Toàn cảnh thế giới 2016 và dự báo 2017

Đồng thời, cuộc bầu cử tổng thống tại cường quốc số 1 (Mỹ) được xem như là bầu cử thế giới, với chiến thắng thuộc về ứng viên Đảng Cộng hòa Donald Trump. Giống như mọi năm trước, toàn cảnh thế giới 2017 cũng xoay quanh trục Mỹ (EU, NATO) - Nga - Trung Quốc với những vụ đe dọa tấn công của IS, Taliban, các phong trào Hồi giáo cực đoan trong bối cảnh Anh rời EU, kinh tế Mỹ vẫn mạnh, kinh tế Trung Quốc suy thoái, Ấn Độ vươn lên mạnh mẽ...

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cảnh báo ban bố thiết quân luật vì tệ nạn ma túy.

Mỹ vẫn là cường quốc số 1

Bầu cử Mỹ diễn ra ngày 8/11 với chiến thắng thuộc về ông Donald Trump. Bộ khung tân nội các của ông xem ra khá mạnh với những khuôn mặt sáng giá. Khi đã trở thành chủ nhân Nhà Trắng, ông Trump xem trọng cả đối nội lẫn đối ngoại. Về kinh tế, ông xem xét lại các hiệp ước song phương và đa phương Mỹ đã ký với những đối tác như Hiệp định tự do Bắc Mỹ (North American Free Trade Agreement - NAFTA), Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership Agreement - TPP)... Mặt khác, ông chú trọng đẩy mạnh công nghệ thông tin, xuất khẩu hàng hóa truyền thống, công nghiệp hiện đại, thuế, thị trường chứng khoán Wall Street, tỷ giá đồng USD...

Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) tại The Hague, Hà Lan chính thức phán quyết Trung Quốc không có cơ sở pháp lý đòi quyền lịch sử dựa trên “đường lưỡi bò”.

Về đối ngoại, ông Trump tỏ ra mềm mỏng hơn với nguyên thủ của Nga và Trung Quốc. Ông chủ trương giảm căng thẳng NATO - Nga, không “siết” Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq xung quanh sự đối kháng của người Kurd và IS. Với chính phủ Iran và CHDCND Triều Tiên, ông cũng không “cao giọng” khi đề cập đến vấn đề nhạy cảm vũ khí hạt nhân của hai nước này. Đối với các đồng minh cũ, ông chủ trương Mỹ duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Pháp, Anh, Nhật, Đức, Ý...

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đảo chính.

Theo các nhà phân tích, trong cương vị cường quốc số 1 thế giới, ông Trump muốn có một nước Mỹ hòa bình nằm trong một thế giới hòa bình. Vì thế, ông sẽ cùng với Tổng thống Nga Vladimir Putin nỗ lực mở một lối thoát cho xung đột tại Syria bằng một giải pháp chấm dứt chiến tranh mà các bên có thể chấp nhận được. Điểm nhạy cảm của Syria, theo báo The Times của Anh, là vai trò của Tổng thống Bashir al-Assad. Trong khi Moscow muốn ông Assad là một thành viên tại các cuộc đàm phán, thì Washington (dưới thời Tổng thống Barack Obama) muốn điều ngược lại: Loại bỏ ông này.

Trong số các nguyên thủ quốc gia thế giới, Tổng thống Putin kỳ vọng vào ông Trump. Ngày 4/12/2016, ông Putin đã nói "Tổng thống đắc cử Trump là người thông minh, hành động đúng tư cách của một chính khách". Ông Putin cũng mong muốn ông Trump sẽ cùng với Nga làm "hạ nhiệt" mối quan hệ Nga - NATO lâu nay vốn căng thẳng vì việc Mỹ cùng NATO tái ban hành lệnh cấm vận kinh tế Nga. Riêng về vấn đề Syria, Ukraine, Iran... ông Putin cũng hy vọng ông Trump sẽ cùng với Nga và Trung Quốc giải quyết rốt ráo một số mâu thuẫn để đem lại hòa bình cho Syria.

Tấn công khủng bố bằng xe tải ở Pháp gây nhiều thương vong.

Trong trục xoay NATO - Nga - Mỹ, Trung Quốc cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết xung đột song phương và phát triển kinh tế. Sau khi ông Trump thắng cử, Ngoại trưởng Vương Nghị cũng đã gửi lời chúc mừng, mong hai nước sẽ hợp tác chặt chẽ trong tương lai. Và Tổng thống đắc cử Trump cũng đã lên tiếng hứa sẽ hợp tác kinh tế với chính phủ Bắc Kinh trên cơ sở đôi bên cùng có lợi.

Riêng về IS và các phong trào cực đoan khác, ông Trump vẫn giữ chủ trương tiến hành các biện pháp mạnh nhằm ngăn chặn nguy cơ tấn công khủng bố trên đất Mỹ và những nước khác khắp thế giới.

IS đối mặt ngày tàn.

Viễn cảnh thế giới 2017

Thế giới 2017 sẽ chuyển động quanh trục Mỹ - Nga - Trung Quốc như đã từng chuyển động trong các năm trước. NATO vẫn duy trì quân số và khí tài chiến tranh tại các nước vùng biển Baltic, Trung và Đông Âu. Tuy thế, với quan điểm mềm mỏng của Tổng thống đắc cử Trump, sự căng thẳng vốn có với Nga từ thập niên qua sẽ dịu dần. Sẽ vẫn có các xung khắc nhẹ bên cạnh những giải pháp tích cực với mục đích làm “lạnh” một số cái đầu “nóng” xung quanh tình hình muôn thuở trong mối quan hệ rối rắm NATO - Nga.

Trung Đông vẫn luôn là điểm nóng của thế giới. Tại Iraq, xung đột cố hữu giữa hai dòng Hồi giáo Sunni và Shi’te sẽ còn căng thẳng trong năm 2017, các vụ chạm trán, tấn công nhau sẽ diễn ra. Liên quân do Iraq dẫn đầu sẽ vẫn tiếp tục những cuộc tấn công tái chiếm Mosul từ tay IS. Thành viên đảng Công nhân người Kurd (PKK) cũng sẽ tổ chức các vụ tấn công vào lính chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ. PKK cũng sẽ đụng độ với những chiến binh IS tại vùng biên giới Thổ - Syria. Về phía chính phủ Teheran, họ sẽ vẫn ủng hộ người Hồi giáo Shi’ite như trước đây, tạo thế cho Shi’ite tổ chức các cuộc tấn công người Hồi giáo Sunni tại Iraq.

Hồ sơ Panama khuấy động giới doanh thương toàn cầu.

Syria sẽ vẫn tiếp tục nội chiến, ác liệt nhất vẫn là tại thành phố Aleppo. Nga sẽ vẫn tiến hành các cuộc không kích cứ điểm của phe nổi dậy được Mỹ ngầm hậu thuẫn. Quân chính phủ của Tổng thống al-Assad sẽ vẫn mở những cuộc tấn công vào phe nổi dậy. Một giải pháp hòa bình chung cuộc cho vùng đất chết này, xem ra vẫn còn mơ hồ...

Trong chuỗi logic sự kiện ấy, theo BBC News, thế giới năm 2017 vẫn sẽ bùng nổ các vụ tấn công, nhiều nước châu Âu sẽ là mục tiêu của khủng bố IS.

Triều Tiên liên tiếp thử hạt nhân.

Anh chọn rời Liên minh châu Âu dấy lên làn sóng dư luận trái chiều.

Ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ.

Chủ tịch Cuba Fidel Castro qua đời ở tuổi 90.

 Lê Miên Tường

Nên đọc

Nổ bom tại chợ Pakistan, trên 22 người chết

50 nhân vật hoạt hình Disney xuất hiện "bằng xương bằng thịt"

Xả súng đẫm máu ngày đầu năm mới bên trong hộp đêm ở Istanbul

Tay súng tấn công hộp đêm ở Istanbul được đào tạo bài bản tại Syria