Việt Nam - Trung Quốc: Hợp tác kinh tế xanh, kinh tế số sẽ là động lực đột phá

Cùng tham dự có Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hùng Ba, đại diện 19 tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Trung Quốc.

Tại tọa đàm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã báo cáo về tình hình đầu tư nước ngoài, môi trường đầu tư của Việt Nam; tình hình đầu tư của các doanh nghiệp Trung Quốc tại Việt Nam; việc thu hút doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư vào Việt Nam. Sau khi đại diện doanh nghiệp Trung Quốc phát biểu, nêu các đề xuất kiến nghị, các bộ, cơ quan liên quan phía Việt Nam đã trao đổi, làm rõ những vấn đề liên quan.

Các ý kiến tại tọa đàm đánh giá, thời gian qua, với nỗ lực chung của hai bên, quan hệ Việt Nam-Trung Quốc đang phát triển ngày càng sâu sắc, thực chất và toàn diện; nhất là sau chuyến thăm lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Trung Quốc (tháng 10/2022) và sau đó là chuyến thăm lịch sử tới Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình (tháng 12/2023).

Trong hơn 10 năm qua, thương mại giữa hai nước đã tăng hơn 4 lần, đưa Trung Quốc trở thành thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam, Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc tại ASEAN (kim ngạch thương mại song phương năm 2023 đạt gần 172 tỷ USD).

Đầu tư của Trung Quốc vào Việt Nam đã tăng hơn 70 lần, Trung Quốc đã trở thành nhà đầu tư lớn thứ 6/146 đối tác đầu tư của Việt Nam. Trong năm 2023, hợp tác đầu tư có bước tiến đột phá, Trung Quốc đã vươn lên trở thành đối tác dẫn đầu về số lượng dự án đầu tư mới ở Việt Nam (tính đến tháng 3/2024, Trung Quốc có 4.418 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký hơn 27,6 tỷ USD).

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính hoan nghênh đoàn doanh nghiệp Trung Quốc do Đại sứ Hùng Ba dẫn đầu tham dự tọa đàm; đánh giá cao và trân trọng cảm ơn sự đóng góp thiết thực, hiệu quả của các doanh nghiệp Trung Quốc đối với sự phát triển của kinh tế-xã hội Việt Nam và với quan hệ Đối tác Hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc thời gian qua.

Thủ tướng khẳng định, Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi phát triển quan hệ hữu nghị với Trung Quốc là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược và ưu tiên hàng đầu trong tổng thể đường lối đối ngoại.

Mới đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã thống nhất xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược với nội hàm "6 hơn". Thủ tướng nhấn mạnh, cộng đồng doanh nghiệp hai nước có vai trò hết sức quan trọng trong đóng góp vào nội hàm "6 hơn" nói trên, đặc biệt là "Hợp tác thực chất sâu sắc hơn", góp phần đưa hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư trở thành điểm sáng và là một trụ cột quan trọng trong quan hệ giữa hai nước.

Tại tọa đàm, các doanh nghiệp Trung Quốc và các bộ, ngành Việt Nam đã trao đổi nghiêm túc, thẳng thắn, cầu thị, chân thành, trách nhiệm cao, đề xuất các ý tưởng, sáng kiến hợp tác thiết thực để trụ cột hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư ngày càng thực chất sâu sắc hơn.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư và bộ, ngành liên quan nghiêm túc tiếp thu các ý kiến, chủ động xử lý ngay, có văn bản trả lời rõ ràng, cụ thể đối với những đề xuất, kiến nghị theo thẩm quyền; kịp thời tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền đối với các vấn đề vượt thẩm quyền.

 Về tình hình kinh tế-xã hội, Thủ tướng cho biết, năm 2023 và 4 tháng đầu năm 2024, mặc dù có nhiều khó khăn, thách thức, Việt Nam đã đạt nhiều kết quả quan trọng.

Kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát; tăng trưởng được thúc đẩy; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Các đột phá chiến lược được tập trung thực hiện gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng. Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Văn hóa, xã hội được chú trọng; đời sống người dân không ngừng được nâng lên. Chính trị-xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được bảo đảm; chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh.

Thủ tướng chia sẻ, Việt Nam đang tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh; đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với nâng cao năng lực thực thi, phân bổ nguồn lực phù hợp và tăng cường kiểm tra, giám sát; chú trọng rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; tăng cường phòng chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần củng cố niềm tin trong cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhân dân.

Việt Nam đang tập trung đẩy mạnh 3 đột phá chiến lược (thể chế, hạ tầng, nhân lực), thúc đẩy mạnh mẽ và làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu), đồng thời khai thác tối đa các động lực tăng trưởng mới, nhất là từ chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ, liên kết vùng, đô thị hóa, các ngành, lĩnh vực mới nổi.

Về định hướng thu hút đầu tư nước ngoài, trong đó có đầu tư chất lượng cao từ Trung Quốc, Thủ tướng cho biết Việt Nam xác định khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đóng vai trò quan trọng, Việt Nam xác định rõ định hướng thu hút đầu tư nước ngoài có chọn lọc, tạo kết nối lan tỏa giữa khu vực FDI và khu vực kinh tế trong nước, thúc đẩy hợp tác công-tư.

Thủ tướng khẳng định, Chính phủ Việt Nam luôn khuyến khích các doanh nghiệp Trung Quốc mở rộng hợp tác, tăng cường đầu tư vào các lĩnh vực Trung Quốc có thế mạnh, Việt Nam nhu cầu và ưu tiên cao, như đổi mới sáng tạo, tăng trưởng xanh, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, đô thị thông minh, công nghiệp chế tạo chất lượng cao, xây dựng hạ tầng giao thông đường bộ, đường sắt, y tế, giáo dục…, xây dựng và triển khai các dự án hợp tác cụ thể trong khuôn khổ các cơ chế hợp tác song phương đã thiết lập và các cơ chế hợp tác đa phương hai bên cùng tham gia.

Trong đó, Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp lớn, có năng lực, uy tín của Trung Quốc cùng hợp tác để sớm có những dự án lớn, công nghệ cao, tiêu biểu cho trình độ phát triển của Trung Quốc và phù hợp với nhu cầu của Việt Nam, áp dụng các mô hình kinh doanh bền vững trong lĩnh vực kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tri thức, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, tạo điều kiện các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng của các tập đoàn, của khu vực, toàn cầu.

Thủ tướng cũng đề nghị tiếp tục đẩy mạnh kết nối hai nền kinh tế để sớm cụ thể hóa, hiện thực hóa các thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai nước, nhất là xây dựng các tuyến đường sắt, đường bộ xuyên biên giới, thúc đẩy xây dựng các khu hợp tác qua biên giới, đẩy nhanh mở mới, nâng cấp một số cặp cửa khẩu đã thỏa thuận, triển khai thí điểm cửa khẩu thông minh, thúc đẩy số hóa các hoạt động giao thương, góp phần thực hiện chủ trương xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; tiếp tục tạo thuận lợi cho tăng cường thương mại song phương, Trung Quốc mở rộng nhập khẩu hàng hóa, nông thủy sản, hàng hóa chất lượng cao của Việt Nam.

Theo Thủ tướng, thực tiễn công cuộc đổi mới của Việt Nam cho thấy "nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ người dân, doanh nghiệp". Trên tinh thần "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", Chính phủ Việt Nam cam kết "3 cùng" và "3 bảo đảm".

"3 bảo đảm", gồm: (1) Bảo đảm khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài luôn là hợp phần quan trọng của kinh tế Việt Nam; coi trọng, khuyến khích, sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi để khu vực này phát triển lâu dài, hợp tác và cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng với các khu vực kinh tế khác; (2) Bảo đảm các quyền lợi và lợi ích chính đáng, hợp pháp của các nhà đầu tư; (3) Bảo đảm giữ vững ổn định chính trị, độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, trật tự an toàn xã hội; ổn định về chính sách để các nhà đầu tư yên tâm kinh doanh, hoạt động lâu dài tại Việt Nam.

"3 cùng", gồm: Cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa doanh nghiệp với Nhà nước và người dân; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động để hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau, phát triển nhanh, bền vững; cùng làm, cùng hưởng, cùng thắng và cùng phát triển.

Thủ tướng cho rằng, với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt của hai bên, trên nền tảng quan hệ song phương tốt đẹp, hợp tác kinh tế-đầu tư-thương mại Việt Nam-Trung Quốc, nhất là trong lĩnh vực phát triển kinh tế xanh, kinh tế số sẽ là động lực quan trọng, đột phá giúp đưa mối quan hệ giữa hai nước tiếp tục phát triển lên tầm cao mới.

Đại sứ Trung Quốc Hùng Ba và đại diện các doanh nghiệp Trung Quốc cảm ơn Thủ tướng Chính phủ đã dành thời gian tham dự tọa đàm. Sự kiện này cho thấy sự coi trọng cao độ của phía Việt Nam với việc tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với Trung Quốc. Các đại biểu hoàn toàn nhất trí với các nội dung Thủ tướng đã đề cập, đánh giá cao thông điệp của Thủ tướng Chính phủ về "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ".

Các doanh nghiệp hàng đầu Trung Quốc khẳng định rất coi trọng thị trường Việt Nam; môi trường đầu tư, kinh doanh của Việt Nam ngày càng được cải thiện với những định hướng, chiến lược phát triển đúng đắn, phù hợp, nhất là về kinh tế số, kinh tế xanh, các lĩnh vực mới nổi; ấn tượng với sự phát triển năng động, nhanh chóng và những thành tựu kinh tế-xã hội của Việt Nam.

Thông báo về các định hướng lớn, những kế hoạch, dự án, đối tác hợp tác cụ thể thời gian tới, các doanh nghiệp khẳng định tiếp tục mở rộng hợp tác, đầu tư tại Việt Nam, mong muốn gắn bó lâu dài, tham gia tích cực trong tiến trình hiện đại hóa, công nghiệp hóa của Việt Nam, tin tưởng mạnh mẽ, vững chắc vào cơ hội hợp tác đầu tư, kinh doanh với Việt Nam, trên nền tảng quan hệ ngày càng lớn mạnh và có nhiều điều kiện, ưu thế hợp tác độc đáo giữa hai nước.

Đại sứ Hùng Ba nhấn mạnh, phía Trung Quốc khuyến khích ngày càng có nhiều doanh nghiệp có thực lực, công nghệ, uy tín tích cực tham gia các lĩnh vực hợp tác theo các định hướng mà Thủ tướng đã đề cập./.