường biển đang bị ô nhiễm.

Hiện doanh nghiệp chủ yếu cung cấp nguyên liệu cho Công ty Long Hải. Qua hợp tác này, công ty mong muốn tìm kiếm các đơn vị như JapiFoods để tạo giá trị cao hơn cho rong biển Việt Nam, đặc biệt là sẽ tăng thu nhập cho người nuôi trồng khi tham gia chuỗi giá trị này. Cùng với đó là từng bước phát triển ngành công nghiệp chế biến rong với sản phẩm giá trị gia tăng cao, bà Bình thông tin. 

Còn TS. Nguyễn Thị Sâm, Giám đốc Công ty TNHH Japi Foods cho rằng, cần xây dựng chuỗi liên kết để nâng cao giá trị cho rong biển, vì nhiều lý do, như: Đảm bảo chất lượng sản phẩm từ nguồn gốc đến thành phẩm; tạo ra giá trị bền vững cho ngành công nghiệp rong biển; đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh và an toàn; tạo việc làm và cải thiện sinh kế cho ngư dân; chuyển giao công nghệ và kiến thức; giảm thiểu tác động đến môi trường; hỗ trợ bảo vệ đa dạng sinh học biển; tạo ra những sản phẩm sạch, an toàn và tốt cho sức khỏe; đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và quốc tế để thúc đẩy xu hướng tiêu dùng bền vững...

Các đại biểu tham dự hội thảo đều thống nhất, đồng tình để nghề nuôi trồng rong, tảo biển ở Việt Nam phát triển, mang lại hiệu quả kinh tế, góp phần bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính (rong, tảo có khả năng hấp thụ tốt khi CO2) trong thời gian tới rất cần xây dựng chuỗi liên kết giữa các doanh nghiệp với nhau, doanh nghiệp với nông, ngư dân.