Doanh thu tăng đột biến?
Trong bản báo cáo tài chính hợp nhất sau kiểm toán của TBH ghi nhận doanh thu thuần chỉ đạt 4,5 tỷ đồng, giảm tới 80% so với cùng kỳ. Giá vốn bán hàng cao hơn doanh thu dẫn đến lãi gộp âm 2,4 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi 12,4 tỷ đồng.
Đáng chú ý, doanh thu từ hoạt động tài chính tăng đột biến lên hơn 791 tỷ đồng. Điều này khiến lãi sau thuế của Tổng Bách Hóa lên tới 709 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ hơn 40 tỷ đồng. Nhờ doanh thu từ tài chính mà lợi nhuận bỗng nhiên tăng vọt trong năm 2021 khiến lỗ lũy kế 452 tỷ đồng trước đó được xóa sạch và kéo vốn chủ sở hữu từ âm 415 tỷ đồng sang dương 1.193 tỷ đồng.
Theo giải trình của TBH lợi nhuận tăng đột biến do Công ty đã đầu tư tài chính, chuyển nhượng cổ phần của Công ty CP Ngọc Viễn Đông và Công ty CP Cung điện Mùa Đông. Do vậy, Công ty thu được cổ tức từ Công ty CP Cung điện Mùa Đông là hơn 257,5 tỷ đồng và khoản lãi từ hoạt động chuyển nhượng cổ phần là 495 tỷ đồng. Lợi ích thu được từ việc đầu tư này đạt khoảng 752,5 tỷ đồng.
Cụ thể, theo báo cáo thuyết minh, Tổng Bách Hóa đã mua lại 33,59 triệu cổ phiếu Ngọc Viễn Đông từ bà Phùng Thị Mai, và 2,5 triệu cổ phiếu từ bà Lê Hồng Trang với giá 10.000 đồng/cổ phần, tổng giá trị là 338,4 tỷ đồng. Chỉ vài tháng sau, công ty lại bán số cổ phiếu với giá 22.000 đồng/cổ phần, thu về 744,5 tỷ đồng.
Tổng Bách Hóa cũng mua hơn 20,58 triệu cổ phiếu Cung Điện Mùa Đông từ ông Lê Mạnh Dũng, ông Nguyễn Khoa Đức, ông Trần Hồng Sơn với giá 18.165 đồng/cổ phần, tổng giá trị 373,8 tỷ đồng và bán lại với giá 22.489 tỷ đồng/cổ phần, thu về 462,8 tỷ đồng.
Thương vụ "lướt sóng" mang về cho TBH khoản lãi ròng 495 tỷ đồng, cộng cả 257,5 tỷ đồng cổ tức nhận được, thì tổng lợi ích thu về lên tới 752,5 tỷ đồng, còn lớn hơn cả giá vốn, chỉ sau 3 tháng.
Dù vậy, tính minh bạch trong các giao dịch này mang tới băn khoăn lớn, khi các pháp nhân CTCP Đầu tư Bất động sản Ngọc Viễn Đông, CTCP Cung điện Mùa Đông cùng với Tổng Bách Hoá đều là các thành viên Tập đoàn Tân Hoàng Minh.
Nhận thấy bất thường từ hoạt động tài chính, ngày 10/5/2022, UBCKNN đã ban hành văn bản yêu cầu TBH thực hiện kiểm toán lại báo cáo tài chính riêng và hợp nhất năm 2021.
Tại văn bản này chỉ rõ, báo cáo kiểm toán về BCTC năm 2021 của TBH có chất lượng không đạt yêu cầu do công ty kiểm toán thực hiện chưa đầy đủ thủ tục và chưa thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để đưa ra ý kiến chấp nhận toàn phần về báo cáo tài chính hợp nhất và báo cáo tài chính riêng năm 2021 theo quy định về kế toán, kiểm toán và công bố thông tin.
Đến ngày 19/5, UBCKNN đã ban hành quyết định đình chỉ tư cách kiểm toán viên được chấp thuận kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán đối với kiểm toán viên Nguyễn Thị Lệ Hồng Thu và kiểm toán viên Nguyễn Trần Hằng Phương của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán Hà Nội (CPA Hà Nội).
Đồng thời UBCKNN cũng đình chỉ tư cách công ty kiểm toán được chấp thuận kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán đối với CPA Hà Nội. Thời gian các quyết định đình chỉ từ ngày 19/5/2022 đến hết ngày 31/12/2022.
Được biết, CPA Hà Nội là công ty kiểm toán đã thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính năm 2021 của CTCP Tổng Bách Hóa (mã TBH) và hai kiểm toán viên trên là những người đã ký tên trên các báo cáo kiểm toán của TBH.