Tăng máy bay, hay tăng chất lượng sân bay?

PGS.TS Nguyễn Thiện Tống.

Quá tải hàng không

Trong năm 2017 và nửa đầu năm 2018, lượng khách du lịch đã tăng lên đáng kể. Năm 2017 cả nước đón 12,9 triệu lượt khách quốc tế, tăng gần 30% so với năm 2016 và phục vụ hơn 73 triệu lượt khách nội địa, doanh thu đạt 20 tỷ USD.

Chỉ tính trong tháng 6/2018 ước đạt 1.183.102 lượt, tăng 1,9% so với tháng 5/2018 và tăng 24,6% so với cùng kỳ năm 2017. Khách du lịch quốc tế di chuyển bằng đường hàng không đạt 8,2 triệu lượt, chiếm hơn 80% tổng lượng khách.

Đối lập với việc tăng trưởng của lượng khách du lịch thì cơ sở hạ tầng của ngành hàng không Việt Nam vẫn dậm chân tại chỗ, chưa có sự chuyển biến lớn. Cả nước hiện có khoảng hơn 20 sân bay lớn, nhỏ đang hoạt động, nhiều sân bay luôn trong tình trạng quá tải, vượt 100% công suất.

Điển hình là cảng hàng không Tân Sơn Nhất mỗi ngày đón khoảng hơn 480-500 chuyến bay, vào dịp lễ Tết có ngày lên đến hơn 600 chuyến bay. Ban ngày cũng như ban đêm, sân bay Tân Sơn Nhất luôn trong tình trạng quá tải, thiếu chỗ đậu và cất cánh cho máy bay.

Việc các cảng hàng không từ Bắc vào Nam luôn trong tình trạng quá tải, có nhiều nguyên nhân. PGS.TS. Nguyễn Thiện Tống (nguyên Chủ nhiệm bộ môn Kỹ thuật hàng không, Đại học Bách Khoa TP.HCM) cho biết: “Hạn chế lớn nhất của cảng sân bay Tân Sơn Nhất là đường dẫn và đường cất, hạ cánh không hợp lý. Từ chỗ đón khách đến nơi cất cánh, các máy bay tập trung nhiều cũng gây ra tình trạng quá tải. Bên cạnh đó đường hạ cánh thiếu lối thoát nhanh để các máy bay thoát ra khỏi đường băng, máy bay hạ cánh liên tục không có chỗ hạ cánh cũng là một nguyên nhân khác. Lúc thì quá đông phải chờ đợi trên trời, lúc thì trống trải dưới đất, máy bay trên trời và dưới đất bằng nhau, đó là vấn đề.”

Hiện nay, bãi đậu sân bay của Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất có 50 vị trí đậu khai thác thương mại và 29 vị trí đậu phục vụ cho tàu bay đậu qua đêm.

Với tần suất bay quá dày đặc, trong khi đó, nơi đậu máy bay không đủ đáp ứng nhu cầu để bảo đảm tốt dịch vụ đang gây ra áp lực lớn không chỉ đối với việc đậu của các tàu bay mà còn là sự quá tải của cả hệ thống sân bay trong cả nước.

Bãi đậu máy bay. (Ảnh: Cafef).

Nhập thêm máy bay có thật sự phù hợp?

Đã từng có chủ trương đưa các máy bay ở sân bay Tân Sơn Nhất về đậu qua đêm ở sân bay Cần Thơ, nhưng chủ trương này lại gây ra quá nhiều bất tiện cho phi công khi phải bay khá xa để đậu. Bên cạnh đó máy bay cất cánh và hạ cánh cả 2 buổi sáng và chiều đều rất nhiều, chưa kể còn có máy bay đậu qua đêm ở Tân Sơn Nhất để ngày hôm sau có thể nhận khách và bắt đầu chuyến bay mới.

Trong khi đó sân bay Long Thành vẫn đang trong quá trình xây dựng, chưa thể đưa vào sử dụng, việc nhập thêm máy bay ngay lúc này sẽ gây ra áp lực lớn đối với sân bay Tân Sơn Nhất cũng như các sân bay khác.

Việc nhập thêm máy bay vào ngay lúc này có thể nhìn theo 2 hướng: Mặt tích cực cho thấy sự phát triển của các hãng hàng không trong thời gian qua, nhưng kéo theo đó là tình trạng quá tải ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ.

PGS.TS Nguyễn Thiện Tống cũng chia sẻ: “Chúng ta thiếu rất nhiều cơ sở hạ tầng để các hãng máy bay sử dụng, đặc biệt là chỗ đậu máy bay để hành khách lên xuống và chỗ đậu máy bay qua đêm. Chính điều đó đã làm hạn chế sự phát triển của các hãng máy bay. VietJet Air muốn nhập thêm máy bay về để phát triển trong hệ thống chung của họ, nhưng họ sẽ gặp khó khăn do thiếu chỗ đậu máy bay. Không chỉ VietJet mà Vietnam Airlines cũng gặp phải gặp tình trạng thiếu chỗ như vậy.”

Người tiêu dùng là người cần được sử dụng máy bay để đi lại nhanh chóng tiện lợi, nhưng cửa ngõ tốt nhất lại bị thiếu phương tiện, thiếu nhà ga hành khách, đường lăn, bãi đỗ… Điều này làm cho số lượng máy bay ít đi, máy bay không đủ để phục vụ vì vậy việc luân chuyển máy bay cũng trở nên khó khăn hơn. Đó cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng các chuyến bay thường xuyên xảy ra tình trạng trễ chuyến vì máy bay ít và không có chỗ đậu. Hạn chế của sân bay cũng là nguyên nhân dẫn đến sự hạn chế phát triển của các hãng máy bay.

Cục Hàng không đã đề nghị đẩy nhanh tiến độ thi công dự án mở rộng sân đậu máy bay ở phía bắc hoàn thành trong quý 2-3/2018 thay vì quý 1/2019 như hiện nay. Bên cạnh đó nên đưa các vị trí đậu tàu bay qua đêm tại khu vực 19,79ha đất quân sự tạm bàn giao vào khai thác thương mại ngay trong tháng 8 này.

Ông Tống cho biết thêm: “Giờ cao điểm rất đông khách nhưng giờ khác lại rất ít khách, vì vậy cần phải có một sự điều hòa, có các kế hoạch sắp xếp lại việc cất hạ cánh của máy bay cho đồng đều hơn.”

Cục Hàng không cũng đề nghị đẩy mạnh tiến độ thi công dự án sân đậu máy bay tại đây theo phương án “tổ chức thi công thành nhiều giai đoạn và đưa vào khai thác từng phần của dự án nhằm tăng số lượng vị trí đậu tại cảng, hoàn thành toàn bộ dự án trong 6-8 tháng để đưa vào khai thác trong quý 1/2018”.

 Liên Nguyễn

Nên đọc

Tái cơ cấu nền kinh tế phải phát huy vai trò của nhà nước và cả thị trường

Thủ tướng tiếp Thị trưởng thành phố Los Angeles

Giải mã sức hút tại thị trường bất động sản Biên Hòa

Điểm mặt những mẫu ô tô nhập khẩu sắp "tấn công" thị trường xe Việt