Văn hoá doanh nghiệp “soi đường” cho phát triển bền vững

Văn hoá doanh nghiệp là “phần hồn” tạo dựng thương hiệu

Tháng 10/2023, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới (Nghị quyết 41). Trong đó, Nghị quyết 41 đưa ra nhiệm vụ về xây dựng đạo đức, văn hoá kinh doanh, phát huy tinh thần dân tộc, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Nghị quyết nhấn mạnh yêu cầu phải lấy đạo đức, văn hoá kinh doanh làm cốt lõi, đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật; nâng cao vai trò của doanh nhân đóng góp cho ngoại giao kinh tế, đối ngoại nhân dân, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, văn hoá Việt Nam. Đồng thời, khuyến khích doanh nhân, doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm xã hội…

Thực hiện các mục tiêu này, nhiều bộ, ngành đã xây dựng và triển khai chương trình hành động. Mới đây, một trong những nhiệm vụ mà Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 9/5/2024 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 41 đưa ra là xây dựng đạo đức, văn hóa kinh doanh, phát huy tinh thần dân tộc, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Theo đó, văn hoá doanh nghiệp được coi là tài sản tinh thần, là “phần hồn” giúp tạo dựng thương hiệu, bản sắc, nâng cao sức cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng doanh nghiệp vì mục tiêu phát triển bền vững. Nhằm phát huy giá trị văn hoá đạo đức, tinh thần tiên phong tuân thủ pháp luật, minh bạch, công bằng, liêm chính trong cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân, Chính phủ giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) xây dựng Đề án chuẩn mực đạo đức, văn hóa kinh doanh gắn với bản sắc dân tộc và tiếp cận được tinh hoa văn hóa kinh doanh thế giới. Các bộ, ngành, địa phương và tổ chức hiệp hội doanh nghiệp đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp thực hiện chuẩn mực đạo đức, văn hóa kinh doanh, gắn với bản sắc dân tộc, có trách nhiệm xã hội, có ý thức bảo vệ môi trường; thượng tôn pháp luật.

Còn tại VCCI, chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 41 cũng đã đề ra nhiệm vụ đẩy mạnh truyền thông khích lệ tinh thần kinh doanh, khởi nghiệp trong xã hội và xây dựng, lan toả đạo đức doanh nhân, văn hoá kinh doanh trong cộng đồng doanh nghiệp thông qua lan toả những bài học, những gương doanh nhân, đặc biệt là các doanh nhân đã được trao tặng Danh hiệu “Doanh nhân Việt Nam tiêu biểu”, “Nữ doanh nhân Việt Nam tiêu biểu”.

Trục xuyên tâm cho phát triển bền vững

Với những mục tiêu và nhiệm vụ được các cấp, các ngành đề ra, doanh nghiệp Việt Nam đều đang nỗ lực thực hiện để văn hoá kinh doanh là nền tảng cho những bước phát triển bền vững và mạnh mẽ hơn.

Ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Shinec cho biết, văn hoá doanh nghiệp là trục xuyên tâm để phát triển bền vững. “Từ văn hoá kinh doanh trung thực và có đạo đức, chúng tôi đã xây dựng nên văn hoá doanh nghiệp riêng của mình”, ông Phạm Hồng Điệp nêu rõ.

Hiện Shinec đã có gần 23 năm xây dựng và phát triển trên nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp tàu thuỷ, đến phát triển và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp. Theo ông Phạm Hồng Điệp, dù trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh nào, Shinec cùng đều luôn lấy yếu tố đặt lợi ích của đối tác, bạn hàng lên hàng đầu. Nhờ đó, Shinec đã đạt được nhiều bước tiến lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh hạ tầng.

Còn theo bà Đinh Thị Thúy, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần MISA, văn hóa doanh nghiệp chính là yếu tố giúp MISA gắn kết nguồn lực trong tổ chức, quy tụ tất cả chung một chí hướng, chung một khát vọng. MISA đã xây nên 10 quy tắc ứng xử bên ngoài và 8 quy tắc ứng xử nội bộ, giúp người MISA rèn luyện thói quen văn hóa tốt, xây dựng môi trường làm việc học hỏi, chủ động, sáng tạo và hành động có trách nhiệm. Bà Thuý cũng nhấn mạnh, xây dựng văn hóa doanh nghiệp luôn bắt đầu từ tấm gương văn hóa, đạo đức của người đứng đầu.

Cũng về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Bé Ba, Giám đốc Công ty Khí Cà Mau (thuộc Tổng công ty Khí Việt Nam – PV GAS) cho biết, yêu cầu về xây dựng văn hoá doanh nghiệp là một chủ trương đúng đắn, đúng thời điểm nhằm giúp doanh nghiệp tạo lợi thế cạnh tranh, tạo bản sắc văn hóa riêng, đồng thời xây dựng môi trường làm việc tích cực, hiệu quả, giúp nhân viên phát huy tối đa năng lực bản thân, gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.

Hay trong báo cáo mới đây về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của Đảng ủy Khối doanh nghiệp Trung ương, 38/38 doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị đã xây dựng văn hóa doanh nghiệp, văn hóa công sở. Nhiều doanh nghiệp xây dựng được nội dung, thiết chế văn hóa doanh nghiệp với nhiều mô hình, cách làm hay, phù hợp với điều kiện cụ thể theo ngành/lĩnh vực trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Điều này là một trong những nét đặc trưng tạo nên thương hiệu của mỗi doanh nghiệp. Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp, ngân hàng trong Khối tiếp tục đi đầu trong thực hiện công tác an sinh xã hội...

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, vẫn còn bộ phận doanh nhân có đạo đức, văn hoá kinh doanh, ý thức chấp hành pháp luật, trách nhiệm xã hội, tinh thần dân tộc chưa cao, còn vi phạm pháp luật, cấu kết với cán bộ, công chức, viên chức suy thoái, chạy theo lợi ích cá nhân, gây thiệt hại cho Nhà nước, làm giảm sút niềm tin của nhân dân. Nên thời gian qua đã có nhiều đại án lớn liên quan đến doanh nghiệp bị phát hiện và khởi tố. Cùng với đó, số lượng doanh nghiệp giải thể những tháng đầu năm 2024 vẫn ở mức cao, là chỉ dấu cho thấy sự chưa bền vững của khối doanh nghiệp tư nhân trong nước.

Nhưng đây chỉ là những “con sâu làm rầu nồi canh”, nên tiếp tục thúc đẩy phát triển văn hoá kinh doanh, đạo đức doanh nhân là giải pháp quan trọng. Theo các chuyên gia, cùng với việc tuân thủ theo các quy định và quy tắc đặt ra, doanh nghiệp và doanh nhân cần tiếp tục học hỏi kinh nghiệm, nâng cao nhận thức hơn nữa. Ngoài ra, các cơ quan chức năng cũng cần tăng cường giải pháp hỗ trợ, đưa các chính sách vào thực thi hiệu quả để giúp các doanh nhân không “sai đường”, từ đó xây dựng doanh nghiệp với nền móng văn hoá bền vững, hỗ trợ tích cực cho công cuộc hội nhập quốc tế.