Từ ý tưởng đến hành động: Thúc đẩy các giải pháp sáng tạo cho một ngành cà phê bền vững tại Việt Nam

Sau quá trình tuyển chọn nghiêm ngặt và minh bạch, giải thưởng cao nhất đã được trao cho đội Madam Hương-An Việt Farm với giải pháp “Phương pháp canh tác cà phê đặc sản dưới tán rừng đa tầng tán thích ứng với BĐKH”. Điều này khẳng định tiềm năng của những sáng kiến từ cơ sở có thể mở ra những hướng đi mới, bền vững cho ngành cà phê Việt Nam trước thách thức biến đổi khí hậu.

Vinh danh các giải pháp xuất sắc

Vòng chung kết chứng kiến những phần trình bày ấn tượng từ 8 đội thi xuất sắc nhất đến từ Sơn La, Quảng Trị, Đắk Lắk và TP. Hồ Chí Minh. Các giải pháp này được đánh giá bởi một hội đồng giám khảo gồm những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, nông nghiệp bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Các giải pháp đạt giải đã đề xuất sự đổi mới ở nhiều giai đoạn trong chuỗi giá trị cà phê: từ mô hình xen canh bền vững, quản lý đất và nước dựa trên công nghệ thông minh, canh tác phát thải thấp, nông nghiệp tuần hoàn đến những mô hình liên kết cộng đồng sáng tạo, hiệu quả và cách tiếp cận thị trường mới mẻ. Quan trọng hơn, các giải pháp cho thấy sự phối hợp chặt chẽ giữa “bốn nhà”: nhà khoa học, nhà doanh nghiệp, nhà quản lý và nhà nông để cùng nhau tìm lời giải cho những thách thức khó lường của biến đối khí hậu. 

Cam kết đồng hành vì một tương lai bền vững

Phát biểu tại buổi lễ, TS. Kim Wimbush, Tham tán CSIRO, Cơ quan khoa học quốc gia Australia, Giám đốc Chương trình Aus4Innovation nhấn mạnh: “Các giải pháp ấn tượng được giới thiệu hôm nay thể hiện tiềm năng đổi mới sáng tạo to lớn của Việt Nam. Trước thực trạng sản lượng cà phê robusta của Việt Nam giảm 20% trong niên vụ 2024-2025 do hạn hán và sâu bệnh, những sáng kiến như thế ​​này càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Thông qua chương trình Aus4Innovation, Chính phủ Australia cam kết tiếp tục hỗ trợ bằng những hành động thiết thực nhằm nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo, giúp ngành cà phê không chỉ thích ứng mà còn phát triển bền vững trước biến đổi khí hậu”.

PGS.TS. Lê Đức Niêm, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Nguyên, đại diện ban điều phối Cụm Đổi mới sáng tạo ngành cà phê, chia sẻ: “Cuộc thi cho thấy sức mạnh của sự đoàn kết khi các doanh nghiệp, hợp tác xã, nhà nghiên cứu và nông dân, trong đó có phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số, hợp tác cùng nhau. Chúng tôi tin rằng hợp tác chính là chìa khóa để bảo vệ sinh kế của 2,6 triệu nông dân trồng cà phê, đồng thời giữ vững vị thế dẫn đầu của Việt Nam trong sản xuất cà phê toàn cầu”.

Hướng tới tương lai

Hành trình hỗ trợ ngành cà phê sẽ còn tiếp tục chứ không dừng lại ở việc nhận diện thách thức và giới thiệu các giải pháp mang tính thực tiễn. Cụm Đổi mới sáng tạo ngành cà phê cùng các đối tác cam kết hỗ trợ việc triển khai và nhân rộng các giải pháp này, thúc đẩy nhiều tiến bộ hơn nữa cho nông nghiệp bền vững. Trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với những thách thức khí hậu ngày càng nghiêm trọng, hợp tác và đổi mới sáng tạo giữ vai trò then chốt trong việc xây dựng một tương lai có khả năng chống chịu, bền vững và bao trùm hơn cho ngành cà phê - một trong những ngành nông nghiệp xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.