Xăng dầu giảm giá, giá cả hàng hóa thiết yếu vẫn neo cao?

Sau nhiều lần điều chỉnh, mức giá xăng, dầu hiện nay đã giảm về mức tương đương với thời điểm tháng 1/2022. Tuy nhiên, giá của nhiều mặt hàng, như thịt lợn, cước vận tải hành khách, vận tải hàng hoá, lương thực, thực phẩm vẫn neo cao, làm ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống nhân dân.

Bà Đinh Thị Nương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho rằng, trước tiên là do một số mặt hàng chịu ảnh hưởng tác động của giá xăng dầu, khi điều chỉnh giá giảm có thời gian, độ trễ để các đơn vị sản xuất kinh doanh, nhất là các đơn vị có mặt hàng chịu ảnh tác động trực tiếp rà soát lại các yếu tố chi phí hình thành giá từ đó mới xác định giá bán giảm theo.

Đồng tình về độ trễ của thị trường, tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực cho rằng, độ trễ đó không thể là hàng tháng hay là đến mấy tháng được, “nước lên thì thuyền lên, nước xuống thì thuyền xuống”. Để bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng, ông Lực cho rằng, các cơ quan chức năng phải có các biện pháp xử lý kịp thời, không thì người dân cảm thấy nản lòng, kiến nghị nhiều mà không được xử lý.

Tuy nhiên, trái với mong đợi của người tiêu dùng, trên thị trường hiện nay đang có một nghịch lý, đó là khi giá xăng tăng, hàng hóa đồng loạt tăng giá theo, nhưng khi xăng giảm thì giá hàng hóa vẫn đang tiếp tục leo thang, ''cố thủ'' ở mức cao, khiến người dân thấp thỏm mong ngóng.

Theo khảo sát của phóng viên Tạp chí Chất lượng và cuộc sống tại một số chợ truyền thống tại Hà Nội thì giá cả vẫn đang ở mức cao, chẳng hạn như tại chợ Kim Liên, Đống Đa; chợ Quỳnh Đô, Thanh Trì; chợ Xanh, Định Công cho thấy, giá các loại rau xanh, thực phẩm tươi sống, đồ khô, dầu ăn, mì tôm… đều neo ở mức cao. Cụ thể, thịt lợn dao động từ 110.000 – 140.000 đồng/kg (tăng khoảng 18.000 đồng/kg so với tháng trước); dầu ăn Simply có giá 130.000 đồng/chai 2 lít (tăng 15.000 đồng); mì tôm tăng từ 12.000 – 15.000 đồng/thùng…

Chị Nguyễn Thu Hằng – người dân tại Phường Lương Đình Của chia sẻ: Thời gian vừa qua, các loại hàng hóa thiết yếu, thực phẩm tăng giá chóng mặt do giả xăng tăng nhưng khi giá xăng trong nước giảm liên tục thì chưa thấy các tiểu thương trong chợ giảm giá.

Còn theo Chị Kim Huệ tại Thanh Trì chia sẻ: Hiện nay giá xăng đã giảm 4 lần liên tiếp nhưng giá cả thực phẩm, hàng hóa thiết yếu tại các chợ và siêu thị vẫn giữ nguyên như thời điểm giá xăng chưa giảm. Chị rất mong các cấp chính quyền sớm vào cuộc để đảm bảo cuộc sống cho người dân trong thời điểm kinh tế khó khăn như hiện nay.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (giảng viên cao cấp Học viện Tài chính) nêu quan điểm, việc xăng lên kéo theo nhiều mặt hàng tăng giá là quy luật tất yếu của thị trường, bởi xăng dầu là mặt hàng chiến lược. Tuy nhiên, khi xăng giảm, các mặt hàng khác không giảm theo ngay cũng là điều dễ hiểu, vì tâm lý của người tiêu dùng đã chấp nhận mặt bằng giá mới và hoàn toàn phụ thuộc vào người bán. Trong khi, hệ thống phân phối bán lẻ của Việt Nam chủ yếu là chợ truyền thống, do tư thương quyết định, cơ quan quản lý khó có thể can thiệp về điều chỉnh giá cả.

PGS.TS Ngô Trí Long nêu quan điểm, tâm lý của người kinh doanh bao giờ cũng giữ giá. Trong khi giá không phải do Nhà nước quy định, mà là sự thỏa thuận giữa người bán và người mua. Nên khi người tiêu dùng không có phản ứng thì chắc chắn người bán hàng sẽ không tự động giảm. Khi khách hàng không chấp nhận được thì buộc người bán giảm. 

Đại diện Bộ Tài chính cho biết, đối với hàng hóa, dịch vụ thiết yếu chịu ảnh hưởng gián tiếp từ xăng dầu và có tác động đến các chỉ số CPI cũng như ảnh hưởng đến đời sống của người dân và các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến giá cả thị trường và tổ chức nắm bắt tình hình thực hiện sản xuất kinh doanh của các tổ chức sản xuất kinh doanh để có biện pháp điều hành giá và bình ổn giá phù hợp.