Chủ nhật, 17/03/2024, 12:23 PM

Chuyện về chuyến bay huyền thoại có động cơ đầu tiên trên thế giới

Những năm giữa thế kỷ XIX, hai kỹ sư người Anh đã chế tạo thành công một mẫu máy bay cánh cố định sử dụng động cơ hơi nước.

Năm 1842, hai kỹ sư người Anh William Samuel Henson và John Stringfellow nhận bằng sáng chế cho cỗ máy bay được. Khác với nhiều nỗ lực trước đây sử dụng tàu lượn và khinh khí cầu khí nóng, phát minh của Henson và Stringfellow rất độc đáo bởi đó là bước tiến đầu tiên hướng tới chuyến bay có động cơ. Chỉ 6 năm sau, máy bay hoạt động bằng động cơ hơi nước đầu tiên trên thế giới cất cánh. Đáng chú ý là điều này xảy ra hơn nửa thế kỷ trước chuyến bay lịch sử của anh em nhà Wright ở Kitty Hawk, theo Amusing Planet.

Chân dung hai kỹ sư người Anh William Samuel Henson và John Stringfellow

Chân dung hai kỹ sư người Anh William Samuel Henson và John Stringfellow

Con người đã tìm cách bay từ thời cổ đại. Vào thế kỷ 9, kỹ sư theo đạo Hồi Abbas ibn Firnas tạo ra bộ cánh bằng lông diều hâu và bay được quãng ngắn trước khi rơi xuống và bị thương. Ở thế kỷ 11, tu sĩ dòng Benedictine Eilmer of Malmesbury gắn cánh vào tay và chân, bay quãng đường nhỏ và rơi mạnh xuống. Cuối thế kỷ 19, một thủy thủ người Đức tên Albrecht Berblinger chế tạo đôi cánh buộc vào tay và nhảy xuống sông Danube với hy vọng có thể vượt sông. Kết quả là Berblinger rơi thẳng xuống nước.

Đột phá quan trọng đầu tiên trong hàng không đến từ nam tước xứ Yorkshire là George Cayley, người đầu tiên nêu ý tưởng thiết kế máy bay hiện đại như một cỗ máy cánh cố định thay vì cánh đập như nhiều người đi trước hình dung. Chính Cayley đề xuất tạo ra hệ thống nâng, đẩy và điều khiển riêng biệt. Ông cũng xác định 4 lực vector ảnh hưởng tới máy bay gồm lực đẩy, lực nâng, lực kéo và trọng lượng Cayley phát hiện tầm quan trọng của cánh cong đối với hoạt động bay.

George Cayley và mô hình máy bay cánh

George Cayley và mô hình máy bay cánh

Lấy cảm hứng từ công trình của Cayley, John Stringfellow và William Samuel Henson thiết kế một chiếc máy bay chở khách lớn hoạt động bằng động cơ hơi nước. Mang tên "Aerial", nó có sải cánh gần 46m và trọng lượng 1.360 kg theo thiết kế. Lực đẩy của cỗ máy đến từ động cơ hơi nước nhẹ do Henson chế tạo, có thể cung cấp 50 mã lực. Henson và cộng sự Stringfellow thậm chí dự định mở công ty Aerial Transit với đội máy bay này, mỗi chiếc có thể chở 10 - 12 hành khách qua Đại Tây Dương tới Ai Cập và Trung Quốc.

Một bản khắc mô tả “Ariel” đang bay theo kế hoạch

Một bản khắc mô tả “Ariel” đang bay theo kế hoạch

Năm 1848, Henson và Stringfellow sản xuất phiên bản thu nhỏ của mẫu máy bay trên với sải cánh 3m và hai động cơ đẩy 6 cánh quạt xoay ngược chiều nhau ở phía sau. Nhằm ngăn gió khiến máy bay tròng trành, các kỹ sư tiến hành thí nghiệm bên trong một nhà máy bỏ hoang ở Chard. Không gian thử nghiệm dài khoảng 20m và cao 3,7m cung cấp môi trường có kiểm soát cho hoạt động của họ. Một dây dẫn hướng ngăn máy bay chệch đường. Dây dẫn này chiếm chưa tới một nửa chiều dài phòng, chừa lại chỗ trốn ở một đầu để cỗ máy rời khỏi mặt sàn. Khi động cơ hơi nước khai hỏa, cỗ máy di chuyển theo dây dẫn, bay lên cao dần trước khi tới đầu kia của căn phòng, nơi nó đâm vào tấm vải bố đặt ở đó để ngừng di chuyển. Đây là chuyến bay đầu tiên trong lịch sử được thực hiện bởi máy bay cánh cố định sử dụng động cơ.

Ariel bay trên bầu trời London. Ảnh: Minh họa

Ariel bay trên bầu trời London. Ảnh: Minh họa

Chuyến bay chỉ thành công lần đầu, những lần thử sau đó thất bại. Các mô hình sau này chế tạo theo kích thước lớn hơn đều không thể bay liên tục, dập tắt hy vọng triển khai máy bay chở khách của Aerial Transit. Henson nản lòng và bỏ cuộc, dẫn tới việc giải thể công ty vào năm 1848. Nhưng Stringfellow vẫn kiên trì theo đuổi mục tiêu bay có động cơ cùng con trai ông, xây dựng một mô hình dài 3m khác lấy lực đẩy từ động cơ hơi nước nhỏ gọn do ông tự thiết kế. Nhiều nhân chứng đã trông thấy mô hình bay dần lên cao trong vài lần thử năm 1848. Bản thân Stringfellow vẫn tin tưởng vào thử nghiệm và coi đó là minh chứng cho tính khả thi của bay có động cơ.

Anh em nhà Wright bay chuyến bay lịch sử vào ngày 17 tháng 12 năm 1903

Anh em nhà Wright bay chuyến bay lịch sử vào ngày 17 tháng 12 năm 1903

Dù những đóng góp của Stringfellow đã bị lãng quên phần lớn theo dòng chảy lịch sử, một mô hình bằng đồng mô phỏng phát minh của ông đang nằm trên phố Chard's Fore ở Somerset, cùng nhiều mô hình khác trong bộ sưu tập ở Bảo tàng Khoa học tại London.

*Theo Amusing Planet

Hải Yến

Bình luận

Nổi bật

VinFast chính thức nhận đặt cọc VF 3 với nhiều đặc quyền hấp dẫn

VinFast chính thức nhận đặt cọc VF 3 với nhiều đặc quyền hấp dẫn

sự kiện🞄Thứ hai, 13/05/2024, 20:21

(CL&CS) - Từ 06h00 ngày 13/05/2024, VinFast chính thức nhận đặt cọc cho mẫu xe điện thông minh VF 3 với mức giá 235 triệu đồng (thuê pin) và 315 triệu đồng (bao gồm pin). Trong đó, 6.868 khách hàng đặt cọc trong 66 giờ đầu có cơ hội nhận phiên bản giới hạn Creators’ Edition với những chi tiết thiết kế đặc biệt. Xe dự kiến sẽ bắt đầu được bàn giao cho khách hàng từ tháng 8/2024.

Đồng Nai: Xây dựng phương án, hiện thực hóa phát triển chuyển đổi số

Đồng Nai: Xây dựng phương án, hiện thực hóa phát triển chuyển đổi số

sự kiện🞄Thứ hai, 13/05/2024, 20:20

(CL&CS) - Hiện nay, UBND tỉnh Đồng Nai đã và đang xây dựng, phát triển chính quyền điện tử, chính quyền số, kinh tế số, xã hội số và đô thị thông minh; tạo thuận lợi cho việc triển khai cách mạng công nghiệp 4.0.

Gia Lai: Tập huấn kỹ năng thu thập và xử lý thông tin cho 50 học viên

Gia Lai: Tập huấn kỹ năng thu thập và xử lý thông tin cho 50 học viên

sự kiện🞄Thứ hai, 13/05/2024, 20:20

(CL&CS) - Vừa qua, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Gia Lai tổ chức lớp tập huấn kỹ năng thu thập và xử lý thông tin cho 50 học viên là cán bộ, công chức, viên chức đang công tác tại các cơ quan, đơn vị, tổ chức đoàn thể trong tỉnh.