Lời nhắc nhở của nắng nóng

Từ Bắc xuống Nam, từ Đông sang Tây, nắng nóng cực đoan đã thiêu đốt nhiều khu vực trên khắp Ấn Độ trong những ngày qua, đẩy sức chịu đựng của con người lên mức tới hạn và cướp đi sinh mạng của gần 100 người.

Những kỷ lục về nhiệt độ tối đa đã được ghi nhận ở nhiều khu vực, trong đó thủ đô New Delhi hứng chịu mức nhiệt 52,9 độ C – mức cao nhất trong 100 năm qua - và Nagpur – thành phố lớn thứ ba của bang Maharashtra, miền Tây Ấn Độ - đã bị hun trong nền nhiệt 56 độ C, xô đổ mọi kỷ lục trước đó. Những bang khác ở Ấn Độ đều chứng kiến mức nhiệt xấp xỉ 50 độ C. Trên bản đồ nhiệt, toàn bộ Ấn Độ chìm trong màu đỏ đậm – màu của sóng nhiệt nghiêm trọng.

Thông thường, nắng nóng ở Ấn Độ xảy ra trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 7, nhưng trong vài năm trở lại đây những đợt nắng nóng đã trở nên khủng khiếp hơn, thường xuyên hơn, sớm hơn và kéo dài hơn. Đặc biệt, ngay từ đầu mùa Hè năm nay, người dân Ấn Độ đã phải chật vật chống chọi với những đợt nắng nóng kinh hoàng mà giới chuyên gia cho là do biến đổi khí hậu bắt nguồn từ chính con người.

Tại Pakistan, Cơ quan khí tượng quốc gia dự báo nước này sẽ hứng chịu 2 đợt nắng nóng, dự kiến xảy ra vào đầu và cuối tháng này. Nhà chức trách Pakistan đang phải thực hiện các biện pháp khẩn cấp để giảm thiểu ảnh hưởng của đợt nắng nóng hiện tại, trong đó có việc đóng cửa trường học, buộc 50% học sinh trên cả nước nghỉ Hè sớm một tuần.

Ở Thái Lan, một số chuyên gia về khí hậu nhận định hiện tượng thời tiết nắng nóng cực độ trên hầu khắp quốc gia Đông Nam Á này trong thời gian qua đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình sản xuất kinh tế, xã hội và môi trường. Thời tiết nắng nóng gay gắt bao trùm Thái Lan trong tháng 4 và đầu tháng 5 đã ảnh hưởng tới sản lượng nhiều loại cây trái chủ lực của nước này. Cơ quan dự báo thời tiết trung ương thuộc Cục Khí tượng Thái Lan, cho biết thời tiết nắng nóng cực độ đã qua nhưng khả năng cao là nhiệt độ đỉnh điểm vẫn có thể lên tới 44 độ C hoặc cao hơn tại một số địa phương.

Các nhà khoa học từ lâu đã cảnh báo biến đổi khí hậu do con người gây ra sẽ tạo ra những đợt nắng nóng với tần suất dày hơn và mức độ khắc nghiệt hơn. Theo Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), hiện tượng El Nino đang khiến thời tiết ấm hơn trong năm 2024, và châu Á cũng không phải ngoại lệ, với nhiệt độ tăng ở tốc độ nhanh hơn so với mức trung bình toàn cầu. Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cho biết, hơn 3/4 trẻ em ở Nam Á - tương đương 460 triệu trẻ - đang phải chịu đựng nhiệt độ trên 35 độ C trong ít nhất 83 ngày/năm. UNICEF cảnh báo tình trạng nắng nóng có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ nhỏ như gây mất nước, thân nhiệt tăng cao, nhịp tim nhanh, chuột rút... và hôn mê.

Nắng nóng gay gắt, tác động trên diện rộng tại một số vùng tập trung đông dân cư nhất trên thế giới, chính là lời nhắc nhở các Chính phủ khẩn trương hành động để chuẩn bị ứng phó với tác động của biến đổi khí hậu, làm mọi cách để giảm thiểu thiệt hại.