Bảo vệ thông tin cá nhân trên không gian mạng

Theo ước tính, Việt Nam hiện có gần 80 triệu người sử dụng internet. Số người sử dụng ngày càng nhiều cho thấy những tiện ích mà công nghệ thông tin mang lại cho đời sống là không thể phủ nhận. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ đó, tình trạng để lộ lọt thông tin, dữ liệu cá nhân xảy ra khá phổ biến, một phần không nhỏ xuất phát từ sự bất cẩn của người dùng, khiến vấn nạn lừa đảo trực tuyến ngày càng nhiều, nếu không kịp thời và nỗ lực ngăn chặn, một ngày không xa có thể dẫn đến tình trạng khó bề kiểm soát.

Thông tin từ Bộ Công an, trong 2 năm 2019 và 2020, dữ liệu cá nhân mua bán trái phép trên thị trường chợ đen lên tới gần 1.300 GB dữ liệu, chứa hàng tỷ thông tin về các cá nhân của nhiều tổ chức, doanh nghiệp trên cả nước. Những con số dữ liệu người dùng khổng lồ mà có lẽ, chính những người là nạn nhân cũng không hề hay biết rằng, thông tin của mình đang trở thành một món “hàng hóa” cho việc thu lợi bất chính của các đối tượng.

Theo ông Nguyễn Đức Tuân, Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng, ngoài nguyên nhân từ các yếu tố kỹ thuật như: các lỗ hổng bảo mật trên hệ thống, trong ứng dụng hay trong chính sách bảo mật thông tin của đơn vị cung cấp dịch vụ, tình trạng trên còn xuất phát từ các nguyên nhân phi kỹ thuật. Trong đó, chiếm phần lớn vẫn là do nhận thức của người dùng trong việc bảo vệ thông tin cá nhân còn thấp, đặc biệt là trên mạng xã hội.

Để bảo vệ dữ liệu cá nhân trên không gian mạng, người dùng cần cảnh giác với các đường link giả mạo, các trang web có yêu cầu điền thông tin cá nhân, chỉ cung cấp các thông tin cá nhân cho các tổ chức tin cậy và thực sự cần, với những mục đích và những cam kết bảo mật thông tin rõ ràng. Bởi bảo vệ, giữ gìn thông cá nhân chính là tự bảo vệ mình trước các rủi ro trên môi trường mạng.

Đối với các tài khoản cá nhân, nên sử dụng mật khẩu mạnh, kết hợp bảo mật nhiều lớp. Hạn chế đăng nhập tài khoản trên các thiết bị công cộng, thiết bị lạ gây rò rỉ thông tin đăng nhập. Cùng với đó, nên cài đặt trình diệt virus phù hợp để tránh nhiễm mã độc, đe dọa đến việc bảo mật dữ liệu cá nhân được lưu trữ tại các thiết bị này.

Ngoài ra, khi nhận được những cuộc gọi, tin nhắn với những đề nghị, cảnh báo, đe dọa, người dùng cần cảnh giác, bình tĩnh xác minh thông tin, không vì lo sợ hay mất bình tĩnh mà vội vàng cung cấp các dữ liệu cá nhân, đặc biệt là các thông tin quan trọng liên quan đến nhân thân, tài khoản ngân hàng...

Đối với các doanh nghiệp, tổ chức, đặc biệt là những tổ chức có lưu trữ thông tin cá nhân người dùng, cần xác định việc bảo vệ dữ liệu cá nhân không chỉ là bảo vệ người dùng, khách hàng mà còn là bảo vệ tài sản quý giá cho doanh nghiệp. Đây là những cơ sở quan trọng để hướng đến xây dựng môi trường không gian mạng an toàn, nơi mà các dữ liệu cá nhân thực sự sẽ là của mỗi cá nhân.