Tầm quan trọng của 5S trong doanh nghiệp ngành điện tử

Hiện nay, Chính phủ đã phê duyệt chương trình đổi mới công nghệ quốc gia đến năm 2030, với mục tiêu số doanh nghiệp thực hiện đổi mới công nghệ tăng trung bình từ 15 – 20% /năm. Đồng thời, phấn đấu năng suất lao động của doanh nghiệp sau đổi mới công nghệ tăng ít nhất 1,5 – 2 lần so với khi chưa đổi mới công nghệ. Tuy nhiên, thực tế hiện nay tại Việt Nam, vẫn còn những rào cản nhất định trong quá trình nâng cao năng suất như: Chất lượng lao động còn hạn chế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp chưa hiệu quả khiến năng suất chất lượng chưa được như kì vọng…

Ngành điện tử đặc thù với các sản phẩm yêu cầu độ chính xác cao

Vì vậy, việc sử dụng khoa học công nghệ, áp dụng hệ thống quản lý hiệu quả, công cụ cải tiến năng suất và nghiên cứu đổi mới sáng tạo là cần thiết. Doanh nghiệp cần quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực và giảm chi phí kết hợp tăng cường hiệu quả hoạt động để phục hồi sản xuất và kinh doanh. Nói cách khác, việc nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm hàng hoá dịch vụ chính là việc đưa các ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo giúp doanh nghiệp loại bỏ các lãng phí và bất hợp lý trong quá trình sản xuất, hướng mọi hoạt động theo hướng tinh gọn, hiệu quả.

Ngành điện tử đặc thù với các sản phẩm yêu cầu độ chính xác cao và chu kỳ sản xuất ngắn. Việc quản lý không gian làm việc hiệu quả và loại bỏ lãng phí giúp: Giảm thiểu lỗi sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm; Tối ưu hóa không gian lưu trữ linh kiện, tiết kiệm chi phí; Đảm bảo an toàn lao động khi thiết bị được sắp xếp khoa học; Nâng cao năng suất thông qua việc tìm kiếm và xử lý nhanh chóng. Một ví dụ điển hình là Samsung Electronics tại Việt Nam, với hàng nghìn công nhân vận hành dây chuyền sản xuất. Việc áp dụng 5S giúp Samsung tối ưu hóa không gian nhà máy, giảm thời gian tìm kiếm linh kiện từ 5 phút xuống chỉ còn 30 giây, nâng hiệu suất sản xuất lên 20%.

Các bước triển khai 5S trong nhà máy điện tử tại Việt Nam

Theo ông Lê Minh Tâm – Giám đốc Trung tâm Đào tạo Nghiệp vụ Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Ủy ban TCĐLCL Quốc gia, Chuyên gia Năng suất, 5S là tập hợp 5 từ của tiếng Nhật bắt đầu bằng chữ S: Seiri – Seiton – Seiso – Seiketsu – Shitsuke. Về bản chất, những từ này có nghĩa như sau: Seiri – phân biệt những thứ cần thiết và không cần thiết tại nơi làm việc rồi loại bỏ thứ không cần thiết; Seiton – sắp xếp những thứ còn lại sau khi seiri theo trật tự ngăn nắp, tiện lợi cho sử dụng; Seiso – vệ sinh và giữ gìn cho máy móc, môi trường làm việc sạch sẽ; Seiketsu – luôn nâng cao và giữ gìn vệ sinh nơi làm việc bằng cách thực hiện thường xuyên 3 bước trên; Shitsuke – tạo cho mọi người thói quen tuân thủ quy định tại nơi làm việc và tự giác tham gia vào hoạt động 5S.

 Nâng cao năng suất và lợi nhuận cho doanh nghiệp

5S hiện trở thành thuật ngữ chung được phổ biến và sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Khi đưa vào Việt Nam, 5S được dịch sang tiếng Việt với các cụm từ: Sàng lọc – Sắp xếp – Sạch sẽ – Săn sóc – Sẵn sàng. Hiểu đơn giản, 5S là cụm 5 từ tiếng Nhật thể hiện một triết lý, phương pháp làm việc nhằm tạo ra môi trường làm việc sạch sẽ, ngăn nắp, thuận tiện, giảm thiểu lãng phí, đảm bảo an toàn, từ đó nâng cao năng suất và lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Khi thực hiện thành công, 5S sẽ mang lại cho doanh nghiệp sự thay đổi kỳ diệu. Những thứ không cần thiết được loại bỏ khỏi nơi làm việc, những vật dụng cần thiết được sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng, đặt ở vị trí thuận tiện cho người sử dụng, máy móc thiết bị trở nên sạch sẽ, được bảo dưỡng, bảo quản. Từ các hoạt động 5S sẽ nâng cao tinh thần tập thể, khuyến khích sự hòa đồng của mọi người, qua đó người làm việc có thái độ tích cực hơn, có trách nhiệm và ý thức hơn với công việc.

Seiri (Sàng lọc): Phân loại linh kiện, dụng cụ cần thiết và không cần thiết. Ví dụ, tại Foxconn, công nhân thường xuyên kiểm tra các khay đựng linh kiện để loại bỏ những chi tiết lỗi hoặc không sử dụng, giảm thiểu rủi ro lẫn lộn.

Seiton (Sắp xếp): Sắp xếp vật liệu, dụng cụ theo quy tắc FIFO (First In, First Out); Mã hóa màu sắc cho các khu vực lưu trữ, giúp nhận diện nhanh chóng; Seiso (Sạch sẽ): Định kỳ vệ sinh máy móc, thiết bị để tránh bụi bẩn làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm; Nhà máy Intel tại Malaysia sử dụng hệ thống kiểm tra định kỳ để đảm bảo không có bụi bẩn hoặc nhiễm từ trong quá trình sản xuất chip; Seiketsu (Săn sóc): Chuẩn hóa các bước thực hiện, thiết lập quy trình kiểm tra hàng ngày; Sử dụng bảng kiểm để nhân viên dễ dàng đánh giá tình trạng khu vực làm việc; Shitsuke (Sẵn sàng): Đào tạo nhân viên có ý thức tuân thủ các quy định về 5S;Khuyến khích tinh thần tự giác, tự kiểm tra và cải tiến liên tục.

Thách thức khi triển khai và cách khắc phục: Do thay đổi thói quen làm việc nên nhiều công nhân quen với sự lộn xộn ban đầu sẽ khó thích nghi. Giải pháp để doanh nghiệp hướng tới là tổ chức các buổi đào tạo, giải thích rõ lợi ích của 5S. Xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực, khuyến khích đóng góp ý kiến từ nhân viên. Từ đó, doanh nghiệp định kỳ kiểm tra, đánh giá và cải tiến để 5S trở thành thói quen hàng ngày.

Doanh nghiệp điện tử lớn tại Việt Nam áp dụng như thế nào?

Tại Việt Nam, các doanh nghiệp điện tử lớn như Samsung Electronics Vietnam và LG Display đã chứng kiến sự thay đổi tích cực khi áp dụng 5S. Samsung Electronics Vietnam đã thông qua 5S, nhà máy tại Thái Nguyên đã tối ưu không gian sản xuất, giảm thời gian tìm kiếm linh kiện từ 5 phút xuống còn 30 giây. Điều này giúp cải thiện hiệu suất lên đến 20%, đồng thời giảm tỷ lệ lỗi phát sinh trong quá trình sản xuất.

Nhà máy LG Display Hải Phòng áp dụng 5S trong sản xuất

LG Display Hải Phòng: Tại nhà máy sản xuất màn hình lớn nhất Việt Nam này, 5S được triển khai đồng bộ tại tất cả các phân xưởng từ khu vực lắp ráp, kiểm định chất lượng đến kho vận hành. Seiri (Sàng lọc): LG thực hiện kiểm tra định kỳ các linh kiện, loại bỏ những vật liệu không đạt chất lượng và sắp xếp lại không gian để tối ưu lưu trữ. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro lẫn lộn linh kiện, tăng tốc độ lắp ráp; Seiton (Sắp xếp): Tất cả các thiết bị, dụng cụ được dán nhãn mã màu, bố trí theo thứ tự dễ thấy, dễ lấy. Việc này giúp công nhân chỉ mất vài giây để tìm kiếm vật tư cần thiết thay vì mất hàng phút như trước đây.

Seiso (Sạch sẽ): Nhà máy duy trì vệ sinh hàng ngày, đặc biệt là các khu vực kiểm định màn hình – nơi đòi hỏi môi trường sạch tuyệt đối để tránh hạt bụi nhỏ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm; Seiketsu (Săn sóc): Mọi quy trình vệ sinh và sắp xếp đều được chuẩn hóa, có bảng kiểm tra hàng ngày và kiểm soát chặt chẽ; Shitsuke (Sẵn sàng): Công nhân tại LG Display được đào tạo về ý thức 5S, với các buổi huấn luyện định kỳ và thi đua nội bộ để nâng cao ý thức thực hiện.

Kết quả, LG Display Hải Phòng tăng năng suất lên 15%, giảm thiểu tình trạng tồn kho không cần thiết và hạn chế hư hỏng linh kiện tới 25%, giúp tiết kiệm hàng triệu USD mỗi năm. Sự thành công của Samsung và LG là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của 5S, không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm và lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Áp dụng 5S không chỉ giúp doanh nghiệp điện tử nâng cao năng suất, giảm chi phí mà còn tạo ra môi trường làm việc chuyên nghiệp, an toàn. Đây là nền tảng vững chắc cho các chiến lược phát triển lâu dài và bền vững. Doanh nghiệp điện tử muốn bứt phá cần mạnh dạn thay đổi, bắt đầu từ những cải tiến nhỏ nhất với 5S.