Nan giải bài toán di dời bến xe miền Đông: Kỳ 2: Nỗi lo bến cóc, xe dù

Trong bài viết “Nan giải bài toán di dời bến xe Miền Đông”, Báo Người Tiêu Dùng phản ánh, các nhà xe chạy tuyến cố định sẽ gặp khó khi cạnh tranh với các loại xe dù (gắn mác hợp đồng, không bến bãi…) khi phải chuyển về bến xe Miền Đông mới ở quận 9, cách trung tâm TP.HCM hơn 20km.

Xe dù ngày càng lộng hành

Nguyên nhân bởi, việc di chuyển bến xe ra xa trung tâm sẽ khiến khách hàng ngán ngẩm và tìm kiếm các giải pháp gần hơn ở khu vực trung tâm để tiết kiệm thời gian. Mà xe dù, bến cóc chắc chắn sẽ có cơ hội tiếp cận hành khách tốt nhất nhờ vào việc xe có thể đi sâu vào trung tâm, đón rước trực tiếp khách ở các điểm hẹn.

Ngược lại, các nhà xe chạy tuyến cố định, có đăng ký bến bãi muốn tăng năng lực cạnh tranh thì buộc phải tăng cường số lượng xe trung chuyển, nhân viên, văn phòng… ở khu vực các quận trung tâm. Chi phí này, nếu được tính vào giá vé thì không thể cạnh tranh được với xe dù. Vì vậy, để tạo sự công bằng, các nhà xe đề nghị ngành chức năng quyết liệt xử lý nạn bến cóc, xe dù.

Nhưng đề nghị là chuyện của các nhà xe, còn thực tế thế nào dạo một vòng trung tâm TP.HCM sẽ rõ. Bóng dáng ngành chức năng gần như không có, xe dù thản nhiên hoạt động… thậm chí ngày càng nhiều chiêu trò, bất chấp an toàn giao thông. Khu vực quận 5 và quận 10, nơi tập trung đông đảo các bệnh viện tuyến cuối như Chợ Rẫy, Đại học Y Dược TP.HCM, Phạm Ngọc Thạch… được xem là địa bàn “béo bở” mà hầu hết các lực lượng xe dù không thể bỏ qua. Từ đây, xe dù gắn mác hợp đồng chạy nhưng chạy tuyến cố định tỏa đi khắp nơi, đa phần cự ly khoảng dưới 400km.

Từ 22h-0h30 sáng, tại khu vực ngã tư đường Lê Hồng Phong - Trần Phú (quận10), đại bản doanh của 2 đơn vị vận tải “máu mặt” của TP.HCM là Phương Trang và Thành Bưởi hoạt động náo nhiệt. Nhiều xe khách tập trung ra vào, dừng đậu nối đuôi ngay trên đường để đón khách tạo nên một không khí hỗn loạn, tấp nập như trong các bến xe tập trung. Nhiều người ở tỉnh xa còn lầm tưởng gọi tên khu vực này là “bến xe Thành Buởi quận 10” hay “bến xe Phương Trang Lê Hồng Phong”. Đáng nói, khu vực này nằm cạnh ngay trụ sở của lực lượng Thanh tra giao thông - Sở Giao thông Vận tải TP.HCM.

Một địa điểm khác, thường xuyên xuất hiện xe khách Phương Trang, Toàn Thắng, Kumho… nằm trên đại lộ Mai Chí Thọ, đoạn gần Khu đô thị Sala, quận 2. Người dân cũng không ít lần phản ánh, việc xe ra vào hoặc dừng đón khách tại trạm tạm này gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông trên đại lộ với lưu lượng xe đông và tốc độ nhanh.

Một địa điểm khác của nhà xe Đồng Phước (Tây Ninh) trên đường Đào Duy Từ (quận 10) cũng tương tự. Đây là nhà xe vốn khai thác tuyến cố định bến xe An Sương - bến xe Tây Ninh trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, gần đây xuất hiện một số xe dù cũng khai thác tuyến này, có điểm xuất phát ngay trong khu vực trung tâm quận 10, rước khách dọc đường từ quận 10 ra Tân Bình rồi qua An Sương đi thẳng về Tây Ninh. Nhận thấy bất lợi, nhà xe này đã trưng dụng một căn nhà mặt tiền trên đường Đào Duy Từ để làm điểm bán vé cho tuyến TP.HCM - Tây Ninh, với xe di chuyển là loại Limousine 9 chỗ thế hệ mới để tăng khả năng cạnh tranh.

Hằng ngày, địa điểm này hoạt động nhộn nhịp từ 6h sáng đến chiều tối. Lúc cao điểm, xe phải xếp hàng chờ đón khách. Địa điểm này nhanh chóng được nhà xe “thổi” thành một bến xe giả chiến, quy mô tư nhân với đủ các hình thức giao - gửi hàng hóa, hành khách...

1h30 phút sáng, ngay trên đường Kinh Dương Vương (quận Bình Tân), cách bến xe miền Tây chỉ hơn 1km, xe khách mang biển kiểm soát 68B006... đang di chuyển tốc độ cao thì cúp xe vào lề, thản nhiên bắt khách dọc đường trong chớp nhoáng rồi tiếp tục cho xe di chuyển vào một số địa điểm khác ở khu vực quận 10 để tiếp tục đón khách. Gần đây, một số cây xăng trên tuyến quốc lộ nằm ở các cửa ngỏ rời thành phố cũng bị phản ánh là bến xe tạm, bát nháo, chèo kéo, mất an ninh trật tự.

Hỗn loạn hơn, không cần phải có địa điểm cụ thể, hành khách chỉ cần bước xuống lề đường vẫy tay là ngay lập tức có xe tấp vào đón, bất kể giờ cao điểm hay thấp điểm. Đó là hiện thực diễn ra trên hàng loạt tuyến đường như quốc lộ 1A, hướng quốc lộ 13 đi Bình Dương, các trục đường trung tâm như: Nguyễn Chí Thanh, Trần Phú, An Dương Vương, Vĩnh Viễn, Nguyễn Văn Cừ… Hay những chiếc xe 9-16 chỗ mang phù hiệu Hoa Mai, Toàn Thắng đăng ký dưới 2 hình thức, cố định và hợp đồng tuyến TP.HCM - Vũng Tàu, ngang nhiên đón trả khách trong nội đô quận 1, như Nguyễn Thái Bình, Phó Đức Chính, Ký Con, Võ Văn Kiệt...

Diễn đủ “trò” để lách luật

Câu hỏi đặt ra là ngành chức năng có biết không? Câu trả lời là “biết tuốt”. Thậm chí còn có con số thống kê cụ thể. Tính đến đầu tháng 8/2019, Thanh tra Sở Giao thông Vận tải TP.HCM thống kê trên toàn địa bàn có 108 điểm hoạt động đón, trả khách trước trụ sở văn phòng hoặc trong khuôn viên trụ sở, tăng 25 điểm trong 6 tháng đầu năm.

Trong khi giải tỏa, di dời bến xe tập trung để giảm áp lực kẹt xe, ùn tắc giao thông cho trung tâm thì bến cóc, xe dù lại gia tăng chóng mặt. Dẹp một bến xe lớn, thì hàng chục thậm chí hàng trăm bến cóc mọc lên. Kẹt lại càng kẹt, hỗn loạn lại thêm phần hỗn loạn. Từ ùn tắc một khu vực trở thành ùn tắc trên toàn địa bàn… Ngành chức năng không xử lý hay không thể xử lý vì xe dù giờ đã đủ “chiêu trò” để bỏ luật lại sau lưng.

Ông Võ Quốc Bình, Tổng Giám đốc Bình Minh Group, người từng nhiều năm điều hành doanh nghiệp vận tải hành khách nói: “Chúng ta không thể trách các nhà xe, các doanh nghiệp vận tải tổ chức đón trả khách tại các văn phòng họ đặt trong trung tâm thành phố được vì chính lực lượng chức năng nhiều năm không thể dẹp được xe dù, bến cóc. Họ mở văn phòng, đón trả khách trong trung tâm cũng là cách tự vệ chính đáng trong kinh doanh. Họ là doanh nghiệp, có hàng trăm đầu xe, hàng ngàn nhân viên chẳng lẽ nằm ở bến bãi chờ chết, họ phải đẩy mạnh năng lực cạnh tranh và sẵn sàng lách luật nếu có kẽ hở”.

Nói như ông Bình, thì chẳng còn cách lách luật nào tốt hơn là gắn mác xe hợp đồng, rồi tổ chức đón trả khách tại các văn phòng đặt sâu trong trung tâm thành phố. Việc định danh một chiếc xe dù hiện nay là quá khó khi chiếc xe vẫn đang gắn phù hiệu xe hợp đồng và dừng tạm trước cửa văn phòng của mình. Còn lực lượng chức năng thì thật khó để có đủ lực lượng hoặc ngụy trang để theo dõi từng chiếc xe gắn phù hiệu hợp đồng chạy rồng rắn trong nội đô để “chờ” họ bắt khách dọc đường rồi lập biên bản. Và, khi “lỗ hổng” luật chưa được lấp đầy thì nỗi lo bến cóc, xe dù vẫn tiếp diễn, gia tăng, khó khống chế.

 Nguyễn Hải Sâm

Nên đọc

TP.HCM: Siết chặt quản lý xe đưa đón học sinh

"Xe dù" tuyến Hà Nội - Quảng Ninh nhiều gấp bốn lần xe có phép

Tạm giữ "xe dù" nhồi nhét khách chạy từ Nghệ An vào TP.HCM

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự lễ thông xe đường nối cao tốc Hà Nội- Hải Phòng và Cầu Giẽ - Ninh Bình