Làm gì trước vấn nạn hàng giả, hàng nhái?

Trên thị trường hiện nay, người tiêu dùng đang phải đương đầu với nạn hàng giả về chất lượng không có tính năng, công dụng như in trên bao bì sản phẩm và nạn hàng giả, hàng nhái xâm phạm quyền SHTT. Các loại hàng giả chất lượng đều kém, không vệ sinh, không an toàn cho người tiêu dùng, thậm chí có khả năng gây chết người. Hàng giả, hàng nhái theo luật SHTT là những loại hàng hóa giả mạo nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý, hàng hóa xâm phạm quyền SHTT. Những loại hàng rất đa dạng, phổ biến từ loại có giá trị thấp đến cao, từ mặt hàng đơn giản đến mặt hàng công nghệ cao, từ hàng hóa phục vụ sản xuất đến hàng tiêu dùng.

Tác hại của hàng giả

Tiếp xúc với PV Báo Người tiêu dùng, Luật sư Nguyễn Minh Hương, Phó Chủ tịch Hội Sở hữu trí tuệ TP.HCM bức xúc vì tình trạng hàng giả, hàng nhái xâm phạm quyền SHTT gần đây dường như đang ngày càng gia tăng, đem đến những nguy hại khôn lường và gây tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe và quyền lợi người tiêu dùng (NTD).

LS. Nguyễn Minh Hương, Phó Chủ tịch Hội SHTT TP.HCM

Hiện nay, theo nghiên cứu của Hội SHTT TP.HCM thì người dân đang bị thiệt hại về nhiều mặt, trong đó có việc mua và sử dụng hàng giả, hàng hóa xâm phạm quyền SHTT. Trước hết, là thiệt hại về kinh tế (bỏ một khoản tiền lớn hơn giá trị thực của hàng hóa) và nguy hiểm hơn, rất nhiều loại hàng giả gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người sử dụng vì đa phần đây là những hàng hóa không đảm bảo chất lượng (ví dụ: dược phẩm, thực phẩm, mỹ phẩm, đồ uống…).

Không chỉ NTD, mà các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chân chính cũng là đối tượng chịu thiệt hại do tệ nạn sản xuất và kinh doanh hàng giả, hàng nhái. Các loại hàng này làm lu mờ hình ảnh nhãn hiệu và gây mất lòng tin đối với NTD. “Không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà nghiêm trọng hơn, hoạt động sản xuất và kinh doanh hàng giả đang triệt tiêu động lực sáng tạo của doanh nghiệp nói riêng và toàn xã hội nói chung; doanh nghiệp có thể bị phá sản, người lao động mất việc làm, nền kinh tế bị đình trệ và đất nước có thể không thu hút được nhiều đầu tư nước ngoài, một kênh đầu tư quan trọng để phát triển”. - Luật sư Nguyễn Minh Hương, Phó Chủ tịch Hội SHTT TP.HCM khẳng định.

Khó phân biệt hàng giả hàng nhái

Hàng giả, hàng nhái xuất xứ từ nhiều nguồn, cả trong và ngoài nước. Điểm đáng lưu ý nhất về hàng giả, hàng nhái là khâu bảo hành. Thường NTD khi mua nhầm hàng giả, hàng nhái thì không được bảo hành, chất lượng hàng hóa không ổn định và đa phần không được hướng dẫn sử dụng chi tiết từ đơn vị bán.

Một chuyên viên phụ trách Văn phòng Xử lý Khiếu nại người tiêu dùng cho biết: Hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT có xu hướng làm giống hàng thật nên NTD thường khó phát hiện, hàng giả ngày càng được sản xuất tinh vi nên càng khó phân biệt hơn. Bao bì sản phẩm hàng giả, hàng nhái luôn thay đổi, theo sát mẫu hàng thật dể gây nhầm lẫn cho NTD.

Ở mỗi thời điểm nhất định, đối với mỗi mặt hàng có dấu hiệu phân biệt thật - giả riêng biệt, nhưng các dấu hiệu này luôn được nhà sản xuất thay đổi. Vì vậy, khó có thể nắm bắt được đầy đủ dấu hiệu phân biệt hàng thật với hàng giả lưu thông trên thị trường. Theo kinh nghiệm, nếu chỉ nhìn bằng mắt thường khi có mẫu so sánh thì hàng giả thường có bao bì in không rõ, không đầy đủ, đặc biệt chữ in có thể có lỗi chính tả. Tuy nhiên, cũng có nhiều sản phẩm mà giữa hàng thật và hàng giả mắt thường không phân biệt được.

Ngoài ra, có một lý do khiến NTD không phân biệt được hàng thật - giả đó là thông thường mọi người không có đồng thời mẫu hàng thật trong tay khi mua hàng. Nếu so sánh về giá thì hàng giả sẽ rẻ hơn hàng thật. Trên thực tế, hàng giả các sản phẩm giải trí như băng đĩa, sản phẩm thời trang có giá bán rẻ hơn hàng thật hàng chục lần.

Người tiêu dùng cần phải làm gì?

NTD nên mua hàng hóa ở những địa điểm, cửa hàng tin cậy đã được thẩm định. Khi mua nhầm hàng giả - hàng nhái, NTD nên giữ nguyên hiện trạng hàng hóa và các chứng cứ liên quan để có thể liên hệ người đã bán hàng cho mình yêu cầu đổi hàng hoặc hoàn trả tiền, bồi thường, đồng thời thực hiện trách nhiệm công dân nên thông báo cho cơ quan Quản lý thị trường, cơ quan công an nơi gần nhất. Trường hợp người bán hàng không đổi hàng, không bồi thường hay không hoàn trả tiền thỏa đáng, NTD nên làm đơn tố cáo đồng thời chuyển toàn bộ tang vật và chứng từ liên quan của hàng hóa đó cho cơ quan Quản lý thị trường/cơ quan công an nơi gần nhất để yêu cầu xử lý. Bên cạnh đó, khi mua hàng hóa, NTD nên đọc kỹ thông tin trên nhãn hàng hóa và luôn luôn yêu cầu người bán hàng cung cấp hóa đơn mua hàng trên đó có ghi rõ tên, địa chỉ người bán hàng.

Mọi thông tin chi tiết về người tiêu dùng, độc giả có thể tham khảo tại đây

Anh Trinh

Nên đọc

Cách bảo vệ sức khỏe khi trời nồm

90% người tiêu dùng không biết cơ quan nào bảo vệ quyền lợi cho mình

Thành lập Hội Bảo vệ người tiêu dùng tỉnh Bắc Ninh

Đại hội Hội Bảo vệ quyền lợi NTD Bắc Giang lần thứ hai