Nên hay không nên đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt có ga?

Sau khi mặt hàng nước ngọt có ga được Bộ Tài chính dự kiến đưa vào đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đã có một số ý kiến trái chiều. Theo một doanh nghiệp nước giải khát tại Hà Nội (xin giấu tên): Lý do này chưa có cơ sở khoa học chắc chắn vì cho đến nay chưa có nghiên cứu hay báo cáo khoa học nào khẳng định rằng nước giải khát có ga không cồn có thể gây ra các loại bệnh béo phì và tim mạch. Trong khi cơ quan thuế viện dẫn những lý do bảo vệ sức khoẻ người dân để áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng nước ngọt có gas, thì nhiều số liệu thực tế lại cho thấy cơ sở để đánh thuế là thiếu tính thuyết phục.

Theo dự thảo, có 2 phương án áp thuế TTĐB đối với nước ngọt có gas. Phương án 1, thu thuế TTĐB đối với nước ngọt có gas với mức thuế suất là 10%. Phương án 2: Không thu thuế TTĐB đối với nước ngọt có gas.

Hiện, Bộ Tài chính đang trình phương án tạm thời chưa thu thuế TTĐB đối với mặt hàng này để tiếp tục nghiên cứu.

Xung quanh vấn đề có nên thu thuế TTĐB với nước ngọt có ga? Báo Người tiêu dùng đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Mạnh Hùng – Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam về vấn đề này.

PV:Theo ông việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước ngọt có ga là không công bằng với nhóm sản phẩm này ?

Ông Nguyễn Mạnh Hùng: Một trong những mục tiêu của thuế tiêu thụ đặc biệt là điều tiết tiêu dùng. Việc tăng thuế suất đối với những mặt hàng có hại cho sức khỏe như thuốc lá, rượu để hạn chế tiêu dùng là cần thiết. Tuy nhiên, thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế gián thu, đánh vào người tiêu dùng, vì vậy đối với những mặt hàng chưa được cơ quan chuyên môn kết luận gây hại cho sức khỏe thì mọi gánh nặng đặt lên vai người tiêu dùng nên cần cân nhắc kỹ lưỡng, nhất là trong bối cảnh giá cả leo thang, thu nhập đại bộ phận người dân chưa theo kịp với tốc độ tăng giá.

PV: Ông có đánh giá thế nào về việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt này nhằm bảo vệ sức khỏe người dân tránh các bệnh béo phì và tim mạch? 

Ông Nguyễn Mạnh Hùng: Để có cơ sở tham gia góp ý kiến cho Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Hội đã có công văn hỏi cơ quan quản lý chuyên ngành. Tại công văn phúc đáp số 1624/ATTP-KN ngày 11/7/2014 của Cục An toàn thực phẩm đã ghi rõ: “Hiện nay chưa có đủ bằng chứng khoa học để kết luận về tác hại của nước ngọt có ga và chưa xác định giới hạn về liều lượng uống vào có thể gây hại đến sức khỏe; đồng thời cũng chưa có công trình nghiên cứu so sánh ảnh hưởng đến sức khỏe con người giữa việc sử dụng nước ngọt và nước ngọt có ga.”

Ý kiến cho rằng áp thuế tiêu thụ đặc biệt nhằm bảo vệ sức khỏe người dân tránh các bệnh béo phì và tim mạch, thậm chí tăng nguy cơ bị ung thư, cần phải được đưa ra từ cơ quan quản lý chuyên ngành.

Dĩ nhiên khi sử dụng qúa mức bất cứ sản phẩm thực phẩm nào không riêng gì nước ngọt có ga đều không có lợi cho sức khỏe.

PV: Trong thời điểm kinh tế còn nhiều khó khăn nếu việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt được thực hiện, theo ông nó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến người tiêu dùng?

Ông Nguyễn Mạnh Hùng: Một khi đánh vào người tiêu dùng thì đồng nghĩa với việc một phần thu nhập của họ bị điều tiết. Nước ngọt có ga không cồn là mặt hàng thông dụng hàng ngày. Trong điều kiện thực hiện chính sách hạn chế sử dụng bia, rượu thì việc dùng đồ uống không cồn, trong đó có nước ngọt có ga trong các dịp liên hoan, tiệc cưới, sinh nhật vv… là một nhu cầu cần thiết, chính đáng của người dân. Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt là đánh vào túi tiền của người tiêu dùng, gây thêm gánh nặng tâm lý cho người tiêu dùng, nhất là những người có thu nhập thấp, số này đang là số đông trong xã hội.

PV:Ông có thể nói rõ quan điểm của Hội bảo vệ người tiêu dùng trước việc nên hay không nên đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt có ga? 

Ông Nguyễn Mạnh Hùng: Chính sách thuế là vấn đề mang tính quốc sách, ảnh hưởng đến số đông người tiêu dùng nên Hội đã thảo luận kỹ và đi đến thống nhất là không nên đưa nhóm hàng nước ngọt có ga không cồn vào diện thu thuế tiêu thụ đặc biệt. 

Xin cảm ơn Ông.

                                                                                                        Sơn My