Chiều ngày 26/09/2025, được sự chấp thuận và hỗ trợ của Văn phòng Dịch vụ Dự án thuộc Liên Hợp Quốc (UNOPS), Quỹ Đối tác Chuyển dịch Năng lượng Đông Nam Á (ETP) và Uỷ ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia (STAMEQ) tổ chức Hội nghị chuyên đề báo cáo kết quả triển khai dự án và công bố 20 Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) về điện gió ngoài khơi tại Việt Nam.
Hội nghị có sự tham dự của đại diện các Bộ, ngành, doanh nghiệp, viện nghiên cứu, các tổ chức quốc tế và chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.
Đây là cột mốc đánh dấu việc hoàn thành gói hỗ trợ kỹ thuật và chính thức ban hành 20 TCVN về điện gió ngoài khơi, được xây dựng và phê duyệt theo Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam cùng Thông tư 11/2021/TT-BKHCN.
Sự kiện đánh dấu việc hoàn thành gói hỗ trợ kỹ thuật, đồng thời chính thức công bố 20 Tiêu chuẩn quốc gia về điện gió ngoài khơi, được xây dựng, lấy ý kiến công khai, thẩm định và phê duyệt theo Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam và Thông tư số 11/2021/TT-BKHCN của Bộ Khoa học và Công nghệ.
Việc xây dựng bộ tiêu chuẩn kỹ thuật đòi hỏi sự đồng hành xuyên suốt từ nhiều bên liên quan – từ cơ quan hoạch định chính sách đến cộng đồng doanh nghiệp và đội ngũ chuyên gia kỹ thuật. Bộ tiêu chuẩn được công bố là minh chứng rõ nét cho sự hợp tác bền vững, hiệu quả và có chiều sâu giữa các bên.
Phát biểu khai mạc hội nghị, TS Triệu Việt Phương, Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam nhấn mạnh, cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 theo COP26 đòi hỏi Việt Nam phải tận dụng tối đa tiềm năng điện gió ngoài khơi - một hướng đi chiến lược vừa bảo đảm an ninh năng lượng, vừa đáp ứng yêu cầu chuyển dịch xanh. Điện gió ngoài khơi với tiềm năng dồi dào và lợi thế địa lý vượt trội đang mở ra hướng đi chiến lược để chúng ta vừa đảm bảo an ninh năng lượng, vừa hiện thực hóa các cam kết quốc tế, đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng quốc gia.
Theo TS Phương, hệ thống tiêu chuẩn quốc gia là công cụ then chốt, không chỉ mang tính pháp lý - kỹ thuật mà còn đóng vai trò như “ngôn ngữ chung” để kết nối chính sách, doanh nghiệp, nhà đầu tư và giới khoa học. Quá trình xây dựng bộ tiêu chuẩn đã được thực hiện nghiêm ngặt theo quy định của Bộ Khoa học và Công nghệ, trải qua nhiều vòng tham vấn với các bộ, ngành, tổ chức quốc tế và doanh nghiệp, nhằm vừa phù hợp với điều kiện Việt Nam, vừa tiệm cận thông lệ quốc tế.
TS Triệu Việt Phương, Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam
Sau hơn một năm triển khai, 20 TCVN về điện gió ngoài khơi chính thức được công bố, đánh dấu bước ngoặt trong chuẩn hóa lĩnh vực này. Bộ tiêu chuẩn không chỉ tạo khung thống nhất cho quản lý, đầu tư, thử nghiệm và vận hành dự án, mà còn mở ra cơ hội thu hút vốn, thúc đẩy chuyển giao công nghệ và phát triển bền vững ngành công nghiệp điện gió.
TS Phương khẳng định, đây là cột mốc quan trọng giúp nâng cao năng lực quốc gia trong xây dựng tiêu chuẩn, góp phần khẳng định vị thế Việt Nam như một quốc gia tiên phong về năng lượng sạch trong khu vực. Hội nghị cũng là dịp để các bên chia sẻ kết quả, kinh nghiệm và định hướng hợp tác, nhằm sớm đưa các tiêu chuẩn đi vào thực tiễn, phục vụ hiệu quả mục tiêu chuyển dịch năng lượng.
Chia sẻ tại hội nghị, ông Đỗ Mạnh Toàn - Cán bộ quản lý cấp cao, Điều phối viên ETP–UNOPS cho hay, trong gần hai năm triển khai, với sự chỉ đạo sát sao của Bộ KH&CN, sự phối hợp chặt chẽ của STAMEQ, cùng sự tham gia trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và viện nghiên cứu, chúng ta đã cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược: xây dựng và trình ban hành 20 Tiêu chuẩn quốc gia cho điện gió ngoài khơi của Việt Nam.
Ông Đỗ Mạnh Toàn - Cán bộ quản lý cấp cao, Điều phối viên ETP–UNOPS
“Đây là dấu mốc quan trọng không chỉ với ngành năng lượng mà còn đối với sự phát triển kinh tế – xã hội đất nước. Lần đầu tiên Việt Nam có được hệ thống tiêu chuẩn đồng bộ, hài hòa với thông lệ quốc tế nhưng cũng được điều chỉnh phù hợp đặc thù khí hậu nhiệt đới, điều kiện địa chất và môi trường biển trong nước.
Bộ tiêu chuẩn này giúp giảm thiểu rủi ro kỹ thuật, đảm bảo an toàn cho công trình, bảo vệ môi trường biển, đồng thời tạo ra khung pháp lý rõ ràng và minh bạch cho các cơ quan quản lý nhà nước, nhà đầu tư và doanh nghiệp phát triển dự án”, vị này nhấn mạnh.
Theo ông Toàn, bộ tiêu chuẩn không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro kỹ thuật, bảo đảm an toàn công trình và bảo vệ môi trường, mà còn tạo ra khung pháp lý minh bạch cho quản lý nhà nước, doanh nghiệp và nhà đầu tư. Tuy nhiên, để bộ tiêu chuẩn phát huy hiệu quả, Việt Nam cần tiếp tục tập trung vào 3 nhiệm vụ trọng tâm:
Thứ nhất, phát triển hạ tầng thử nghiệm, kiểm định và chứng nhận đạt chuẩn quốc tế để kiểm soát chất lượng.
Thứ hai, cần đẩy mạnh đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, kỹ sư và chuyên gia. Tiêu chuẩn chỉ phát huy tác dụng khi có con người đủ năng lực để áp dụng và giám sát thực thi. Do đó, việc hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu và các tổ chức quốc tế để đào tạo thế hệ chuyên gia mới là hết sức cần thiết.
Thứ ba, cần mở rộng và cập nhật hệ thống tiêu chuẩn. Ngành điện gió ngoài khơi phát triển rất nhanh, công nghệ thay đổi từng năm. Bên cạnh 20 tiêu chuẩn đã hoàn thành, Việt Nam sẽ phải tiếp tục xây dựng các tiêu chuẩn khác cho trạm biến áp ngoài khơi, hệ thống truyền tải điện một chiều áp dụng công nghệ HVDC, công tác khảo sát biển, cũng như các quy định chặt chẽ hơn về an toàn, sức khỏe và môi trường.
“Việc ban hành bộ tiêu chuẩn lần này không chỉ thể hiện kết quả chuyên môn, mà còn là minh chứng cho sự phối hợp hiệu quả giữa cơ quan quản lý, tổ chức quốc tế, giới chuyên gia và doanh nghiệp, cùng chung mục tiêu xây dựng một tương lai năng lượng bền vững cho Việt Nam”, ông Toàn nhấn mạnh.
Rất đông các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, các tổ chức quốc tế và chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng tái tạo
Trong khuôn khổ hội nghị, các tham luận chuyên sâu được trình bày về quá trình xây dựng dự thảo, giới thiệu 20 tiêu chuẩn vừa công bố, cũng như đề xuất định hướng cập nhật trong thời gian tới.
Các đại biểu thống nhất rằng việc hoàn thiện bộ TCVN không chỉ đánh dấu bước hoàn thiện quan trọng về mặt kỹ thuật mà còn khẳng định vai trò của hệ thống tiêu chuẩn trong việc thúc đẩy thị trường lưu trữ năng lượng - một thành phần thiết yếu trong hệ sinh thái năng lượng tái tạo của Việt Nam trong thập kỷ tới.
Bộ 20 TCVN này được kỳ vọng sẽ trở thành “ngôn ngữ chung” để quản lý, đầu tư, thử nghiệm và vận hành các dự án điện gió ngoài khơi, tạo điều kiện thu hút nguồn vốn quốc tế, thúc đẩy chuyển giao công nghệ, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp năng lượng sạch Việt Nam trong khu vực.
Các đại biểu tham gia hội nghị chụp ảnh lưu niệm
Kết thúc dự án, các bên tham gia ghi nhận và đánh giá cao tinh thần hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức quốc tế và cộng đồng chuyên gia – doanh nghiệp trong suốt quá trình xây dựng bộ tiêu chuẩn. Việc hoàn thiện và công bố 20 tiêu chuẩn quốc gia về điện gió ngoài khơi không chỉ góp phần hình thành nền tảng pháp lý – kỹ thuật cho lĩnh vực này, mà còn tạo động lực thúc đẩy các sáng kiến đổi mới sáng tạo, phát triển lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Bộ tiêu chuẩn sẽ tiếp tục được phổ biến, triển khai và cập nhật định kỳ nhằm đảm bảo phù hợp với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và nhu cầu thực tiễn trong quá trình chuyển dịch năng lượng. Đây là nền tảng quan trọng để Việt Nam tiến gần hơn tới các mục tiêu về an ninh năng lượng và phát triển bền vững.