Đo lường hỗ trợ hệ thống lương thực thực phẩm toàn cầu

Chủ đề của Ngày đo lường thế giới năm 2023 là Đo lường hỗ trợ hệ thống lương thực toàn cầu. Chủ đề này được chọn vì những thách thức ngày càng tăng của biến đổi khí hậu và phân phối lương thực trên toàn cầu, trong một thế giới có dân số đạt 8 tỷ người vào cuối năm 2022.

Ông Trần Quý Giầu - Vụ trưởng Vụ Đo lường, Tổng cục TCĐLCL

Theo ông Trần Quý Giầu - Vụ trưởng Vụ Đo lường, Tổng cục TCĐLCL cho biết, để đo lường được thống nhất, chính xác, tin cậy trong phạm vi quốc gia và quốc tế cần thiết phải có hệ thống đo lường toàn cầu. Các yếu tố cơ bản để đạt được điều này đó là: Đồng bộ quy định về pháp luật và tiêu chuẩn quốc gia trong lĩnh vực đo lường pháp định, đo lường khoa học và đo lường công nghiệp; Sự công nhận và thừa nhận lẫn nhau đối với hệ thống chuẩn đo lường quốc gia; Sự hài hoà đối với yêu cầu về năng lực các phòng thử nghiệm, hiệu chuẩn và tổ chức công nhận, chứng nhận.

Hội nghị "Đo lường hỗ trợ hệ thống lương thực thực phẩm toàn cầu" ngày hôm nay là thông điệp, diễn đàn để trao đổi ý kiến giữa đại diện cơ quan Nhà nước, tổ chức, cá nhân hoạt động trong và ngoài lĩnh vực đo lường. Các tranh luận, ý kiến tại Hội nghị sẽ góp phần thúc đẩy hơn nữa hoạt động đo lường trong xã hội, đáp ứng nhu cầu nghiên cứu khoa học, quản lý, sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và người dân", ông Giầu nhấn mạnh.

Tại tỉnh Thái Nguyên, UBND tỉnh đã giao Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức thực hiện đề án 996. Sau hơn 3 năm triển khai, đề án đã góp phần tăng cường và đổi mới hoạt động đo lường của tỉnh, hỗ trợ tích cực các tổ chức, doanh nghiệp đẩy nhanh quá trình phục hồi và phát triển hoạt động, sản xuất kinh doanh sau đại dịch COVID-19. Năm 2023, Sở Khoa học và Công nghệ sẽ hỗ trợ 5 tổ chức, doanh nghiệp sản xuất hàng đóng gói sẵn đạt chứng nhận OCOP xây dựng và triển khai chương trình đảm bảo đo lường nhằm đảm bảo chất lượng của sản phẩm, hàng hóa trên thị trường, đồng thời tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn nâng cao nghiệp vụ chuyên môn về đo lường cho nhân viên quản lý, nhân viên kỹ thuật của các tổ chức, doanh nghiệp.

Về nhiệm vụ trọng tâm của đo lường trong năm 2023, ông Giầu đưa ra 5 nhiệm vụ. Theo đó, thứ nhất, chỉ thị của Ban Bí thư cho ngành TCĐLCL; Thứ hai, Đề án "Kế hoạch phát triển chuẩn đo lường quốc gia đến năm 2030, định hướng đến năm 2035"; Thứ ba, Đề án NQI “Phát triển hạ tầng chất lượng quốc gia theo hướng tập trung, thống nhất, đồng bộ và hội nhập quốc tế giai đoạn đến năm 2030, định hướng đến năm 2035”; Thứ tư, Thông tư sửa đổi Thông tư 23/2013/TT-BKHCN và thay thế Thông tư 07/2019/TT-BKHCN; Thứ năm, hướng dẫn xây dựng và triển khai Chương trình so sánh liên phòng.

Tại Hội nghị, chia sẻ về thông điệp Ngày Đo lường thế giới 20/5/2023, ông Vũ Khánh Xuân - Chủ tịch Hội Đo lường Việt Nam cho biết, Ngày Đo lường thế giới – 20/5/2023 với thông điệp: Đo lường hỗ trợ hệ thống lương thực - thực phẩm toàn cầu. Lương thực-thực phẩm là mối quan tâm lớn đối với mỗi người chúng ta. Cung cấp quyền tiếp cận với lương thực - thực phẩm an toàn và giá cả phải chăng vẫn là thách thức lớn đối với các chính phủ trên thế giới. Đây cũng là mục tiêu của nông dân và các nhà sản xuất lương thực - thực phẩm mà sản phẩm thương mại của họ tới được người tiêu dùng thông qua các nhà phân phối và những người bán lẻ trên phạm vi quốc tế, quốc gia và khu vục. Trong năm 2021, giao dịch này trị giá 22 nghìn tỷ USD và ước tính xấp xỉ 20% giá trị thương mại toàn cầu.

Để giao dịch quốc tế và tiếp cận thị trường sản phẩm giá trị cao, các nhà sản xuất phải có khả năng cho thấy họ đáp ứng tiêu chuẩn về lương thực-thực phẩm. Ngoài ra, chính phủ cần đảm bảo thương mại an toàn và công bằng, đặc biệt tại thị trường lương thực-thực phẩm địa phương. Tất cả điều này được hỗ trợ bằng các phép đo tin cậy về số lượng và chất lượng của lương thực-thực phẩm nguyên sơ và chế biến.

Tâm điểm cho Ngày đo lường thế giới năm 2023 là những thách thức đo lường phải được giải quyết để làm cho hệ thống lương thực-thực phẩm toàn cầu hoạt động. Ví dụ như việc định lượng lương thực-thực phẩm bán và mua được đo theo khối lượng hoặc thể tích của nó. Những phép đo này trải rộng từ thể tích lớn của thóc gạo và lúa mỳ trong giao dịch quốc tế đến các phép cân đo trực tuyến nhanh chóng đảm bảo cho hàng đóng gói sẵn được dán nhãn chính xác; Việc bảo quản và đóng gói lương thực-thực phẩm hiệu quả phụ thuộc vào kiểm tra chính xác nhiệt độ, độ ẩm của môi trường lưu giữ chúng; Chất lượng và tính xác thực của lương thực-thực phẩm được xác định bằng cách đo các thành phần hóa học của nó.

Điều này đòi hỏi các phép đo để đảm bảo lương thực-thực phẩm có mức vitamin đã công bố thông qua phép đo thành phần đồng vị để xác nhận nguồn gốc của thực phẩm giá trị cao như mật ong hoặc rượu; sự an toàn của lương thực-thực phẩm được đảm bảo bằng các phép đo cẩn trọng kỹ lưỡng để phát hiện những ô nhiễm hóa chất, ví dụ như dư lượng thuốc trừ sâu và kim loại nặng hoặc ô nhiễm sinh học như độc tố nấm mốc.

Cũng tại hội nghị, các chuyên gia đã có những tham luận liên quan đến các vấn đề như: Cách thức triển khai hiệu quả Chương trình đảm bảo đo lường tại doanh nghiệp, trong đó chú trọng doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh đồ uống, thực phẩm lương thực đóng gói sẵn; Xây dựng, sửa đổi các văn bản, chính sách tạo thuận lợi cho hoạt động đo lường của doanh nghiệp; Nâng cao khả năng tiếp cận thông tin, dịch vụ về đo lường cho doanh nghiệp...

Đây là một trong những hoạt động nhằm đẩy mạnh công tác truyền thông về hoạt động đo lường; góp phần nâng cao nhận thức của cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp và toàn xã hội về hoạt động đo lường.