Nét văn hóa của doanh nghiệp

5S là viết tắt của năm nguyên tắc gồm Seiri (Sàng lọc), Seiton (Sắp xếp), Seiso (Sạch sẽ), Seiketsu (Săn sóc) và Shitsuke (Sẵn sàng/kỷ luật). Khi được áp dụng đúng cách, mô hình này không chỉ giúp cải thiện không gian làm việc mà còn hình thành thói quen tích cực, tăng cường kỷ luật và tinh thần trách nhiệm trong toàn thể cán bộ công nhân viên.

5S tạo nên nét văn hóa doanh nghiệp xuyên suốt

Tại các công ty điện lực, nơi đặc thù công việc gắn liền với kỹ thuật, vận hành hệ thống điện áp cao, thiết bị nặng và hàng trăm chi tiết phụ kiện, việc triển khai 5S đã chứng minh được giá trị thiết thực. Ví dụ như tại Công ty Điện lực Hà Nội (EVNHANOI), nơi đã triển khai 5S đồng bộ từ văn phòng đến trạm biến áp và các đội sửa chữa lưu động. Chỉ trong vòng 6 tháng sau khi áp dụng, năng suất của các đội sửa chữa tăng gần 25%, thời gian xử lý sự cố trung bình giảm từ 2,5 giờ xuống còn dưới 2 giờ.

Trước khi triển khai 5S, nhiều đội quản lý vận hành gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thiết bị, hồ sơ, vật tư cần thiết do kho chứa không được tổ chức khoa học, văn phòng lộn xộn, công cụ đặt để không nhất quán. Sự thiếu tổ chức này không chỉ khiến công việc chậm trễ mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp.

Khi áp dụng nguyên tắc Seiri – Sàng lọc, các đội đã loại bỏ những thiết bị lỗi thời, phụ tùng không còn sử dụng, giải phóng không gian lưu trữ và giảm thời gian tìm kiếm vật tư. Nguyên tắc Seiton – Sắp xếp được thực hiện bằng cách quy hoạch vị trí lưu trữ rõ ràng cho từng loại thiết bị, kèm theo hệ thống mã hóa và hướng dẫn trực quan, giúp mọi người dễ dàng tiếp cận và sử dụng đúng công cụ trong thời gian ngắn nhất.

Cũng tại EVNHANOI, phòng vận hành đã triển khai các bảng 5S trực quan, nhật ký kiểm tra hàng ngày và tổ chức đánh giá định kỳ từng khu vực. Nguyên tắc Seiso – Sạch sẽ không chỉ đơn thuần là lau chùi mà còn bao gồm việc thường xuyên kiểm tra, bảo trì các bảng điện, tủ điều khiển, bảng công tơ... nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro hỏng hóc, cháy nổ thiết bị và kéo dài tuổi thọ của hệ thống điện.

Nguyên tắc Seiketsu – Săn sóc được EVNHANOI áp dụng bằng việc chuẩn hóa quy trình vận hành và duy trì các chuẩn mực ngăn nắp, sạch sẽ như một phần không thể thiếu trong quy định nội bộ. Việc tuân thủ kỷ luật làm việc (Shitsuke) được lồng ghép khéo léo vào phong trào thi đua, đánh giá thi đua hàng quý giữa các đơn vị. Nhờ đó, việc duy trì 5S không bị rơi vào tình trạng "làm cho có" mà thực sự trở thành một nét văn hóa của doanh nghiệp.

Lợi ích lớn

Không chỉ ở EVNHANOI, các công ty điện lực khác như EVNHCMC (TP.HCM), Điện lực Quảng Nam, Điện lực Đồng Nai cũng đang triển khai mạnh mẽ 5S và ghi nhận những kết quả tích cực tương tự. Nhiều trạm biến áp trước đây vốn là nơi dễ bị bỏ quên, nay đã được cải tạo khang trang, sạch sẽ với đầy đủ biển chỉ dẫn, thiết bị được bố trí khoa học và dễ kiểm tra. Việc tổ chức kho vật tư theo 5S giúp nhân viên giảm 30% thời gian chuẩn bị cho mỗi ca trực hoặc đợt bảo trì. Trong môi trường vốn yêu cầu độ chính xác cao và phản ứng nhanh như ngành điện, những cải thiện nhỏ về thao tác và bố trí có thể mang lại lợi ích rất lớn.

5S góp phần nâng cao năng suất lao động một cách đáng kể

Trong hành trình chuyển mình theo hướng hiện đại hóa và chuyên nghiệp hóa của ngành điện, Công ty Điện lực Đồng Nai đã khẳng định vị thế tiên phong không chỉ bằng công nghệ, mà còn bằng chính những cải tiến quản trị bền vững từ gốc rễ. Không chỉ dừng lại ở phong trào hình thức, 5S tại Điện lực Đồng Nai đã được áp dụng như một chiến lược quản lý nền tảng, góp phần nâng cao năng suất lao động một cách đáng kể.

Trước khi 5S được triển khai đồng bộ, nhiều bộ phận trong công ty, đặc biệt là các tổ đội trực vận hành, kho vật tư và trạm biến áp, thường gặp khó khăn trong việc truy xuất thiết bị, sắp xếp vật tư và xử lý các tình huống khẩn cấp. Không gian làm việc lộn xộn, công cụ đặt để thiếu quy chuẩn khiến thời gian thao tác kéo dài, hiệu quả làm việc bị suy giảm, thậm chí tiềm ẩn rủi ro về an toàn lao động. Tuy nhiên, sau khi áp dụng nguyên lý Seiri – sàng lọc và Seiton – sắp xếp, hệ thống kho vật tư, xe sửa chữa, phòng điều khiển và trạm biến áp đã được tổ chức lại khoa học, giảm thiểu thời gian tìm kiếm vật tư đến hơn 40%. Đây là bước chuyển hóa thầm lặng nhưng cực kỳ hiệu quả trong việc tối ưu hóa thao tác kỹ thuật và nâng cao hiệu suất làm việc hằng ngày.

Không chỉ dừng lại ở sự thay đổi vật lý, việc duy trì Seiso – sạch sẽ và Seiketsu – săn sóc còn góp phần hình thành thói quen làm việc chuyên nghiệp, ý thức gìn giữ môi trường làm việc trong từng cán bộ, kỹ sư. Các bảng kiểm tra 5S được dán trực quan tại từng khu vực, mỗi ca làm việc đều gắn liền với nhiệm vụ kiểm tra, vệ sinh, sắp xếp và báo cáo rõ ràng. Quan trọng hơn cả, nhờ yếu tố Shitsuke – kỷ luật, tinh thần tự giác trong từng nhân viên được khơi dậy mạnh mẽ.

Nhờ áp dụng 5S một cách thực chất, Điện lực Đồng Nai đã ghi nhận những kết quả rõ rệt về năng suất với thời gian xử lý sự cố trung bình tại các khu vực trọng điểm giảm đến 20%, tần suất sai sót trong thao tác kỹ thuật giảm đáng kể, đồng thời mức độ hài lòng của khách hàng tăng lên theo từng quý. 5S không chỉ giúp công ty nâng cao hiệu quả làm việc mà còn là nền tảng để xây dựng một hình ảnh chuyên nghiệp, hiện đại, phục vụ tốt hơn nhu cầu điện ngày càng cao của tỉnh Đồng Nai – một trong những đầu tàu công nghiệp phía Nam.

Một yếu tố quan trọng góp phần vào thành công của việc áp dụng 5S tại các công ty điện lực chính là cam kết từ lãnh đạo cấp cao và sự tham gia đồng bộ từ mọi cấp bậc nhân viên. Đây không phải là một chương trình đào tạo ngắn hạn, mà là quá trình thay đổi tư duy lâu dài. Một số đơn vị còn sáng tạo tổ chức “Tuần lễ 5S”, cuộc thi giữa các tổ/đội, hoặc tích hợp đánh giá 5S vào chỉ tiêu KPI hàng tháng. Điều này tạo ra môi trường làm việc cạnh tranh lành mạnh và duy trì tính liên tục của mô hình.

Điều đặc biệt khi áp dụng 5S là dù không cần đầu tư nhiều về công nghệ hay tài chính, nhưng doanh nghiệp vẫn có thể tạo ra một bước nhảy vọt về hiệu quả công việc. Mô hình này cũng đóng vai trò nền tảng vững chắc để triển khai các mô hình quản lý cao hơn như Lean, TPM hay ISO 9001, hướng đến mục tiêu hiện đại hóa toàn diện ngành điện.

Hiện nay, việc áp dụng mô hình 5S không còn là sự lựa chọn, mà là một yêu cầu bắt buộc để các công ty điện lực nâng cao năng suất, đảm bảo an toàn và phục vụ khách hàng một cách chuyên nghiệp nhất. Bằng việc biến những nguyên tắc tưởng chừng đơn giản này thành một phần của văn hóa doanh nghiệp, các công ty điện lực đang từng bước khẳng định vị thế tiên phong trong đổi mới và phát triển bền vững.

Theo ông Võ Quang Lâm - Phó Tổng GĐ Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Việt Nam đã đặt mục tiêu phấn đấu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên trong năm 2025, tạo đà để tăng trưởng liên tục 2 con số trong giai đoạn 2026-2031. Theo đó, việc đảm bảo cung ứng điện đặc biệt được chú trọng. Điện năng có vai trò “đầu vào của mọi đầu vào” của nền kinh tế, là nguồn lực góp phần bảo đảm đời sống dân sinh, an ninh, quốc phòng của đất nước.

Theo đó, để đảm bảo cung ứng điện phục vụ phát triển kinh tế, xã hội và đời sống sinh hoạt của nhân dân, EVN đã và đang thực hiện theo Kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện quốc gia năm 2025, trong đó tốc độ tăng trưởng điện thương phẩm năm 2025 dự kiến khoảng 12,2%, tổng sản lượng điện toàn hệ thống năm 2025 tăng thêm khoảng 33,6 tỷ kWh so với năm 2024. Về cơ cấu nguồn điện năm 2025, nguồn thủy điện với giá thành thấp chỉ cung cấp được khoảng 25% sản lượng toàn hệ thống; còn lại 75% sản lượng hệ thống được cung cấp từ các nguồn điện có giá thành cao (như nhiệt điện than, khí, dầu, năng lượng tái tạo...).

Trong một ngành nghề đòi hỏi sự chính xác, kỷ luật và phản ứng nhanh như ngành điện, việc xây dựng được một môi trường làm việc gọn gàng, khoa học, ngăn nắp không chỉ là sự tối ưu – đó là lợi thế cạnh tranh. Các công ty điện lực đang chứng minh rằng, để vươn tới chất lượng vượt trội và phục vụ khách hàng tốt hơn mỗi ngày, thì việc vận dụng mô hình 5S chính là chìa khóa để doanh nghiệp không chỉ giữ vững chất lượng dịch vụ, mà còn bứt phá mạnh mẽ về năng suất, xây dựng hình ảnh thương hiệu bền vững.