Mở rộng kênh vốn cho chuyển đổi xanh và phát triển bền vững

Ngành ngân hàng chủ động thúc đẩy tín dụng xanh

Tại sự kiện, Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh nhấn mạnh yêu cầu cấp thiết phải đa dạng hóa các nguồn lực tài chính nhằm đáp ứng nhu cầu rất lớn cho tăng trưởng xanh và phát triển kinh tế bền vững trong thời gian tới.

Theo Phó Thống đốc, trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với những biến động sâu rộng về khí hậu, môi trường và phát triển kinh tế - xã hội, chuyển đổi xanh đã trở thành xu thế tất yếu. Việt Nam đang từng bước điều chỉnh chiến lược phát triển theo hướng bền vững, hài hòa giữa mục tiêu tăng trưởng kinh tế và các cam kết khí hậu toàn cầu, hướng tới nền kinh tế các-bon thấp và khả năng thích ứng cao.

Dẫn báo cáo của Bộ Tài chính, Phó Thống đốc cho biết, theo kịch bản trung hòa các-bon, đến năm 2050, tổng nhu cầu đầu tư dài hạn cho phát triển kinh tế xanh và bền vững của Việt Nam ước khoảng 670 - 700 tỷ USD. Trong đó, nhu cầu vốn cho thích ứng với biến đổi khí hậu lên tới khoảng 368 tỷ USD, tương đương 6,8% GDP mỗi năm. Quy mô này đòi hỏi phải huy động tổng hợp nhiều nguồn lực, từ ngân sách nhà nước, tín dụng ngân hàng đến thị trường vốn, thị trường các-bon và các nguồn tài chính quốc tế.

Nhận thức rõ vai trò của tài chính xanh và tín dụng xanh, thời gian qua NHNN đã tích cực hoàn thiện hành lang pháp lý, ban hành các cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy hoạt động cấp tín dụng cho các dự án thân thiện với môi trường; đồng thời tăng cường nhận diện, quản lý rủi ro môi trường – xã hội trong hoạt động ngân hàng.

Các tổ chức tín dụng và ngân hàng thương mại đã chủ động phát triển các sản phẩm huy động vốn xanh, tín dụng xanh để tài trợ cho các dự án ứng phó biến đổi khí hậu, sản xuất tuần hoàn và các mô hình phát triển bền vững.

Theo số liệu từ NHNN, tính đến ngày 30/11/2025, dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 750.000 tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng bình quân 21%/năm trong giai đoạn 2017 – tháng 9/2025, cao hơn mức tăng trưởng tín dụng chung của toàn nền kinh tế. Điều này cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn của hệ thống ngân hàng đối với mục tiêu tăng trưởng xanh quốc gia.

Mở rộng kênh vốn, giảm áp lực cho hệ thống ngân hàng

Tuy nhiên, Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh cho rằng nguồn vốn tín dụng ngân hàng khó có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu rất lớn cho chuyển đổi xanh. Do đó, cần đa dạng hóa các nguồn lực tài chính, huy động sự tham gia mạnh mẽ của khu vực tư nhân, thị trường vốn trong nước và quốc tế để cùng chia sẻ gánh nặng với hệ thống ngân hàng.

Việc phát triển các kênh đầu tư tài chính xanh không chỉ giúp giảm áp lực vốn trung và dài hạn cho ngân hàng, mà còn tạo điều kiện huy động nguồn lực linh hoạt, an toàn và hiệu quả hơn, phù hợp với xu hướng tài chính xanh toàn cầu. Phó Thống đốc nhấn mạnh vai trò then chốt của thị trường chứng khoán và thị trường vốn trong việc huy động nguồn lực dài hạn cho phát triển bền vững.

Theo đó, cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế khuyến khích phát hành các công cụ tài chính bền vững như trái phiếu xanh, trái phiếu bền vững, cổ phiếu của các doanh nghiệp thực hành ESG; đồng thời nâng cao năng lực của doanh nghiệp và nhà đầu tư trong tiếp cận, sử dụng và giám sát hiệu quả các dòng vốn này.

Thông tin thêm tại hội thảo, bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế NHNN, cho biết Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo NHNN phối hợp Bộ Tài chính xây dựng Nghị định hướng dẫn chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm từ ngân sách nhà nước cho các doanh nghiệp, hộ kinh doanh vay vốn thực hiện các dự án xanh, kinh tế tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG.

Hiện dự thảo Nghị định đã được Bộ Tư pháp thẩm định và dự kiến trình Chính phủ trong thời gian tới, với khả năng có hiệu lực từ đầu năm sau. Cùng với đó, NHNN kiến nghị sớm ban hành các quy định xác định tiêu chí dự án xanh, dự án tuần hoàn và dự án ESG, nhằm tạo cơ sở pháp lý đồng bộ để khơi thông và tăng tốc dòng vốn xanh trong thời gian tới.