Đề xuất bổ sung 2 nhóm đối tượng không được nhận trợ cấp thất nghiệp

Trong Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), Bộ LĐTBXH đã đưa ra đề xuất nhằm hạn chế việc một số nhóm đối tượng nhất định được hưởng trợ cấp thất nghiệp, dẫn đến nhiều tranh luận từ các bên liên quan.

2 nhóm đối tượng mới không được nhận trợ cấp thất nghiệp

Theo quy định hiện hành, có hai trường hợp người lao động chấm dứt hợp đồng mà không được nhận trợ cấp thất nghiệp: Người tự ý chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trái pháp luật và người đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp mất sức lao động hàng tháng.

Trong dự thảo sửa đổi, Bộ LĐTBXH đề xuất rằng người lao động sẽ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp nếu đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái quy định của Bộ luật Lao động, hoặc chấm dứt hợp đồng làm việc không đúng quy định của Luật Viên chức.

Ngoài ra, những người bị sa thải theo quy định của pháp luật lao động hoặc bị buộc thôi việc theo quy định pháp luật về viên chức, người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng chưa nhận lương hưu khi chấm dứt hợp đồng cũng sẽ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp.

So với quy định hiện hành, đề xuất mới này bổ sung hai nhóm đối tượng không được hưởng trợ cấp thất nghiệp: Người lao động bị sa thải theo quy định pháp luật và người đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng chưa nhận lương hưu.

Đề xuất mới nhận về nhiều ý kiến trái chiều

Bộ Tư pháp cho rằng quy định về sa thải người lao động đã được quy định cụ thể trong Bộ luật Lao động năm 2019 và các văn bản liên quan. Đối với viên chức, Nghị định 112/2020 của Chính phủ đã nêu rõ quy định về xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức.

Bộ Tư pháp đề nghị cần rà soát kỹ các quy định này để đảm bảo tuân thủ nguyên tắc của bảo hiểm thất nghiệp, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người lao động và ngăn chặn việc lạm dụng chính sách trong quá trình chi trả trợ cấp thất nghiệp.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đề nghị xem xét kỹ lưỡng các trường hợp nêu trên, đặc biệt là việc tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) của người lao động bị sa thải. Trong trường hợp đơn vị sử dụng lao động không tiếp nhận lại người lao động, họ vẫn cần được hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, người lao động bị sa thải thường gặp khó khăn trong việc tìm kiếm công việc mới do lý do sa thải có thể trở thành rào cản lớn. Vì vậy, việc không cho phép họ hưởng trợ cấp thất nghiệp trong khoảng thời gian này là không phù hợp với mục đích của chính sách bảo hiểm thất nghiệp.

Thực tế cho thấy, một số doanh nghiệp đã lợi dụng các quy định để sa thải người lao động mà không có lý do chính đáng, nhằm tránh rủi ro pháp lý khi đơn phương chấm dứt hợp đồng. Từ đó, đặt người lao động vào tình thế khó khăn khi thu nhập không đủ để trang trải cuộc sống, buộc họ phải tự chấm dứt hợp đồng.

Một số doanh nghiệp thậm chí còn thực hiện các hành vi "mờ ám" như trao đổi thông tin giữa các doanh nghiệp để ngăn cản người lao động tìm kiếm việc làm mới.

Ông Hiểu nhấn mạnh rằng, việc không cho phép người lao động bị sa thải được hưởng trợ cấp thất nghiệp sẽ vi phạm mục đích của chính sách bảo hiểm thất nghiệp, khiến người lao động rơi vào hoàn cảnh khó khăn hơn.

Đáp lại các ý kiến này, Bộ LĐTBXH cho biết, dự thảo luật sửa đổi nhằm phân biệt rõ lý do chấm dứt hợp đồng lao động, loại trừ các trường hợp bị sa thải do vi phạm pháp luật hoặc quy định của công ty, nhằm thực sự hỗ trợ những người lao động gặp rủi ro trong công việc.

Vì vậy, Bộ LĐTBXH đề nghị giữ nguyên đề xuất, nhằm loại trừ các trường hợp người lao động chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trái pháp luật để tránh trục lợi từ chính sách.