Đề xuất doanh nghiệp tự quyết giá bán lẻ xăng dầu

Bộ Công thương đề xuất thêm phương án là Nhà nước chỉ công bố các yếu tố cấu thành giá như giá thế giới, thuế, mức trích và chi quỹ bình ổn để định hướng cho việc tính giá xăng dầu; các doanh nghiệp căn cứ chi phí thực tế của mình, xác định và công bố giá bán lẻ. Doanh nghiệp thực hiện kê khai giá khi thay đổi giá và báo cáo về Bộ Công thương, Bộ Tài chính để giám sát (như đối với các mặt hàng bình ổn giá khác theo quy định tại luật Giá).

Phương án trên có ưu điểm bảo đảm các chi phí trong giá xăng dầu theo thực tế phát sinh đối với từng doanh nghiệp, hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường, hạn chế sự can thiệp của Nhà nước vào giá bán xăng dầu, đưa giá xăng dầu dần theo thị trường quyết định, hạn chế việc đầu cơ găm hàng, khuyến khích các doanh nghiệp tạo nguồn cung ổn định cho thị trường.

Tuy nhiên, nhược điểm của phương án để “doanh nghiệp tự quyết giá” là sẽ có nhiều mức giá xăng dầu trên thị trường. Khi người dân chưa quen sẽ có phản ứng đối với giá xăng dầu của các doanh nghiệp có chi phí cao. Hoặc tại những địa phương ít nhà cung cấp, cạnh tranh kém, chi phí cao… người dân có thể phải mua xăng dầu với giá cao hơn các địa phương khác. Thế nhưng đây là phương án được Bộ lựa chọn và hợp lý so với các quy định hiện hành.

Theo Bộ Công thương, khi các doanh nghiệp đầu mối được tự quyết các chi phí trong kinh doanh xăng dầu, vấn đề chiết khấu cho các doanh nghiệp thuộc hệ thống phân phối sẽ được giải quyết. Các doanh nghiệp đầu mối sẽ cân đối và duy trì chiết khấu trong hệ thống ở mức phù hợp với thực tế cung cầu xăng dầu trên thị trường từng giai đoạn và giúp thúc đẩy tính cạnh tranh. Về mức chiết khấu tối thiểu trong kinh doanh xăng dầu, theo dự thảo, Bộ giữ quan điểm không quy định cụ thể mức chiết khấu trong kinh doanh xăng dầu để các doanh nghiệp chủ động đàm phán với nhau cho phù hợp và linh hoạt với biến động cung cầu của thị trường trong từng giai đoạn.

Ngoài ra, Bộ cũng không đồng ý với đề xuất các đại lý bán lẻ được lấy từ nhiều nguồn; cho phép thương nhân phân phối được mua hàng từ tối đa 3 đơn vị đầu mối kinh doanh xăng dầu. Thời gian điều chỉnh giá, dự thảo đưa thêm phương án rút ngắn thời gian điều hành, công bố giá xăng dầu từ 10 ngày như hiện nay xuống 7 ngày, quy định vào một ngày cụ thể trong tuần.