Tập trung vào tiêu chuẩn thiết kế an toàn cho nhà ở
Các chuyên gia cho rằng nếu đề xuất về quy định chung mới được thông qua sẽ giúp thị trường đồng nhất các loại hình nhà ở thuộc khu vực quy hoạch mới. Đề xuất quy định mới về thiết kế chung nhằm đảm bảo an toàn thoát hiểm khi xảy ra hỏa hoạn hay tai nạn. Trước nhiều vụ việc hỏa hoạn thương tâm diễn ra trước đây, nguyên nhân chủ yếu vẫn là do khó tiếp cận với địa điểm cháy nổ. Quy hoạch đồng bộ, dần cải thiện diện tích đường xá chính là mục tiêu lâu dài của các khu vực trên cả nước.
Về quy định diện tích thửa đất xây dựng nhà ở riêng lẻ trong các khu quy hoạch xây dựng mới phải đạt ít nhất từ 50m2. Bề rộng mặt tiền nhà thỏa mãn các yêu cầu: không nhỏ hơn 5m với công trình tiếp giáp với đường phố có bề rộng chỉ giới đường đỏ ≥ 19m; không nhỏ hơn 4m với công trình tiếp giáp với đường phố có bề rộng chỉ giới đường đỏ < 19m.
Đề xuất này được đưa ra dựa trên tình tình các thửa đất xây dựng mới nhà ở riêng lẻ tại các khu vực, tuyến phố trong đô thị đã ổn định nhưng chưa có quy hoạch chi tiết xây dựng được khuyến khích hợp khối để đảm bảo diện tích tối thiểu nêu trên.
Đề cập trong dự thảo, yêu cầu về khoảng cách tối thiểu giữa các dãy nhà ở riêng lẻ liền kề hoặc công trình trong khu vực phát triển mới phải được quy định tại đồ án quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị. Bố trí các công trình, xác định chiều cao công trình phải đảm bảo giảm thiểu các tác động tiêu cực của điều kiện tự nhiên (nắng, gió…), tạo ra các lợi thế cho điều kiện vi khí hậu trong công trình và phải đảm bảo các quy định về phòng cháy chữa cháy.
Đối với các khu vực hiện hữu, thửa đất xây dựng nhà ở riêng lẻ phải đảm bảo các quy định cụ thể của địa phương về diện tích, bề rộng mặt tiền do cấp có thẩm quyền phê duyệt. Các trường hợp nhà ở có sẵn không đảm bảo theo quy định chỉ được cấp phép cải tạo và duy tu, sửa chữa theo đúng hiện trạng đã có.
Đặc biệt, nhà ở riêng lẻ phải xây dựng tuân theo chỉ giới xây dựng và chỉ giới đường đỏ. Mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất, chiều cao nhà ở riêng lẻ tuân thủ quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Khoảng lùi tối thiểu của mặt tiền nhà ở riêng lẻ so với chỉ giới đường đỏ phụ thuộc chiều cao công trình và chiều rộng của lộ giới, được lấy theo quy định về quy hoạch xây dựng.
Theo dự thảo, nhà ở riêng lẻ sử dụng với mục đích để ở có tối thiểu một lối ra thoát nạn tại tầng một; nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh có tối thiểu hai lối ra thoát nạn. Chiều rộng thông thủy của lối ra thoát nạn tối thiểu 0,8 m, chiều cao thông thủy tối thiểu 1,9 m.
Trường hợp nhà có một lối ra thoát nạn, cần bố trí thêm lối ra thứ 2 qua ban công, lô gia, cửa sổ có mặt ngoài thông thoáng, lối lên mái nhà hoặc bằng thang sắt, ống tụt, thang dây ngoài nhà… để thoát nạn khi cần thiết.
Dự thảo cũng quy định, không làm ban công ở các ngõ/ hẻm có chiều rộng nhỏ hơn 4m và có dãy nhà liền kề ở hai bên ngõ. Trường hợp chỉ có một dãy nhà ở một bên ngõ thì được làm ban công có độ vươn ra tối đa là 0,6m và chiều cao thông thủy từ mép dưới ban công tới mặt đường không nhỏ hơn 4,5m. Khi xây dựng ô văng, ban công phải bảo đảm các quy định về hành lang an toàn đối với hệ thống đường dây điện theo quy định hiện hành.
Đề xuất tối đa 2 tầng hầm đối với nhà riêng lẻ
Xuất phát từ vụ việc xuất hiện nhiều phản ánh, kiến nghị của các hộ gia đình khu nhà ở ngõ 15 phố Sơn Tây theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến việc UBND quận Ba Đình cấp phép công trình nhà ở riêng lẻ có 5 tầng nổi nhưng có đến 4 tầng hầm.
Điều này làm dấy lên lo ngại tình trạng vượt quá thẩm quyền của cơ quan chức năng địa phương và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hạ tầng ngầm của thành phố và khu vực.
Liên quan đến vụ việc trên, dự thảo cũng đề cập đến quy định về tầng hầm đối với nhà ở riêng lẻ. Cụ thể, nhà ở riêng lẻ chỉ nên xây dựng tối đa 2 tầng hầm, trường hợp nhà cao từ 7 tầng hoặc có 2 tầng hầm trở lên phải tuân thủ các yêu cầu về an toàn cháy theo quy định hiện hành.
Với nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh ngoài việc đáp ứng các yêu cầu trong tiêu chuẩn này cần đảm bảo yêu cầu an toàn, thuận tiện với phần diện tích sử dụng cho mục đích sản xuất, kinh doanh theo các quy định có liên quan.
Đặc biệt, dự thảo nêu rõ khi xây dựng nhà ở riêng lẻ có tầng hầm phải phù hợp với quy hoạch không gian ngầm của khu vực (nếu có) hoặc định hướng quy hoạch ngầm trong tương lai tại quy chế kiến trúc. Phải cung cấp dữ liệu công trình ngầm cho cơ quan quản lý cơ sở ngầm, cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu tại địa phương.
Cơ quan quản lý cũng khuyến cáo nhà có hầm làm garage ngầm không nên thiết kế đường hầm garage tiếp xúc quá gần đường giao thông, lối đi lại của người và phương tiện khác. Người dân được huyến khích lắp đặt đèn cảnh báo hoặc phương tiện cảnh báo dễ nhìn và dễ thấy để đảm bảo an toàn cho người và tài sản trong điều kiện thiếu sáng.