QCVN 09:2025/BCA về cấu trúc thông điệp dữ liệu trao đổi với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia

Ngày 09/5/2024, Chính phủ ban hành Nghị định 47/2024/NĐ-CP quy định về danh mục cơ sở dữ liệu quốc gia; việc xây dựng, cập nhật, duy trì, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia. Trong đó quy định Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia là một trong 10 cơ sở dữ liệu quốc gia, là nơi tích hợp, đồng bộ, lưu trữ, khai thác, chia sẻ và điều phối dữ liệu tổng hợp từ các cơ sở dữ liệu quốc gia và thực hiện việc phân tích chuyên sâu các dữ liệu, hỗ trợ công tác xây dựng các cơ chế chính sách, quy hoạch, chiến lược phát triển quốc gia; tạo điều kiện phát triển nhiều sản phẩm dịch vụ mới trên nền các dữ liệu số được khai thác góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Mặt khác, hiện nay một số cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành có quy định về cấu trúc dữ liệu trao đổi, kết nối, chia sẻ riêng như: Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm, Cơ sở dữ liệu quốc gia về giá; Cơ sở dữ liệu về cán bộ công chức, viên chức, Cơ sở dữ liệu về giáo dục đào tạo...

Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia gồm các thông tin được tổng hợp từ các Cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, dữ liệu khác. Vì vậy, để tạo lập kho dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia cần phải có sự kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ sở dữ liệu quốc gia và cơ sở dữ liệu chuyên ngành, hệ thống thông tin khác. Do đó, cần phải có một quy chuẩn kỹ thuật chung, thống nhất về cấu trúc thông điệp dữ liệu để các cơ quan, tổ chức, cá nhân kết nối, cung cấp, khai thác dữ liệu với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia.

Vì vậy, việc ban hành "Thông tư ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cấu trúc thông điệp dữ liệu trao đổi với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia" là cần thiết. Cụ thể, Thông tư này ban hành kèm theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cấu trúc thông điệp dữ liệu trao đổi với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia - QCVN 09:2025/BCA.

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này quy định về các yêu cầu kỹ thuật về cấu trúc thông điệp dữ liệu trao đổi giữa cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, hệ thống thông tin có kết nối, trao đổi dữ liệu với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia.

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này không bao gồm: các nội dung thông tin mở rộng bổ sung trong quá trình trao đổi các thông điệp dữ liệu (các tham số ngữ cảnh, dữ liệu kiểm soát truyền tin, giao thức) được sử dụng để đóng gói thông điệp dữ liệu chính cần trao đổi; dữ liệu thống kê phát sinh.

Các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu phải thực hiện điều chỉnh cấu trúc dữ liệu cho phù hợp với quy định trước khi thực hiện kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia.

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này áp dụng đối với: Trung tâm dữ liệu quốc gia; Cơ quan, tổ chức, cá nhân có cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, hệ thống thông tin có kết nối, trao đổi dữ liệu với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia theo quy định của pháp luật; Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động kết nối, chia sẻ, trao đổi dữ liệu với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia.

Theo đó, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này quy định, thông điệp dữ liệu trao đổi gồm: Ngôn ngữ định dạng XML, GML. Trong trường hợp sử dụng ngôn ngữ JSON, GeoJSON thì cấu trúc dữ liệu được mô tả tương đương như ngôn ngữ XML, GML.

Bên cạnh đó, về mô hình dữ liệu, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia quy định bao gồm: Mô hình dữ tổng thể; Mô hình dữ liệu về con người; Mô hình dữ liệu về pháp nhân; Mô hình dữ liệu về tài sản; Mô hình dữ liệu về địa chỉ số, định danh địa điểm; Cấu trúc và kiểu dữ liệu tham chiếu dùng chung.

Cũng theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia - QCVN 09:2025/BCA, các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu phải thực hiện điều chỉnh cấu trúc dữ liệu cho phù hợp với quy định tại Quy chuẩn này trước khi thực hiện kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia.