Đèn chiếu sáng phía trước là một trong những bộ phận quan trọng nhất trên xe gắn máy, đóng vai trò quyết định trong việc đảm bảo tầm nhìn cho người lái và cảnh báo cho các phương tiện khác. Khi lưu thông vào ban đêm hoặc trong điều kiện thời tiết xấu, hệ thống đèn chiếu sáng giúp người điều khiển quan sát rõ ràng, nhận biết chướng ngại vật và điều chỉnh tốc độ kịp thời. Nếu đèn không đạt chuẩn, ánh sáng quá yếu sẽ hạn chế tầm nhìn của người lái, trong khi ánh sáng quá mạnh hoặc sai hướng có thể gây lóa mắt cho người đi đối diện, làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông. Chính vì vậy, việc quy định tiêu chuẩn kỹ thuật cho đèn chiếu sáng phía trước trở thành yêu cầu bắt buộc để đảm bảo an toàn cho mọi phương tiện lưu thông trên đường.
Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 35:2024/BGTVT về đèn chiếu sáng phía trước của xe gắn máy. Quy chuẩn này đặt ra các yêu cầu chi tiết liên quan đến cường độ chiếu sáng, phân bố ánh sáng, góc chiếu và các yếu tố kỹ thuật khác, áp dụng đồng thời cho xe sản xuất trong nước và xe nhập khẩu. Với việc ban hành quy chuẩn, Việt Nam không chỉ nâng cao chất lượng phương tiện mà còn tiến thêm một bước trong việc hội nhập với tiêu chuẩn quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, xuất khẩu và nhập khẩu.
Đèn trước của xe máy bắt buộc đáp ứng quy chuẩn để đảm bảo an toàn. Ảnh minh họa
Theo QCVN 35:2024/BGTVT, hệ thống đèn pha và đèn cốt phải đảm bảo ánh sáng đủ mạnh để người lái có thể quan sát, đồng thời không vượt quá mức gây lóa cho phương tiện đi ngược chiều. Các yêu cầu về thiết kế cũng được quy định rõ ràng, bao gồm khả năng điều chỉnh chùm sáng, độ bền bóng đèn, hệ thống điện đi kèm cũng như độ ổn định của ánh sáng sau thời gian sử dụng. Đặc biệt, những loại đèn sử dụng công nghệ mới như LED hay laser vẫn phải tuân thủ những tiêu chí này nhằm đảm bảo sự đồng bộ trong quản lý chất lượng.
Điểm nổi bật của quy chuẩn là yêu cầu chặt chẽ về thử nghiệm và đánh giá. Đèn chiếu sáng phía trước phải được kiểm tra trong phòng thí nghiệm tiêu chuẩn, với thiết bị đo chuyên dụng để đánh giá độ sáng, cường độ và sự phân bố ánh sáng. Ngoài ra, đèn cũng phải được kiểm tra khả năng chịu rung, chịu nhiệt, chịu tác động của môi trường như độ ẩm, bụi bẩn – những yếu tố thường xuyên gặp phải trong điều kiện giao thông tại Việt Nam. Việc kiểm soát này giúp loại bỏ nguy cơ đèn suy giảm chất lượng khi vận hành lâu dài, đặc biệt trên những tuyến đường địa hình phức tạp hoặc thời tiết khắc nghiệt.
Quy chuẩn áp dụng cho mọi loại xe cơ giới lưu thông trên đường bộ, từ ô tô, xe máy đến các loại xe chuyên dùng. Với xe nhập khẩu, trước khi được lưu hành tại Việt Nam, sản phẩm phải có chứng nhận hợp quy theo QCVN 35:2024/BGTVT. Đối với xe sản xuất trong nước, các nhà sản xuất cũng phải tiến hành kiểm định và chứng nhận sản phẩm đáp ứng quy chuẩn trước khi phân phối ra thị trường. Đây là cơ sở để tạo ra sân chơi công bằng giữa các doanh nghiệp, bởi mọi đơn vị đều phải tuân thủ cùng một bộ tiêu chí kỹ thuật.
Theo đánh giá của các chuyên gia, việc áp dụng QCVN 35:2024/BGTVT sẽ góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông, đặc biệt là vào ban đêm – thời điểm thường xảy ra nhiều vụ va chạm. Thống kê cho thấy một trong những nguyên nhân chính của các vụ tai nạn về đêm là hệ thống chiếu sáng không đạt chuẩn, khiến người lái không nhìn rõ hoặc bị lóa mắt. Một bộ đèn đạt chuẩn không chỉ cải thiện tầm nhìn cho người điều khiển mà còn giúp nâng cao sự an toàn chung cho toàn bộ phương tiện tham gia giao thông.
Ngoài ý nghĩa đảm bảo an toàn, quy chuẩn mới còn khuyến khích các doanh nghiệp nghiên cứu, đầu tư và áp dụng công nghệ chiếu sáng hiện đại như LED hay laser. Những công nghệ này không chỉ tăng hiệu quả chiếu sáng mà còn tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải và thân thiện hơn với môi trường. Đây là hướng đi phù hợp trong bối cảnh ngành công nghiệp ô tô và xe máy toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng xanh và bền vững.
QCVN 35:2024/BGTVT cũng được xây dựng trên cơ sở tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế như quy định của Liên Hợp Quốc và châu Âu. Điều này không chỉ giúp hệ thống quy chuẩn của Việt Nam tiệm cận với thế giới, mà còn tạo điều kiện để các sản phẩm trong nước có thể cạnh tranh khi xuất khẩu sang những thị trường khắt khe. Đại diện Bộ Giao thông Vận tải cho biết, việc áp dụng quy chuẩn đồng bộ còn góp phần giảm thiểu tình trạng nhập khẩu xe kém chất lượng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Đối với người dân, việc áp dụng QCVN 35:2024/BGTVT mang lại lợi ích trực tiếp. Khi mua xe hoặc thay thế đèn chiếu sáng, người dùng có thể yên tâm rằng sản phẩm đã được kiểm định, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn. Tuy nhiên, để duy trì hiệu quả, người điều khiển phương tiện cần thường xuyên bảo dưỡng, kiểm tra hệ thống đèn và tuyệt đối không tự ý thay thế bằng những loại đèn không rõ nguồn gốc hoặc không được chứng nhận hợp quy. Việc lắp đặt sai chuẩn không chỉ làm giảm chất lượng ánh sáng mà còn có thể khiến người lái vi phạm pháp luật và đối mặt với nguy cơ mất an toàn.
Sự ra đời của QCVN 35:2024/BGTVT được đánh giá là bước tiến quan trọng trong công tác quản lý phương tiện giao thông đường bộ tại Việt Nam. Với những yêu cầu cụ thể và chặt chẽ, quy chuẩn giúp bảo đảm chất lượng hệ thống chiếu sáng, giảm thiểu nguy cơ tai nạn và nâng cao niềm tin của người dân. Trong bối cảnh số lượng phương tiện ngày càng gia tăng, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy chuẩn mới sẽ là chìa khóa để xây dựng một hệ thống giao thông an toàn, hiện đại và phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế.