Kiểm toán AASCS: “Khoản tiền mà Tân Tạo ủy thác cho Bà Đặng Thị Hoàng Yến là chưa phù hợp quy định kế toán doanh nghiệp Việt Nam”

Mới đây, công ty Cổ phần và Công nghiệp Tân Tạp (ITA) vừa công bố báo cáo tài chính soát xét bán niên năm 2022, đơn vị thực hiện kiểm toán là Công ty TNHH DV Tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán phía Nam (AASCS).

Theo đó, AASCS đã đưa ra kết luận ngoại trừ về khoản mục liên quan đến vấn đề giao dịch giữa Tân Tạo với người có liên quan. Trong đó, có 2 điểm đáng chú ý mà kiểm toán nêu rõ:

Thứ nhất, khoản tiền 314 tỷ đồng được Tân Tạo ghi nhận vào mục "đầu tư góp vốn vào đơn vị khác" theo dạng uỷ thác cho Chủ tịch Hội đồng quản trị Đặng Thị Hoàng Yến là chưa phù hợp quy định kế toán doanh nghiệp Việt Nam vì không có đầy đủ bằng chứng và bà Yến cũng chưa xác nhận đã nhận tiền.

Thứ hai, khoản uỷ thác đầu tư cho bà Yến phát sinh trong sáu tháng đầu năm nay được chi bằng tiền mặt 223 tỷ đồng nên kiểm toán không đủ cơ sở kiểm chứng nghiệp vụ này.

Ngay sau đó, ITA đã có văn bản giải trình ý kiến ngoại trừ của kiểm toán, ITA cho biết: “Đây là khoản ủy thác đầu tư vào các dự án công nghệ cao tại Hoa kỳ cho cá nhân Bà Đặng Thị Hoàng Yên theo Biên bản và Nghị quyết của ĐHĐCĐ số 108/2020/BB-ĐHĐCĐ ngày 01/8/2020 và Nghị quyết của ĐHĐCĐ số 108/NQ-ĐHĐCĐ ngày 1/8/2020 của Công ty CP Tân Đức là công ty con của ITACO, với số tiền là 314.1 tỷ đồng được công ty ghi nhận vào khoản mực Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác”.

Tại ĐHĐCĐ năm 2020, bà Đặng Thị Hoàng Yến bắt đầu nhắc đến dự án khu công nghệ cao ở Mỹ. Bà khẳng định việc đầu tư ra nước ngoài sẽ đưa Tân Tạo phát triển ra quốc tế và tạo bước đi bền vững hơn. Đặc biệt, bà Yến cũng cho biết ITA đã giành được giấy phép khu công nghiệp dược phẩm và y tế cao cấp - dự án được cấp phép lớn nhất của bang California và đang hoàn tất các thủ tục để xây dựng đường sá, hạ tầng.

Đến ĐHĐCĐ năm 2022, bà Yến thông tin rằng Tân Tạo đã ký hợp đồng 25 triệu USD với đối tác quốc tế, mở ra sự phát triển đa ngành từ khu công nghiệp, thành phố tri thức, phát triển các dự án mới tại Việt Nam và Mỹ. Tập đoàn này cũng dự kiến sẽ góp vốn đầu tư dự án khu công nghệ cao Clearist Park tại thung lũng Silicon trị giá 10 triệu USD.

Quay trở lại với BCTC, Tân Tạo đã khiến dư luận quan tâm khi thực hiện điều chỉnh báo cáo tài chính hợp nhất vì "hạch toán sai" nội dung tạm ứng tiền cho bà Đặng Thị Hoàng Yến để tham gia vào dự án ở Mỹ từ 1.936 tỷ đồng xuống còn 633 tỷ đồng và mục đích của tạm ứng là "hợp đồng chuyển nhượng cổ phần".

So sánh giữa báo cáo tài chính đã chỉnh sửa và báo cáo vừa được kiểm toán cũng có nhiều sự khác biệt. Khoản tạm ứng "hợp đồng chuyển nhượng cổ phần" trị giá 633 tỷ đồng trên đã không còn. Thay vào đó, báo cáo kiểm toán thể hiện bà Yến đã nhận "tạm ứng 45 tỷ đồng" và nhận "uỷ thác đầu tư 223 tỷ đồng".

Ngoài ra, so các số liệu tại báo cáo tài chính tự lập với báo cáo tài chính kiểm toán cũng có nhiều số liệu chênh lệch. Cụ thể, tổng tài sản của doanh nghiệp tính đến cuối tháng 6 là 13.473 tỷ đồng, nhiều hơn khoảng 230 tỷ đồng so với báo cáo công ty tự lập lần đầu.

Nhiều khoản mục khác cũng có sự chênh lệch như giá trị đầu tư tài chính dài hạn doanh nghiệp này tự công bố là 3.018 tỷ đồng nhưng kiểm toán cho rằng thực tế lên đến 3.644 tỷ đồng. Ngược lại, khoản phải thu ngắn hạn mà công ty công bố là 2.609 tỷ đồng thì kiểm toán cho rằng chỉ khoảng 2.200 tỷ đồng.

Bên cạnh các số liệu chênh lệc, tại văn bản giải trình, ITA còn cho biết, việc điều chỉnh giảm chi phí lãi vay trích trước với số tiền hơn 46,33 tỷ đồng theo phương án xử lý nợ của Ngân hàng Quốc dân, làm cho chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh về thuế thu nhập doanh nghiệp tăng thêm 9,2 tỷ đồng, về lợi nhuận tăng thêm 37,06 tỷ đồng.

Báo cáo giải trình chênh lệch lợi nhuận trước và sau thuế và báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm với báo cáo tài chính 2022 của Tân Tạo cho biết lợi nhuận hợp nhất sau thuế đạt 129,203 tỷ đồng, tăng 53,437 tỷ đồng, tương ứng 71% so cùng kỳ. Lý do là lợi nhuận gộp về bán hàng tăng, doanh thu cho thuê đất đã phát triển cơ sở hạ tầng tăng; chi phí quản lý, chi phí tài chính giảm….