Sự thật về khoản nợ của Phương Trang tại VNCB

6.000 tỷ đồng “không cánh mà bay”

Năm 2010, CTCP Đầu tư Phương Trang cùng 14 cá nhân và 16 pháp nhân (nhóm Phương Trang) hợp tác kinh doanh có làm thủ tục vay vốn tại Ngân hàng Đại Tín - Trust Bank (tiền thân của Ngân hàng Xây dựng - VNCB) với 47 hồ sơ vay và 1 khoản mua bán trái phiếu doanh nghiệp.

Theo nhóm Phương Trang, sau khi hoàn thiện các hồ sơ, ký các chứng từ theo hướng dẫn của Trust Bank với các tài sản bảo đảm cho các khoản vay gồm bất động sản (BĐS), ô tô với tổng giá trị do chính Ngân hàng định giá là 14.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau khi ký các hợp đồng, khế ước nhận nợ, nhóm Phương Trang được Trust Bank giải ngân chỉ 3.436 tỷ đồng.

Phạm Công Danh và các đồng phạm tại phiên tòa.

Ngoài ra, nhóm Phương Trang nhiều lần đề nghị Trust Bank hoàn trả hồ sơ, chứng từ, đối chiếu công nợ nhưng ngân hàng này không thực hiện mặc dù nhóm Phương Trang đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình với khoản vay đã nhận là 3.436 tỷ đồng.

Riêng đối với khoản mua bán trái phiếu mà bên phát hành là Công ty Trường Vỹ, bên mua là Trust Bank với số tiền 2.000 tỷ đồng, sau khi hoàn tất hồ sơ, vì Trust Bank không giải ngân nên Trường Vỹ đòi lại tài sản thế chấp. Trust Bank trả lại tài sản thế chấp là BĐS tại 289 Trần Hưng Đạo, quận 1, TP.HCM. Còn một tài sản là quyền sử dụng đất tại xã Tân Túc, huyện Bình Chánh thì không trả lại và sau đó giải ngân 2.000 tỷ đồng sử dụng cho những mục đích cá nhân nhóm Phú Mỹ của bà Hứa Thị Phấn, Hoàng Văn Toàn (Chủ tịch HĐQT Trust Bank).

Đại diện nhóm Phương Trang cho biết: “Quá trình điều tra ban đầu thông qua việc đối chiếu công nợ, xác minh các chứng từ, dòng tiền… đã thể hiện nhóm Phú Mỹ và một số cá nhân tại Trust Bank có dấu hiệu lợi dụng pháp nhân, hồ sơ vay vốn của Phương Trang để rút hơn 6.000 tỷ đồng của chính Trust Bank. Chính vì hành vi này của nhóm Phú Mỹ mà cho đến nay VNCB vẫn đang hạch toán ghi nợ cho chúng tôi là 9.437 tỷ đồng mặc dù số tiền chúng tôi thực nhận từ Trust Bank là 3.436 tỷ đồng”.

Việc này thể hiện rất rõ là nhóm Phú Mỹ tự chi trả lãi vay của số tiền nợ đã tự rút ra và Trust Bank không hề xác nhận công nợ với nhóm Phương Trang cho đến khi nhóm Phương Trang chủ động gửi văn bản đến Trust Bank, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Công an, Thủ tướng Chính Phủ... đề nghị xem xét, xử lý vụ việc. Cho đến nay, Cơ quan điều tra Bộ Công an đang thụ lý xem xét đơn tố cáo của nhóm Phương Trang

Tại sao VNCB bị lỗ?

Theo định giá, tất cả các tài sản thế chấp của nhóm Phương Trang tại Trust Bank ở thời điểm thế chấp là hơn 14.500 tỷ đồng. Thế nhưng, từ đó đến nay, đất bị bỏ hoang, tài sản là xe ô tô xuống cấp, hư hỏng, gây lãng phí lớn.

Các hồ sơ công khai năm 2012 của Trust Bank thể hiện nhóm Phú Mỹ, sở hữu gần 85% cổ phần của Trust Bank, đã có hàng loạt hành vi như nhờ hàng chục người đứng tên để vay hơn 3.600 tỷ đồng, với tài sản là đất nông nghiệp tại thời điểm thế chấp có giá trị thực không quá 200.000 đồng/m² đã được nâng thành 8-32 triệu đồng/m². Dùng gần 1.000 tỷ đồng của Trust Bank để góp vốn vào chính các dự án kinh doanh BĐS của bà Hứa Thị Phấn, rồi sau đó chính bà Phấn là người sử dụng khoản tiền này cho mục đích cá nhân. Ngoài ra, Trust Bank tạm ứng cho công đoàn ngân hàng này 135 tỷ đồng để góp vốn với công ty Lam Giang của bà Hứa Thị Phấn và tạm ứng cho Công ty Chứng khoán Đại Việt (có vốn góp của nhóm bà Phấn) 200 tỷ đồng cũng chưa thu hồi được.

Đặc biệt, bà Hứa Thị Phấn còn có dấu hiệu thông qua người nhà, công ty của mình mua tài sản với giá thấp, rồi bán lại cho Trust Bank với giá cao. Cụ thể, bất động sản số 5 Phạm Ngọc Thạch, quận 3, TP.HCM được bà Phấn mua sau đó bán cho Trust Bank với giá 1.260 tỷ đồng, tương đương với đơn giá không tưởng là 2 tỷ đồng/m². Chênh lệch bà Hứa Thị Phấn hưởng từ giao dịch này xấp xỉ 1.000 tỷ đồng.

Theo điều tra, tổng số tiền mà nhóm Phú Mỹ mua nhà đất cho Trust Bank lên đến hơn 3.600 tỷ đồng, trên vốn của Ngân hàng là 3.000 tỷ đồng. Bất chấp quy định của pháp luật là đầu tư mua sắm tài sản cố định của ngân hàng không vượt quá 50% vốn điều lệ, tức không vượt quá 1.500 tỷ đồng. Ngoài ra, nhóm Phú Mỹ còn dùng hơn 700 tỷ đồng của Trust Bank gửi tại các tổ chức khác không thu hồi được.

Bà Hứa Thị Phấn đóng vai trò chủ chốt, cùng Hoàng Văn Toàn và các cộng sự khác là “thủ phạm” gây lỗ cho Trust Bank.

Trong văn bản của nhóm Phương Trang gởi TAND TP.HCM có nêu rõ: "Các tài sản thế chấp của chúng tôi do chính Trust Bank định giá có giá trị hơn 14.500 tỷ đồng tại thời điểm thế chấp, số thực Phương Trang vay chỉ là 3.436 tỷ đồng. Tất cả các tài sản này chúng tôi đều không làm giả sổ đỏ quyền sử dụng đất, không thế chấp hai lần. Cho đến nay, các tài sản thế chấp của chúng tôi vẫn đang do VNCB quản thủ. Thậm chí, khi số nợ bị ghi khống cho chúng tôi 9.469 tỷ là đúng, tức là bao gồm cả số tiền nhóm Phú Mỹ gian dối rút ruột trái phép của Trust Bank thì khi phát mãi bán các tài sản này của chúng tôi cũng bảo đảm dư để thu đủ gốc và lãi".

Trong phiên tòa xét xử Phạm Công Danh, luật sư Phan Trung Hoài đã đề nghị xem xét đến nguyên nhân gây ra thua lỗ của VNCB, đề nghị xem xét các hành vi của nhóm Phú Mỹ mà “trưởng nhóm” là bà Hứa Thị Phấn. Đại diện Viện kiểm sát đã đề nghị Hội đồng xét xử khởi tố vụ án để điều tra các sai phạm của bà Hứa Thị Phấn, Hoàng Văn Toàn và các cá nhân khác.

T. Lợi