Lễ hội hoa đăng Thái Lan và những phiền toái từ làn sóng du khách nước ngoài

Lễ hội đèn trời ở Chiang Mai là một trong những cảnh tượng ngoạn mục nhất và hấp dẫn nhất đối với du khách nước ngoài đến Thái Lan - Ảnh: TAT

Gởi lên trời và thả trôi sông nước lời ước nguyện

Hơn 20 năm trước, nước sông Chao Phraya tràn bờ, gây lụt ở Bangkok. Cô bạn đồng nghiệp Jittin Ritthirat ở nhật báo Anh ngữ The Nation vẫn cố kéo tôi ra bờ sông với những bao cát be bờ, để cùng thả đèn với người Thái.

Lễ hội hoa đăng Loy Krathong là cái Tết lớn thứ hai của người Thái, sau lễ hội té nước Songkran. Tương truyền, các nàng công chúa của vị vua đầu tiên của triều đại Sukhothai thế kỷ 13 đã ghép tàu lá chuối. Họ đặt trên đó đèn hình hoa sen, hoa và nến thơm, rồi thả trôi trên sông để tỏ lòng biết ơn với Đức Phật và nữ thần nước Phra Mae Khongkha. Đức vua cảm kích và ra lệnh tổ chức lễ hội Loy Krathon hằng năm để tỏ lòng biết ơn với thiên nhiên và cầu điều may.

Loy Krathong cũng trở thành lễ hội chính của các vương quốc cổ Sukhothai, Ayutthaya và các vương quốc cổ nay thuộc phần lãnh thổ của Lào và Myanmar.

Cô phóng viên người Thái cũng đưa tôi ngược dòng thời gian về phía Bắc để đến Chiang Mai. Trong tiếng cổ Kam Muang – nay là một phương ngữ trong tiếng Thái, Chiang Mai có nghĩa là thành phố mới. Nơi đây từng là kinh đô của vương quốc cổ Lanna. Lễ hội hoa đăng trở thành lễ hội thả đèn trời Yee Peng. Yee có nghĩa là thứ hai, Peng có nghĩa là tháng. Yee Peng là lễ hội trong tháng hai theo lịch cổ Lanna.

Hàng ngàn chiếc đèn trời tỏa sáng lung linh trên màn đêm là cảnh tượng quyến rũ nhất của Chiang Mai đối với thế giới bên ngoài. Nhưng mãi đến năm ngoái, tôi mới có dịp dự lễ hội thả đèn trời Yee Peng. Lần này, không có Jittin. Tôi thả đèn trời chỉ vì ước nguyện của một người bạn mong cho cha mình được khỏe.

Lễ hội mang lại phiền toái

Người Thái lại chuẩn bị đón một mùa Loy Krathong mới vào cuối tuần này. Trong hai ngày 3 và 4/11, từ Bangkok đến Chiangmai, đặc biệt là ở hai kinh đô cổ Ayutthaya và Sukhothai, nhiều hoạt động lễ hội diễn ra như rước đèn, đốt pháo hoa, thi hoa khôi, diễu hành, liên hoan ẩm thực, chợ nổi và đua thuyền…

Thái Lan đón hằng năm trên 30 triệu lượt du khách nước ngoài. Thế nhưng, một cái Tết lớn và làn sóng du khách khổng lồ lại tạo ra nhiều phiền toái cho cư dân và chính quyền địa phương.

Một chiếc đèn trời như thế này bán từ 80-120 baht/cái (khoảng 50.000 - 80.000 VNĐ). Vào những giờ phút cuối cùng của lễ hội Yee Peng, giá chỉ còn 20 baht - Ảnh: Ricky Hồ

Ba bạn gái trẻ từ Sài Gòn sang Chiang Mai để tham dự lễ hội hoa đăng Yee Peng - Ảnh: Ricky Hồ

Hàng ngàn chiếc đèn của du khách và dân địa phương thả lên trời trở thành vấn nạn uy hiếp an toàn hàng không ở Chiang Mai - Ảnh: Ricky Hồ

Chính quyền Bangkok cấm thả đèn trời. Nhưng lễ hội hoa đăng trên sông lại mang theo vấn nạn mới. Cơ quan môi trường Bangkok thông báo năm ngoái họ đã vớt (rác) khoảng 660.000 chiếc đèn lá chuối trên sông Chao Phraya. Tính luôn ba địa điểm chính của mùa lễ hội là Chiang Mai, Sukhothai và Ayutthaya, số lượng rác lên đến nhiều triệu.

Ngoài đèn trên sông, Chiang Mai còn gặp phải vấn đề uy hiếp an toàn hàng không với “nạn đèn trời“. Các báo địa phương nói có đến 78 chuyến bay, trong đó 58 chuyến trong nước và 20 chuyến quốc tế, phải hủy bỏ khi bầu trời Chiang Mai tràn ngập hàng ngàn chiếc đèn trời. Các hãng hàng không bay đến sân bay quốc tế Chiang Mai phải đổi lịch bay 53 chuyến trong nước và 26 chuyến quốc tế. Họ được khuyến cáo là tránh bay trong khung giờ từ 7 giờ tối đến 1 giờ sáng trong hai ngày 3 và 4/11.

Chưa có tai nạn lớn nào xảy ra từ những chiếc đèn được thả lên trời với ước nguyện cầu bình an. Nhưng tàn lửa đèn trời đã gây ra một vụ cháy xe và xém cháy nhà ở miền Bắc Thái Lan vào năm ngoái.

Một cái Tết lớn nhưng nó sẽ trở thành “lễ hội lãng phí“ – nhà báo Ploenpote Atthakor bình luận như vậy trên tờ Bangkok Post. Bà nói những thái quá của lễ hội như hiện nay đi ngược lại tinh thần cầu bình an và may mắn của người dân vương quốc cổ Lanna. Bà Atthakor cũng kêu gọi chính quyền kiểm soát chặt các hoạt động của Loy Krathong và Yee Peng. Bà viết : “Một lễ hội truyền thống đến hàng trăm năm như Loy Krathong cần gìn giữ. Thế nhưng, đã đến lúc chúng ta cần có quy định để mọi người có thể tận hưởng một lễ hội và không lãng phí“.

Một người bạn Thái nhắn tin hỏi năm nay tôi đến Chiang Mai dịp lễ hoa đăng cuối tuần này hay không. Tôi trả lời bận việc nên không thể. Bạn nói sẽ chỉ thả lên trời một chiếc đèn là “ước nguyện cho tôi, cho gia đình tôi, và cho cả bạn cùng người nhà“. Có lẽ anh đồng cảm với lời kêu gọi ở trên...

Ricky Hồ

Nên đọc

Gần 5.000 hành khách đăng ký mua vé đường bay mới Quảng Bình và Chiang Mai (Thái Lan)

Trải nghiệm du lịch Quảng Bình - Chiang Mai (Thái Lan) bằng đường bay mới của Jetstar Pacific

Đại gia Central Group đầu tư 500 triệu USD mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

“Cú đấm” mạnh vào du lịch Thái Lan