'Chuỗi ngọc xanh' rộng 336km2 có nhiều đảo nhất cả nước, là nơi duy nhất của Việt Nam hội tụ 3 'danh hiệu' quốc gia và quốc tế

Cát Bà là một quần đảo có tới 367 đảo lớn nhỏ với tổng diện tích khoảng 336km2, được công nhận là quần đảo có nhiều đảo nhất Việt Nam. Quần đảo này nằm ở phía nam vịnh Hạ Long, ngoài khơi TP Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh.

Trong đó, đảo Cát Bà là đảo lớn nhất, có diện tích 153km2, là đảo lớn thứ 3 ở Việt Nam sau Phú Quốc và Cái Bầu, có đỉnh núi cao nhất lên đến 331m. Đây là khu vực địa hình karst nhiệt đới bị ngập chìm, có cảnh quan độc đáo tương tự vịnh Hạ Long. Các hòn đảo là các chóp hoặc tháp karst đơn lẻ hoặc thành cụm, vách bờ dốc đứng nổi trên mặt nước biển trong xanh. Trên đảo Cát Bà có nhiều hang động đẹp, các thung lũng karst như Trung Trang, Hùng Sơn, Gia Luận, Tai Lai (nay gọi là Việt Hải)…

Bên cạnh đó, quần đảo Cát Bà còn có các đảo nhỏ khác như hòn Cát Ông, hòn Cát Đuối, hòn Mây, hòn Quai Xa, hòn Tai Kéo... sở hữu vẻ đẹp hoang sơ, tự nhiên.

Vùng đất cổ Cát Bà vốn được hình thành từ cuối nguyên đại cổ sinh sớm (cách ngày nay khoảng 410 triệu năm). Các tài liệu khảo cổ học đã xác nhận Cát Bà là một trong những nơi có người nguyên thuỷ sinh sống. Người cổ Cát Bà chính là một bộ tộc thành viên của người Lạc Việt, cư dân của quốc gia Văn Lang, Âu Lạc sau này. Cát Bà có 77 địa điểm khảo cổ đã được phát hiện và khảo sát có các di chỉ nổi tiếng như Cái Bèo, Bãi Bến, Cát Đồn cùng nhiều di chỉ có giá trị khác như Tùng Gôi, Ao Cối, Đồng Công, Hang Dơi, Eo Bùa...

Ngày nay, quần đảo Cát Bà là nơi có nhiều điểm tham quan, hấp dẫn khách du lịch trong và ngoài nước, được mệnh danh là chuỗi ngọc của vịnh Bắc Bộ. Đến với nơi đây, du khách sẽ bị hút hồn với vẻ đẹp của biển, khám phá những dãy núi đá vôi với nhiều hang động kì thú, xen kẽ là những bãi cát trắng phau, mịn màng.

Quần đảo Cát Bà có rừng mưa nhiệt đới trên đảo đá vôi, rừng ngập mặn, các rặng san hô, thảm rong - cỏ biển, hệ thống hang động, tùng áng (hồ nước), là nơi hội tụ đầy đủ các giá trị bảo tồn đa dạng sinh học, bảo đảm các yêu cầu của khu dự trữ sinh quyển thế giới theo quy định của UNESCO.

Cát Bà đang là nơi cư trú của 3.800 loài động, thực vật với 81 loài được xếp vào nguy cấp, quý hiếm trong Sách đỏ Việt Nam năm 2007, Sách đỏ Thế giới và Danh mục các loài sinh vật cần được bảo vệ.

Tổng diện tích Khu dự trữ sinh quyển Cát Bà rộng hơn 26.000ha, bao gồm cả Vườn quốc gia Cát Bà và quá nửa diện tích vịnh Lan Hạ với 2 vùng lõi (bảo tồn nghiêm ngặt và không có tác động của con người), 2 vùng đệm (cho phép phát triển kinh tế hạn chế song kết hợp với bảo tồn) và 2 vùng chuyển tiếp (phát triển kinh tế).

Một trong những địa danh nổi tiếng và thu hút du khách nước ngoài và trong nước đến với quần đảo Cát Bà chính là vịnh Lan Hạ. Đây là vịnh thuộc top vịnh đẹp nhất thế giới, nằm ở phía đông đảo Cát Bà và là cầu nối liền kề giữa đảo Cát Bà và vịnh Hạ Long.

Diện tích của vịnh rộng trên 7.000ha với hơn 400 đảo lớn, nhỏ và 139 bãi cát nhỏ bao quanh, tuy nhiên trong đó có hơn 5.400ha là thuộc quyền quản lý của Khu dự trữ sinh quyển thế giới được UNESCO công nhận đó là Vườn quốc gia Cát Bà.

Nhờ những lợi thế đó, quần đảo Cát Bà đã trở thành một trong những lựa chọn du lịch hàng đầu của du khách trong và ngoài nước, nhất là mùa hè. Những bãi tắm sôi động không chỉ bởi sự huyên náo của hàng trăm người tụ tập tắm biển mà còn từ sóng và gió biển ào ạt thổi. Mùa hè ở Cát Bà luôn đầy ắp nắng, nhưng cái nắng của vùng biển đảo dường như dịu bớt nhờ những bờ biển xanh mát mắt và lộng gió.

Bên cạnh sự thuận lợi về vị trí địa lý, Cát Bà là quần đảo có nhiều sự khác biệt so với các danh lam thắng cảnh trong cả nước. Đây là nơi duy nhất ở Việt Nam "hội tụ" 3 danh hiệu quốc gia và quốc tế gồm Vườn Quốc gia Cát Bà, Khu bảo tồn biển và Khu dự trữ sinh quyển thế giới.

Năm 2004, quần đảo Cát Bà được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới bởi các giá trị sinh thái, nhân văn và đa dạng sinh học tiêu biểu cùng với nhiều tiềm năng phát triển bền vững. Năm 2013, Danh lam thắng cảnh quần đảo Cát Bà được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt. Tháng 1/2020, vịnh Lan Hạ được CLB những vịnh đẹp nhất thế giới (MBBW) công nhận thành viên chính thức, trở thành một trong các vịnh đẹp nhất thế giới.

Năm 2020, “du lịch Cát Bà” là một trong những từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất so với các điểm đến tại Việt Nam trên trang tìm kiếm của người khổng lồ công nghệ thế giới Google. Đặc biệt hơn khi tháng 9 vừa qua, quần đảo này được UNESCO ghi danh là Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà liên tỉnh, thành phố đầu tiên.