Doanh nghiệp ngành cơ khí nâng tầm cạnh tranh nhờ áp dụng hiệu quả công cụ cải tiến năng suất

Cơ khí là ngành hàng cần được Nhà nước đưa vào chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ và hưởng những chính sách ưu đãi nhất định bởi phát triển ngành cơ khí không chỉ là phát triển sản xuất một số chi tiết, bộ phận của các máy móc, dây chuyền công nghệ mà là phát triển công nghiệp hỗ trợ cho các ngành kinh tế, công nghiệp, dịch vụ khác.

Cơ khí – máy móc và thiết bị là ngành công nghiệp then chốt, là cơ sở, nền tảng, động lực cho sự phát triển công nghiệp của bất cứ thị trường nào, đặc biệt với đất nước đang trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa như Việt Nam.

Theo Hiệp hội Cơ khí Việt Nam (VAMI), cả nước có khoảng 3.100 doanh nghiệp ngành cơ khí chế tạo với 53.000 cơ sở sản xuất, chiếm gần 30% tổng số doanh nghiệp công nghiệp chế biến, chế tạo tại Việt Nam. Các sản phẩm cơ khí sản xuất trong nước hiện chỉ chiếm khoảng 7% thị trường. Ngành cơ khí – máy móc và thiết bị trong nước đã từng bước làm chủ và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, tạo động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp và kinh tế khác phát triển, qua đó trực tiếp và gián tiếp tạo việc làm cho hàng triệu lao động.

Hiện nay cơ khí Việt Nam có thế mạnh tập trung ở 3 phân ngành chính, gồm xe máy và phụ tùng linh kiện xe máy; cơ khí gia dụng và dụng cụ và ô tô và phụ tùng ô tô. Doanh thu toàn ngành đạt hơn 1,7 triệu tỷ đồng và tạo việc làm cho trên 1,2 triệu lao động.

Cơ khí chế tạo trong nước hiện nay cũng đã sản xuất, lắp ráp được hầu hết các chủng loại xe ô tô con, xe tải, xe khách; sản xuất xe máy đã có tỷ lệ nội địa hóa 85- 95%, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Có được những thành quả trên là do sự nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc tận dụng khoa học công nghệ, áp dụng các công cụ cải tiến năng suất chất lượng như như ISO 9000, 5S, Kaizen và Lean vào quản lý và sản xuất. 

Cụ thể, Công ty Cổ phần Cơ khí và Giải pháp Công nghiệp CDS Việt Nam được thành lập và phát triển với sự năng động, sáng tạo và nỗ lực đã và đang lớn mạnh không ngừng, ngày càng phát triển cùng với sự phát triển vượt bậc về mặt công nghệ tự động hóa với mục tiêu đồng hành cùng phát triển. Để có được thành công này Công ty CDS đã triển khai nhiều công cụ cải tiến năng suất và chất lượng như 5S, Kaizen và Lean Manufacturing để tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm lãng phí và cải thiện môi trường làm việc. Những công cụ này giúp công ty duy trì chất lượng sản phẩm và nâng cao sự hài lòng của khách hàng.

Ngoài ra Công ty luôn chú trọng đến việc đào tạo nhân viên về các kỹ năng chuyên môn và kiến thức về cải tiến năng suất, chất lượng. Việc nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân viên giúp CDS Việt Nam duy trì sự đổi mới và thích ứng với những thay đổi trong ngành công nghiệp. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào lao động thủ công, từ đó giảm chi phí và tăng tính cạnh tranh..

Với trang thiết bị kỹ thuật hiện đại và quản lý sản xuất chuyên nghiệp, đội ngũ kỹ thuật tiên tiến, Công ty CDS luôn tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao, tiến độ thi công và giao hàng đảm bảo, giá thành hợp lý nhằm đáp ứng những yêu cầu và nhu cầu khác nhau của khách hàng. Thông qua việc áp dụng các công cụ và phương pháp cải tiến nêu trên, CDS Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể trong việc nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Mặc dù không phải là đơn vị tiên phong trong việc triển khai 5S, Công ty TNHH Thắng Lợi đã áp dụng công cụ cải tiến này một cách hiệu quả, từng bước xây dựng mô hình doanh nghiệp có môi trường làm việc khoa học, ngăn nắp và đạt chuẩn mỹ quan. Sự chuyển biến tích cực trong quá trình tổ chức, sắp xếp và cải tiến tại Thắng Lợi đã nhận được đánh giá cao từ các đối tác và đồng nghiệp trong ngành.

Ban chỉ đạo 5S của công ty đóng vai trò trung tâm trong việc xây dựng kế hoạch, triển khai các quy định và hướng dẫn thực hành 5S tại tất cả các phòng ban, phân xưởng. Bên cạnh đó, công ty còn tổ chức các hoạt động đào tạo, kiểm tra, đánh giá định kỳ để duy trì và nâng cao hiệu quả thực hiện. Đặc biệt, cơ chế thi đua – khen thưởng đã tạo động lực mạnh mẽ, khuyến khích toàn thể cán bộ, nhân viên tích cực tham gia và đề xuất các sáng kiến cải tiến.

Trước khi áp dụng 5S, hiện trạng tổ chức tại nhiều bộ phận còn thiếu tính hợp lý, không gian làm việc lộn xộn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn và gây lãng phí tài nguyên. Tuy nhiên, với sự hướng dẫn sát sao của Ban chỉ đạo, công ty đã từng bước sắp xếp lại không gian làm việc theo hướng tiết kiệm – hợp lý – thẩm mỹ. Những vật dụng không cần thiết được loại bỏ, đồ tái sử dụng được phân loại rõ ràng, góp phần tối ưu hóa diện tích và nâng cao hiệu quả vận hành.

Việc áp dụng công cụ 5S không chỉ cải thiện điều kiện làm việc mà còn tạo nền tảng cho tư duy cải tiến liên tục trong toàn doanh nghiệp – một yếu tố then chốt giúp Công ty TNHH Thắng Lợi nâng cao năng suất và chất lượng trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Một ví dụ điển hình tiếp theo đo là Công ty Cổ phần Cơ khí Phổ Yên (FOMECO). Trong vòng 5 năm trở lại đây, Công ty Cổ phần Cơ khí Phổ Yên (FOMECO) đã ghi nhận mức tăng trưởng doanh số bán hàng bình quân 14% mỗi năm – một thành tích ấn tượng cho thấy hiệu quả rõ rệt từ việc triển khai đồng bộ các công cụ cải tiến năng suất và chất lượng. FOMECO hiện là đơn vị sản xuất uy tín, chuyên cung cấp vòng bi, phụ tùng xe máy - ô tô, con lăn băng tải… cho nhiều đối tác lớn trong nước và quốc tế.

Để đạt được kết quả đó, FOMECO đã triển khai mạnh mẽ các chương trình cải tiến sản xuất, chú trọng rút ngắn thời gian giao hàng, giảm chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh. Công ty đặc biệt tập trung vào việc xây dựng văn hóa cải tiến liên tục, thể hiện rõ qua việc thành lập tới 4.050 nhóm cải tiến trong 5 năm, đồng thời áp dụng đồng bộ nhiều công cụ và hệ thống quản lý tiên tiến như 5S, Kaizen, TPM, ISO 9001 (quản lý chất lượng), ISO 14001 (quản lý môi trường), ISO 50001 (quản lý năng lượng).

Bên cạnh đó, công tác đào tạo nội bộ luôn được FOMECO chú trọng để nâng cao trình độ và nhận thức của người lao động về cải tiến năng suất. Trong 3 năm gần đây, công ty đã tổ chức nhiều khóa đào tạo chuyên sâu như: Báo cáo phân tích cho 33 học viên, quản lý chất lượng dây chuyền cho 486 học viên, duy trì năng suất toàn diện (TPM) cho 73 học viên, phổ biến mô hình Kaizen và 5S tới 855 lượt học viên.

Nhờ những nỗ lực không ngừng trong việc áp dụng các công cụ cải tiến hiện đại và xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao, FOMECO đã tạo dựng được vị thế vững chắc trên thị trường cơ khí, đồng thời trở thành hình mẫu điển hình trong việc nâng cao năng suất và chất lượng tại Việt Nam.

Thực tiễn cho thấy, việc áp dụng đồng bộ các công cụ cải tiến đang trở thành "chìa khóa" giúp ngành cơ khí chuyển mình mạnh mẽ trong tiến trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa. Đây cũng chính là những giải pháp này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong nước và quốc tế, mà còn góp phần tạo dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, khoa học và bền vững.