Nguy hại thuốc giả và công nghệ mới chống thuốc giả

Trong năm qua, Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương thuộc Bộ Y tế đã xử lý bằng các hình thức thu hồi, đình chỉ lưu hành không ít các loại thuốc giả, thuốc kém chất lượng. Điều đáng lo ngại là nhiều người tiêu dùng hiện vẫn chưa biết đầy đủ hoặc bỏ qua các mối nguy hại tiềm ẩn từ thuốc giả.

Người tiêu dùng có thể xác thực thuốc thật giả ngay sau khi mua. (Ảnh minh họa)

Theo các chuyên gia, thuốc giả không rõ nguồn gốc thường được sản xuất trong điều kiện thiếu vệ sinh với các thành phần thuốc không xác định dẫn đến người sử dụng có thể bị nhiễm độc. Thuốc giả cũng có thể bị đóng gói sai liều lượng, thành phần hoạt chất chính hoặc không có hoạt chất (active pharmaceutical ingredients - API) dẫn đến hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của người tiêu dùng.

Trả lời PV Báo Người Tiêu Dùng về vấn nạn thuốc giả, PGS.TS.DS. Nguyễn Hữu Đức nhận xét: “Thuốc giả và cả thực phẩm chức năng giả không chỉ là mối nguy của nước ta mà của toàn thế giới”.

Theo PGS.TS.DS. Đức, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra một định nghĩa thống nhất về thuốc giả như sau: “Thuốc giả là sản phẩm được gắn nhãn hiệu sai một cách gian dối và có chủ đích về đặc tính hoặc nguồn gốc. Thuốc giả có thể bao gồm sản phẩm với đúng hoặc sai hoạt chất, không có hoạt chất hoặc không đủ hàm lượng hoạt chất hoặc với bao bì giả”.

“Hoạt chất ở đây chính là dược chất có tác dụng chữa bệnh, do không chứa dược chất hoặc có chứa nhưng không đủ hàm lượng nên dùng thuốc giả người dùng thuốc sẽ không hết bệnh và bệnh càng ngày càng nặng thêm. Nguy hại hơn là thuốc giả chứa sai hoạt chất mà hoạt chất sai đó nếu là độc chất thì người dùng thuốc có thể tử vong. Tóm lại, thuốc giả luôn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng và sức khỏe của người dân ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước đang phát triển và các nước kém phát triển”, PGS.TS.DS. Nguyễn Hữu Đức chia sẻ.

Nhằm giải quyết vấn đề này để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, hãng dược phẩm Pfizer vừa qua đã công bố công nghệ chống hàng giả giúp phân biệt thuốc chính hãng với hàng giả. Công nghệ này được Pfizer giới thiệu lần đầu tại Việt Nam nhưng đã được sử dụng tại nhiều quốc gia khác trong khu vực, giúp người tiêu dùng an tâm sử dụng sản phẩm chính hãng. Ông Trần Trung Thành, Giám đốc đối ngoại Pfizer tin rằng: “Công nghệ chống hàng giả này sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng tại Việt Nam và cùng góp sức để có một Việt Nam khỏe mạnh hơn”.

Theo đó, quy trình xác thực sản phẩm chi tiết để chống hàng giả được hướng dẫn như sau:

Bước 1: Gỡ nhãn trên hộp thuốc, bệnh nhân sẽ thấy một mã xác minh 15 ký tự;

Bước 2: Xác minh sản phẩm qua tin nhắn hoặc trực tuyến.

Với tin nhắn, người tiêu dùng chỉ cần gửi mã xác minh đến số 8069 thì sẽ nhận được 1 tin nhắn thông báo sản phẩm là hàng chính hãng hay không.

Nếu đang trực tuyến trên internet hoặc ở ngoài lãnh thổ Việt Nam, người tiêu dùng vào website http://h.k16w.com/pfzviet để nhập mã xác minh và ấn phím “Validate” (“Xác minh”), hệ thống sẽ kiểm tra sản phẩm và thông báo kết quả trên màn hình.

Cách phòng tránh thuốc giả  Đối với người tiêu dùng, có thể tránh việc dùng thuốc giả bằng cách: - Chỉ mua thuốc tại nhà thuốc, nếu là nhà thuốc đạt tiêu chuẩn “Thực hành nhà thuốc tốt” (GPP) càng tốt. Tuyệt đối không mua thuốc trôi nổi, bán kiểu trao tay. - Khi mua thuốc cần quan sát kỹ món thuốc. Nếu là loại thuốc đã quen dùng, cần xem kỹ bao bì, dạng bào chế (dạng viên nén, viên nang...), mùi vị thuốc khi uống. Nếu có sự nghi ngờ như bao bì đóng gói kém chất lượng, nhãn mác kém thẩm mỹ hơn so với trước đây, viên thuốc có sự sai khác, mùi vị thuốc uống không như trước... thì có nguy cơ rất lớn là thuốc giả. Lúc này không nên dùng thuốc mà nên đem món thuốc đến các dược sĩ, bác sĩ để xem thực hư như thế nào. - Tìm hiểu và sử dụng các công nghệ xác minh, chống hàng giả để tránh mua phải thuốc giả, bảo vệ sức khỏe và tính mạng của bản thân và gia đình. PGS.TS.DS. Nguyễn Hữu Đức

Thúy Hồng