Bí ẩn những hòn đá nặng tới 320kg ‘biết đi’ tại thung lũng Chết

Vườn Quốc gia Death Valley còn được biết đến với cái tên "Thung lũng Tử thần", tọa lạc gần biên giới giữa bang California và Nevada, là nơi có độ cao thấp nhất, đất đai khô cằn nhất và nhiệt độ nóng nhất tại Bắc Mỹ. Khu vực này có chiều dài khoảng 136,2km và diện tích rộng lớn đạt 7.800km2, nằm ở độ sâu 86m dưới mực nước biển.

Nơi này có một hồ hô cạn mang tên Racetrack Playa, cùng với những viên đá lớn nhỏ, trong đó có những hòn đá nặng đến 320kg. Điều độc đáo là những hòn đá này có khả năng tự di chuyển và để lại sau mình những dấu vết dài trên mặt đất nứt nẻ. Chúng có khả năng di chuyển tới gần 5m trong vòng một phút, để lại những "dấu chân" dài lên đến 300m trên bề mặt đất khô cằn, nứt nẻ mà không có bất kỳ sức mạnh nào đẩy chúng. Có nhiều giả thuyết về việc hòn đá có thể tự di chuyển, bao gồm ảnh hưởng của lốc xoáy, cuồng phong hoặc sự trơn trượt của mảng tảo, nhưng không có người nào đã chứng kiến trực tiếp hiện tượng này. Mọi người chỉ có thể quan sát sự thay đổi vị trí khi đã có những dấu vết kéo dài trên bề mặt đất khô cằn.

Theo quan sát, mặc dù có hình dạng và trọng lượng tương đối như nhau, những hòn đá lại có những lộ trình di chuyển riêng biệt, một số rẽ trái, một số rẽ phải, di chuyển theo hình lượn sóng, trượt qua những quãng đường dài và ngắn khác nhau. Thậm chí, có những khối đá đã "di chuyển" một quãng đường lên đến 450m so với vị trí ban đầu, quá trình di chuyển này mất từ 2-5 năm.

Trải qua nhiều thập kỷ, mọi cố gắng để giải thích hiện tượng của những viên đá "biết đi" đều đi đến thất bại. Cho đến năm 2014, nhóm nghiên cứu từ Đại học California, bao gồm Richard Norris và anh em họ James Norris, đã công bố một nghiên cứu về hiện tượng này trên tạp chí PLOS ONE, cung cấp những hình ảnh video ghi lại sự di chuyển độc đáo này.

Theo nhóm nghiên cứu, hiện tượng này phụ thuộc vào mưa, gió và nhiệt độ thấp tại đây. Các tảng đá di chuyển khi một lớp băng mỏng, có độ dày từ 3-6mm bị vỡ do sức gió không vượt quá 5m/s. Nếu lớp băng dày hơn, nó sẽ không nổi trên nước lỏng. Khi bị gió làm di chuyển, chúng đẩy các tảng đá với tốc độ từ 2 đến 5 m/s. Do đó, quỹ đạo của những viên đá được xác định bởi hướng và tốc độ của gió, cùng với sự kết hợp của nước lỏng bên dưới lớp băng mỏng.

Đáng chú ý là hiện tượng này xảy ra ở một trong những nơi nóng nhất trên hành tinh vì vậy sự kết hợp của những yếu tố này là rất hiếm. Những viên đá chỉ di chuyển này một lần mỗi 2 hoặc 3 năm, nhưng dấu vết của chúng có thể tồn tại trên mặt đất đến 4 năm. Mặc dù đã có lời giải thích khoa học cho hiện tượng này nhưng kết quả này vẫn chưa thuyết phục mọi người, và nhiều người vẫn tiếp tục truyền tai nhau những giả thuyết bí ẩn xoay quanh những hòn đá biết đi tại thung lũng chết.

Đối với những người muốn tận mắt thấy hiện tượng này, thời gian thích hợp để đến "Thung lũng Tử thần" là vào tháng 12 đến tháng 2 và đợi ngày mưa xuống. Tuy nhiên, khả năng chứng kiến hiện tượng này vẫn là rất thấp.